Баліць горла, балюча глынаць, балюча казаць, непрыемнае пяршэнне ў горле. Адразу падазраём ангіну. Але гэта не так.
Насуперак уяўленням, не ўсякі боль у горле — ангіна, таму далёка не заўсёды яе трэба лячыць антыбіётыкамі. І наогул, у большасці выпадкаў гэта не ангіна зусім, а тыповая вірусная інфекцыя, даволі часта — герпангіна.
Нашы эксперты з медыцынскага цэнтра «Любімы доктар» — урач-педыятр Анастасія Батракова і ўрач-отарыналарынголаг Аляксандр Комса —распавялі аб розніцы паміж ангінай і герпангінай. А таксама аб тым, як лечаць гэтыя захворванні; калі марозіва бывае больш эфектыўна антыбіётыкаў і ці мае вірус герпесу стаўленне да герпангіны.
Ангіна і герпангіна. Знайсці адрозненні
Для пачатку ўдакладнім, што ў міжнароднай класіфікацыі хвароб такіх захворванняў, як ангіна і герпангіна, ці герпесная ангіна, не існуе. Затое ёсць востры бактэрыяльны танзіліт (тое, што ў побыце мы завём ангінай) і вірусны танзіліт, разнавіднасцю якога з'яўляецца везікулярны фарынгіт (знаёмы ўсім, як герпангіна).
— Усплёскі вострых танзілітаў і фарынгітаў часцей за ўсё здараюцца ў міжсезонне, а таксама летам на фоне ўздзеяння рэзкіх перападаў тэмператур, напрыклад, пры скразняках, карыстанні кандыцыянерамі, ужыванні халодных напояў або марожанага, пры пераахаладжэннях, — тлумачыць Аляксандр Комса. — Аднак проста ад таго, што з'еў марозіва ў спякотны дзень або пасядзеў на скразняку, ангінай не захварэеш. Асноўная прычына захворвання — вірусы або бактэрыі.
У ангіны і герпангіны дыяметральна супрацьлеглая этыялогія, г.зн. абсалютна розныя ўзбуджальнікі. Так, ангіну выклікаюць бактэрыі: стафілакокі, стрэптакокі.
https://bel.24health.by/5-samyx-bolshix-zabluzhdenij-ob-angine/
Але па сусветнай статыстыцы доля бактэрыяльных танзілітаў, г.зн. таго, што як раз маюць на ўвазе пад сапраўднай ангінай, — зусім невялікая, удакладняе Аляксандр Комса.
— Часцей за ўсё сустракаюцца вірусныя танзіліты, асабліва ў дзяцей, узбуджальнікамі якіх могуць быць вірус Эпштэйн-Барра, цітамегалавірусы, энтэравірусы, герпес-вірусы, вірусы групы Коксакі, рынавірусы. Везікулярны фарынгіт (герпангіну) звычайна выклікаюць вірусы Коксакі групы А і В, эхавірусы і энтэравірус 71, — тлумачыць Анастасія Батракова. — А вось вірус герпесу да герпангіны ніякага дачынення не мае. Яе так назвалі, таму што на другія суткі ад пачатку захворвання на дужках і мяккім небе з'яўляюцца везікуліт – бурбалкі з чырвонай акантоўкай, падобныя на герпесныя высыпанні.
Ангіна і герпангіна ў дзяцей, нягледзячы на розную этыялогію, маюць вельмі падобную сімптаматыку і суправаджаюцца высокай ліхаманкай і болем у горле, часам вельмі вострым і інтэнсіўным, які аддае ў шыю. Таксама пацыенты могуць скардзіцца на галаўны боль, млоснасць і ваніты, павелічэнне лімфавузлоў, цяжкасці з глытаннем і г.д.
— Пры наяўнасці гэтых сімптомаў прынцыпова важна атрымаць кансультацыю доктара-педыятра, каб вызначыць прыроду захворвання, — кажа Анастасія Батракова. — У арсенале спецыяліста ёсць стрэптатэсты. Гэта экспрэс-аналіз на наяўнасць або адсутнасць стрэптакока па мазку з глоткі. Ад выніку тэста, які будзе гатовы на працягу 5 хвілін, залежыць тактыка лячэння. Пры ангіне і герпангіне яна зусім розная. Самастойна па клінічных праявах адрозніць бактэрыяльную інфекцыю ад віруснай дастаткова складана.
Лячэнне ангіны і герпеснай ангіны
Аналіз на вызначэнне ўзбуджальніка інфекцыі дае адказ на галоўнае пытанне, якое хвалюе і доктара, і бацькоў маленькага пацыента: ці трэба падключаць антыбіётыкі?
Пры ангіне, выкліканай стрэптакокам ці іншай бактэрыяй, без антыбіётыкаў, нажаль, не абыйсціся. Больш за тое, дакладнае выкананне прызначанага лячэння мае ключавое значэнне для пацыента.
— Бактэрыяльная ангіна ў дзіцяці, узбуджальнікам якой з'яўляецца бэта-гемалітычныя стрэптакокі, вельмі небяспечная ўскладненнямі, — тлумачыць Аляксандр Комса. — Баяцца трэба не болі ў горле, а магчымых захворванняў сэрца, нырак і суставаў… Яны могуць развіцца як ускладненні вострага бактэрыяльнага танзіліту, калі лячыцца няправільна ці не лячыцца наогул. Каб пазбегнуць негатыўных наступстваў, важна дакладна прытрымлівацца прызначэнняў доктара: выканаць кратнасць, дозу і працягласць прыёму антыбактэрыйных прэпаратаў. Трэба прайсці поўны 10-дзённы курс лячэння, нягледзячы на тое, што палягчэнне надыходзіць ужо праз суткі-двое пасля пачатку прыёму антыбіётыкаў.
А вось герпангіну антыбіётыкамі не лечаць.
— Тэрапія герпангіны сімптаматычная: пры высокай тэмпературы —гарачкапаніжальнае, пры вострай болі — абязбольвальнае, — удакладняе Анастасія Батракова. — Акрамя таго, дзіця трэба пастаянна паіць, каб не дапусціць абязводжвання. Гэта асноўнае ўскладненне герпангіны, таму што з-за моцнага болю ў горле дзеці часта адмаўляюцца не толькі ад ежы, але і ад піцця. А добрая навіна ў тым, што герпангіна — захворванне, пры якім у якасці лекаў з абязбольвальным эфектам можна і трэба есці марожанае…
Са сваёй задачай смачныя «лекі» спраўляюцца не горш, чым аптэчныя прэпараты. Холад на якое садзіць горла аказвае эфект замарозкі, саладосць ідзе бонусам. Аднак «прымаць» марозіва трэба правільна: яно не павінна быць ледзяным, а крыху падталым; есці яго варта невялікімі кавалкамі, а адкусваючы патроху. Пры жаданні пламбір можна замяніць на сарбет або любыя замарожаныя ягады і садавіну, папярэдне злёгку вытрыманыя пры пакаёвай тэмпературы.
— Больш пры герпангіне нічога рабіць не трэба, — рэзюмуе Анастасія Батракова. — Ні ў якім разе нельга даваць дзіцяці ацыклавір, таму што вірус герпесу і герпангіна нічога агульнага паміж сабой не маюць! Не трэба нічым апрацоўваць бурбалкі на слізістай. І нават паласканне горла не прынцыповае, няўжо што для таго, каб завільгатнець слізістую. Паласканняў 2-3 раз у дзень адварам рамонкi або шалфеi будзе цалкам дастаткова. Але калі дзіця не жадае, не можа, не ўмее паласкаць горла – не трэба яго прымушаць.
Прафілактыка крок за крокам
У тым, што да прафілактыкі ангіны, віруснай ці бактэрыяльнай, хуткіх рашэнняў няма. Каб павысіць супраціўляльнасць дзіцячага арганізма інфекцыям, дзіця трэба гартаваць і аздараўліваць пастаянна і сістэматычна. Правілы тут простыя і банальныя, але нічога больш эфектыўнага за іх няма і наўрад ці будзе:
- адэкватная рухальная актыўнасць
- частыя і працяглыя прагулкі на свежым паветры
- збалансаванае разнастайнае харчаванне
- здаровы сон
- камфортная тэмпература ў кватэры - 18-20⁰С і вільготнасць - 60%
- прафілактычныя візіты да стаматолага і здаровыя зубы (карыес, як пастаянная крыніца інфекцыі ў поласци рота, можа служыць крыніцай многіх праблем, у тым ліку правакаваць абвастрэнне танзіліту);
- пры неабходнасці своечасовы зварот па медыцынскую дапамогу без самалячэння.
— Самая галоўная памылка бацькоў — спрабаваць ахаваць дзіця ад любых інфекцыйных агентаў, — лічыць Анастасія Батракова. — Імунную сістэму трэба трэніраваць, і зрабіць гэта можна двума спосабамі: перахварэць або вакцынавацца. У рэшце рэшт значэнне мае не колькасць захворванняў, а іх якасць. Калі дзіця хварэе часта, але гэта банальныя ВРВІ, насмарк, пакашліванне ці тая ж герпангіна — няма сур'ёзных падстаў для турботы. Значна большай увагі патрабуюць дзеці, у якіх інфекцыі працякаюць цяжка ці з ускладненнямі, напрыклад, такімі як гнойны атыт, абструктыўны бранхіт або бактэрыяльная ангіна 2 і больш разы на год.
— У выпадку паўторных два разы і больш на працягу каляндарнага года бактэрыяльных ангін можна ставіць пытанне аб выдаленні паднябенных міндалін, — кажа Аляксандр Комса. — Танзілэктамія — гарантыя адсутнасці вострых танзілітаў.
Але, трэба разумець, што гэта дастаткова сур'ёзная аперацыя, для якой існуюць канкрэтныя паказанні. Праводзіць яе «для прафілактыкі» — занадта радыкальнае і неапраўданае рашэнне.
https://bel.24health.by/kogda-bol-beret-za-gorlo-tonzillit-vidy-simptomy-lechenie/