Алкагалізм – хвароба, для дыягностыкі якой не патрэбны фанендаскоп, градуснік ці апарат МРТ. Патрэбны мяркуемы пацыент. І лепей не адзін, а ў кампаніі сваякоў і блізкіх людзей, якія ведаюць яго гэтак жа, як саміх сябе. Чым больш «група падтрымкі», тым праўдзівей дыягназ. І вось чаму.
Для пастаноўкі дыягназу выкарыстоўваюцца так званыя анамнестычныя звесткі, або, кажучы простай мовай, метад апытання. Плюс гэтага метаду ў тым, што дастаткова пацвердзіць або абвергнуць наяўнасць у дачыненні да алкаголю 6 прынцыповых крытэрыяў. Мінус – ад пацыента патрабуецца гранічная сумленнасць. Здавалася б, што можа быць прасцей! Але ўласцівая алкагалізму аназагнозія – тэрмін, які прадугледжвае поўнае адмаўленне хваробы, – фактар, які не толькі ўскладняе пастаноўку дыягназу, але і пагаршае развіццё і цячэнне хваробы. Вось тут група падтрымкі аказваецца вельмі дарэчы.
Аб фарміраванні ўстойлівай залежнасці ад алкаголю сведчыць выкананне 3-х з 6 крытэрыяў на працягу апошніх 12 месяцаў. Сцвярджальны адказ хаця б па адным з крытэрыяў – сігнал аб тым, што хваробы няма, але вы ў групе рызыкі.
Дапамагчы правесці дыстанцыйную дыягностыку мы папрасілі Аляксандра Алішэвіча.
Такім чынам, паехалі!
Крытэрый №1. Наяўнасць цягі да алкаголю
Банальнае жаданне выпіць. У кожнага яно праяўляецца па-свойму. Цяга можа мець чыста фізічнае выяўленне: смактанне пад лыжачкай, прыемныя паколванні ў жываце і грудзях ад прадчування маючага адбыцца застолля. Падобныя, але больш інтэнсіўныя адчуванні закаханыя часта называюць «матылькамі ў жываце».
Пра наяўнасць цягі сведчаць і думкі пра спіртное. Быццам адчуванняў ніякіх, а думка пра выпіўку настойліва свідруе мозг. У канчатковым выніку яна можа стаць настолькі дакучлівай, што ні пра што іншае чалавек думаць ужо не ў стане. Каб прывесці сябе ў пачуццё, ён вымушаны ісці ў краму за жаданай бутэлькай.
Цяга праяўляецца таксама ў выглядзе кампульсіўных дзеянняў, абсалютна спантанных, не запланаваных загадзя:
Крытэрый №2. Павелічэнне талерантнасці да алкаголю на 50% і больш
Ацэньваць устойлівасць канкрэтнага чалавека трэба зыходзячы з таго, якую колькасць спіртнога на дадзены момант яму неабходна выпіць, каб дасягнуць той жа ступені ап'янення, што і пры першым ужыванні алкаголю.
Крытэрый №3. Наяўнасць стану адмены пасля ўжывання спіртнога і купіраванне гэтага стану новай порцыяй алкаголю
Тут усё проста. Калі на наступную раніцу пасля застолля з выпіўкай вас мучыць пахмелле (расколваецца галава, або каламуціць, або ціск падскочыў, ці яшчэ шмат розных «ці», ці таго горш – усё навалілася разам), а новая доза алкаголю дапамагае купіраваць гэты стан, зняць непрыемныя сімптомы, можаце ставіць плюс па гэтым пункце.
Крытэрый №4. Страта колькаснага і сітуацыйнага кантролю
Фактычна кожны з нас штодня трапляе ў сітуацыі, якія патрабуюць абсалютнай цвярозасці. Напрыклад, паход на працу або неабходнасць сесці за руль, візіт да ўрача або бацькоўскі сход у школе.
Аб страце колькаснага кантролю таксама сведчыць няздольнасць чалавека свядома абмежаваць сябе ў аб'ёме алкаголю, што спажываецца. Пра такіх яшчэ кажуць: не можа своечасова спыніцца. Сядаючы за стол, збіраліся абмежавацца 50 грамамі, але пад сытную закуску і добрую кампанію спустошылі бутэльку? Тады давядзецца прызнаць, што колькасць выпітага алкаголю выйшла з-пад кантролю.
Крытэрый №5. Працяг ужывання алкаголю, нягледзячы на відавочныя шкодныя наступствы для здароўя
Выпіў – раніца сустрэла цяжкім пахмеллем... Выпіў – зваліўся – разбіў лоб... Выпіў – з прыступам вострага панкрэатыту трапіў у бальніцу... Выпіў – ваніты – аспірацыя – запаленне лёгкіх... І... усё роўна выпіў... Каментары, як кажуць, лішнія.
Крытэрый №6. Прагрэсіруючае забыццё альтэрнатыўных інтарэсаў
0 сцвярджальных адказаў:
У вас цвярозы розум і светлая галава. Вы – шчаслівы чалавек, свабодны ад алкаголю. Заставайцеся такім і надалей!
1-2 сцвярджальныя адказы:
Адназначна, алкаголь не мае над вамі абсалютнай улады. Нават калі аднойчы вы напіліся так, што разам выканалі большасць крытэрыяў, вы ўсё яшчэ застаяцеся чалавекам у літаральным сэнсе не залежным. Але! Першы крок ужо зроблены. Адлік пачаўся. Вам вырашаць, у які бок рухацца.
3 і больш сцвярджальныя адказы:
Калі хаця б па трох пунктах на працягу апошняга года ў вас было два і больш паўтарэнні: двойчы не змаглі своечасова спыніцца пры ўжыванні спіртнога, двойчы здымалі пахмелле новай порцыяй алкаголю, двойчы прапусцілі трэніроўкі ў спартзале, бо выпівалі з сябрамі, – можаце сябе не віншаваць. Залежнасць ад алкаголю ўжо сфарміраваная. Але ў вас ёсць выбар: працягваць жыць у свеце ілюзій і пераконваць сябе, што тэст памыліўся на ваш рахунак. Альбо звярнуцца па дапамогу і пачаць лячэнне.