Site icon Слушна

А проста – МОВА! У сэрцы. Назаўжды (+апытанка-тэст)

Без гучных слоў, без выхвалення, але – урачыста і святочна… З Міжнародным днём роднай мовы, шаноўныя сябры!

21 лютага – цудоўная нагода, каб пастасавацца па-беларуску альбо прамовіць хаця б пару сказаў, што памятаюцца яшчэ са школы… Ці прыгадаць свой самы першы беларускамоўны клас. У якім вучыліся альбо які вучылі.

Міжнародны дзень роднай мовы. Дзеці ў беларускіх касцюмах.

А мне хочацца сёння прыгадаць найперш верш… Не, не пра мову – на мове! Які падчас нашых цяперашніх зацяжных дажджоў я даволі часта цытую альбо ўвогуле дэкламую цалкам. Бо калісьці ён так лёг на душу, што радкі запомніліся самі.

Вось так на роднай мове мой знаёмы пісьменнік-зямляк, сябра пісьменніцкага саюза Генадзь Аўласенка з Чэрвеня лёгка і нязмушана здолеў распавесці пра каханне. І калі ж яго яшчэ дэкламаваць, як не ў ДЗЕНЬ РОДНАЙ МОВЫ?!

Сыпле з раніцы дождж...

Сыпле з раніцы дождж,
Ды й даволі густы.
Па тэорыі подласці,
добра вядомай.
Я чакаю цябе.
Я чакаю, а ты
З-за дажджу
засталася, напэўнае, дома!
Я чакаю цябе...
Толькі,
колькі ж чакаць?!
(Парасон, як знарок,
я забыўся таксама!)
Трэба некуды й мне...
Ды куды ж уцякаць?
Можа ў краму?
Ды, пэўна ж, зачынена крама!
Ну, вядома, зачынена,
Вось і замок
На мяне пазірае
паблажліва-сонна.
Я ж ужо
да апошняе ніткі прамок!
(Гэта ж трэба – ізноўку
не ўзяць парасона!)

А цікава мне ўсё ж –
захварэю ці не?
(Па тэорыі подласці –
дык без сумнення!)
Раптам бачу – праз дождж
Ты ідзеш да мяне!
- Вось і я! Выбачай!
Не крыўдуй за спазненне!
Зачакаўся? Прамок?
- Ды з чаго прамакаць!
Ды хіба ж гэта дождж!
Гэта ж нейкая дробязь!
А чакаць...
Гэта ж вельмі прыемна – чакаць!
І кахаць!

І чаго для каханай не зробіш!

Вось ужо 28-ы год я карыстаюся беларускай мовай у штодзённым ужытку. Але і да гэтага часу ўсё роўна атрымліваю шмат пытанняў: як? чаму? навошта? І непрыемныя сітуацыі таксама здараюцца. Але і тых, з кім можна хаця б у сацыяльных сетках пастасавацца па-беларуску, відавочна большае. І гэта вельмі прыемна.

Я ўжо не кажу пра тое, колькі гадоў маю магчымасць займацца любімай журналісцкай працай менавіта на роднай мове. І калі цябе з дапамогай усюдыіснага сеціва чытаюць у Расіі і на Украіне… Калі ўкраінскія сваякі кажуць: «А нам практычна не трэба пераклад – і так усё зразумела…» Гэта прыемна ўдвая!

Вядома ж, нікога не агітую і не пераўпэўніваю. Кожны мае права мець сваю родную мову. Проста трэба дазваляць гэта іншым – размаўляць на СВАЁЙ мове ў сваёй краіне…

За столькі гадоў у Міжнародны дзень роднай мовы ўжо распавядала і пра тое, і пра гэта. А калі сёлета абдумвала, пра што ж яшчэ можна згадаць, мая каляжанка Ганна якраз даслала мне відэа. Магчыма, вы яго таксама бачылі – гуляе па сеціве. Апытанка па-беларуску для студэнтаў-медыкаў (прывітанне табе, Антось! Пазнала знаёмага журналіста!).

Каментаваць не буду. Высновы няхай робіць кожны сам. Асабіста для мяне – было б смешна, каб не было так сумна… Затое ідэю пераняла. Спадзяюся, калегі – аўтары відэа – не пакрыўдзяцца?! Пару слоўцаў таксама «ўцягнула». 🙂

Тэст

Такім чынам, сябры, для вас – невялікая апытанка-тэст да Міжнароднага дня роднай мовы. Праверце сябе!

За кожны правільны адказ налічваем 1 бал, за няправільны – 0 балаў. Па-а-а-аехалі! 🙂

1. Туберкулёз па-іншаму называецца:

а) пранцы

б) эпісклерыт

в) сухоты

2. Пякотка – гэта па-руску:

а) ожог

б) изжога

в) язва

3. Піць гарбату з цытрынай – значыць:

а) каву з апельсінам

б) глінтвейн з мандарынам

в) чай з лімонам

4. Спадчынная хвароба беларускага паэта Максіма Багдановіча:

а) сардэчная недастатковасць

б) сухоты

в) гепатыт

5. «Захварэць на…» па-руску гучыць:

а) заболеть из-за чего-нибудь

б) заразиться от кого-то

в) заболеть чем-то

6. Беларуская пісьменніца Зоська Верас склала «Беларуска-польска-расейска-лацінскі… слоўнік» (падстаўляем замест шматкроп’я прапушчанае слова):

а) філалагічны

б) медыцынскі

в) батанічны

7. Паражніна – гэта:

а) поласць

б) вена

в) пнеўманія

А цяпер знаёмімся з правільнымі адказамі і вынікамі.

І бонусам (усміхніцеся) – загадка ад маёй бабулі Ксеніі (светлая ёй памяць!), якая родам са Смаленшчыны, з беларускай яе часткі: «Ляцеў літар, сеў на калітар. Пытаецца ў кохтаркі:

– Дзе твае пыхтаркі?

– Мае пыхтаркі – стрык гарадзец».

А разгадка такая:

«Ляцеў каршун, сеў на брамку. Пытаецца ў курыцы:

– Дзе твае кураняты?

– Мае кураняты – у крапіве!» 🙂

Маеце штосьці сваё – цікавае, адметнае, беларускае, ды яшчэ звязанае з медыцынай?! То дасылайце! І дзяліцеся вынікамі, якія атрымалі, прайшоўшы апытанку!

Exit mobile version