Site icon Слушна

Беларусы сталі піць меней, але градус не паніжаюць. Праблема алкагалізму ў лічбах і фактах

Алкагалізм ў Беларусі

У Беларусі з 2014 па 2017 год значна знізілася спажыванне алкагольнай прадукцыі. Паводле апошніх дадзеных СААЗ, у год на душу насельніцтва прыпадае 11,2 літра абсалютнага алкаголю.

Нягледзячы на тое, што гэты паказчык перавышае сярэдні ў краінах еўрапейскага рэгіёну (9,8 літра), ён дазволіў Беларусі з лідзіруючых пазіцый у сумным рэйтынгу апусціцца на 23-е месца ў Еўропе і 27-е месца ў свеце. Самымі пітушчымі краінамі Еўропы прызнаныя Малдова, Літва, Чэхія. Расія размясцілася на 14-й пазіцыі.

Пра гэта на сустрэчы з журналістамі паведамілі вядучы навуковы супрацоўнік аддзела наркалогіі РНПЦ псіхічнага здароўя Уладзімір Максімчук і кіраўнік краінавага офіса СААЗ у Рэспубліцы Беларусь Батыр Бердыклычаў.

Ніжэй доза

У Беларусі адзначана і іншая станоўчая дынаміка. Так, у 2017 годзе амаль на 8% скарацілася колькасць людзей, якія знаходзяцца пад наглядам нарколагаў. Гэта 13 620 чалавек, якія не ўжываюць алкаголь на працягу года і даўжэй, а таму знятыя з дыспансернага ўліку.

Акрамя таго, па словах Уладзіміра Максімчука, за апошнія 5 гадоў у Беларусі ўдвая скарацілася колькасць смерцяў ад выпадковага атручэння алкаголем. Варта мець на ўвазе, што гэты паказчык уключае трагічныя зыходы не толькі пасля ўжывання сурагатаў, але і вялікіх доз якаснага алкаголю. Напрыклад, толькі са студзеня па май гэтага года ў Беларусі смяротнае атручэнне атрымалі 600 чалавек, але ўсяго 50 з іх ужывалі сурагатныя спіртазмяшчальныя напоі.

Апошняя кропля

Зрэшты, нягледзячы на відавочную станоўчую дынаміку, праблема алкагольнай залежнасці не губляе вастрыні. Гэта тычыцца не толькі Беларусі, але і ўсёй сусветнай супольнасці.

 
Батыр Бердыклычаў
Кіраўнік краінавага офіса СААЗ у РБ
Глабальнае спажыванне алкаголю ў свеце застаецца стабільным з 2010 года. Цяжар хвароб і траўмаў, выкліканых шкодным спажываннем алкаголю, застаецца недапушчальна высокім, асабліва ў краінах еўрапейскага рэгіёну.
 
Уладзімір Максімчук
Вядучы навуковы супрацоўнік аддзела наркалогіі РНПЦ псіхічнага здароўя
Да гэтага часу ў грамадстве не ўсе ўспрымаюць алкагалізм як хваробу. Але мы, урачы-нарколагі, бачым яе развіццё з пачатковага этапу да канчатковага, поўнае змяненне асобы і дэградацыю. А таму перакананыя, што трэба прымаць усе магчымыя меры, каб пазбегнуць падобнага. Алкагольная прыдуркаватасць на канчатковай стадыі алкагольнай залежнасці па цяжару цячэння перавышае прыдуркаватасць усіх псіхічных хвароб. Таму што алкаголь уплывае на ўсе структуры галаўнога мозгу, пазбаўляе чалавека магчымасці дзейнічаць і думаць глабальна. У такім стане чалавек можа здзейсніць што заўгодна... Вельмі часта пачынаюць піць за сяброўства, за каханне, а заканчваюць скандаламі, панажоўшчынай…

Калі звярнуцца да «сухой» статыстыкі, алкагалізм мае жахлівыя праявы ў рэальным жыцці:

  • з алкаголем звязана звыш за палову смяротных выпадкаў і цяжкіх траўмаў пры ДТЗ;
  • 50% усіх забойстваў;
  • 40% разбойных нападаў;
  • 35% згвалтаванняў;
  • прыкладна 80% пажараў у жылым сектары – ад «п'янага» курэння.

Вельмі часта за хваравітую прыхільнасць да алкаголю чалавек расплачваецца жыццём. Трэцюю частку самагубстваў у Беларусі здзяйсняюць людзі пад уздзеяннем спіртных напояў, часта ў стане цяжкай алкагольнай дэпрэсіі.

Акрамя таго, па ацэначных дадзеных, штогод ад хвароб і станаў, справакаваных празмерным ужываннем алкаголю, у краіне паміраюць каля 20 тысяч чалавек. З іх:

  • ад сардэчна-сасудзiстых захворванняў – амаль 11,5 тысячы чалавек;
  • рознага роду траўмаў – амаль 6 тысяч;
  • цырозу печані – 1,1 тысячы;
  • злаякасных пухлін – 1,1 тысячы.

Абмежаваць не значыць забараніць

Алкагалізм - хвароба шматфактарная і закранае ўсе сферы жыцця чалавека. Пакутуе не толькі ён сам і яго найбліжэйшае асяроддзе. У канчатковым выніку наступствы хваравітай прыхільнасці так ці інакш адбіваюцца на стане грамадства і дзяржавы.

Нездарма Сусветная арганізацыя аховы здароўя адышла ад такіх паняццяў, як «дазволеная доза» або «бяспечная доза». Іх няма! Ёсць рызыкі – меншых і вялікіх наступстваў.

Вялікія наступствы пералічаныя ў статыстыцы вышэй. Таму відавочна імкненне ўсёй сусветнай супольнасці не дапусціць развіцця паталагічнай залежнасці.

 
Батыр Бердыклычаў
Кіраўнік краінавага офіса СААЗ у РБ
Калі мы будзем лячыць чалавека, у якога ўжо ўзнікла алкагольная залежнасць, дык гэта ўсё роўна, што адной рукой тушыць пажар, другой – падліваць газы. Хвароба не развіваецца адразу. Таму неабходна стварыць у грамадстве ўмовы, пры якіх спажыванне алкаголю не будзе такім лёгкім і даступным. Існуюць правераныя, навукова абгрунтаваныя і эфектыўныя абмежавальныя (не забаронныя, заўважце!) меры.

На думку эксперта, да іх адносяцца:

– павышэнне акцызных падаткаў на прадукцыю, якая ўтрымлівае спірт. Прычым сума збору павінна павялічвацца прапарцыянальна павышэнню градуса напою. Між іншым, у структуры алкагольнай прадукцыі, якую спажываюць беларусы, амаль палову (49%) займаюць моцныя спіртазмяшчальныя напоі;

– забарона на рэкламу і спонсарства;

– абмежаванне фізічнай даступнасці алкаголю па ўзросту, месцы і часе.

 
Батыр Бердыклычаў
Кіраўнік краінавага офіса СААЗ у РБ
Згодна з разлікамі, прыведзенымі ў справаздачы «Прафілактыка неінфекцыйных захворванняў. Аргументы на карысць інвеставання», якія мы правялі летась, патэнцыяльнае вяртанне сродкаў пры інвеставанні ў абмежавальныя меры можа скласці 12 рублёў на кожны ўкладзены рубель на працягу 15 гадоў. За гэты перыяд можна прадухіліць 11 600 інсультаў, 3560 выпадкаў вострай ішэмічнай хваробы сэрца, больш за 50 тысяч смерцяў. Гэтыя лічбы кажуць самі за сябе.

Усведамленне праблемы – палова поспеху

 
Уладзімір Максімчук
Вядучы навуковы супрацоўнік аддзела наркалогіі РНПЦ псіхічнага здароўя
Прынята лічыць, што алкагалізм – невылечная хвароба. Але на ранніх стадыях чалавеку рэальна дапамагчы. Зараз у распараджэнні спецыялістаў цэлы шэраг методык лячэння алкагольнай залежнасці. І гаворка далёка не заўсёды ідзе пра лекавыя прэпараты. Калі ёсць толькі псіхалагічная цяга, чалавеку можна дапамагчы і без таблетак – дастаткова псіхалагічнай карэкцыі. Але важна разумець, што тэрапія без ўстаноўкі на лячэнне будзе даваць слабы вынік. Калі чалавек усвядоміў, што хворы, і звярнуўся па дапамогу да спецыялістаў, гэта ўжо 50% паспяховай папраўкі, прычым нават, здавалася б, у складаных выпадках.
Exit mobile version