Ён распавёў, што сярод усіх смяротных выпадкаў, якія звязаныя са шкодным ужываннем алкаголю, больш за 11 тысяч – гэта смерць у выніку сардэчна-сасудзiстых захворванняў (інфаркты, інсульты, вострая і хранічная сардэчная недастатковасць). Прыкладна 6 тысяч выпадкаў смерці адбываецца з-за знешніх прычын, у тым ліку суіцыдаў, траўмаў, пажараў, утапленняў і дарожна-транспартных здарэнняў. Прычынай больш за тысячу смерцяў з'яўляецца цыроз печані, яшчэ звыш тысячы – анкалагічныя захворванні.
Прычынай гібелі людзей становіцца таксама выпадковае атручванне алкаголем. Напрыклад, летась зарэгістравана 1 476 такіх выпадкаў. І не заўсёды гэта адбываецца ў выніку ўжывання метылавага спірту або няякаснай алкагольнай прадукцыі (такіх выпадкаў толькі 10%). Смяротнай дозай могуць стаць 1,5 бутэлькі моцных спіртных напояў, выпітых на працягу 6 гадзін. У выніку перадазіроўкі можа спыніцца дыханне, растлумачыў Валянцін Русовіч.
Сітуацыя са спажываннем алкаголю
У 2018 годзе была апублікаваная справаздача СААЗ, у якой прааналізаваныя дадзеныя двухгадовай даўнасці. Згодна з гэтым дакументам, у нашай краіне знізіўся ўзровень спажывання алкаголю з 17,5 да 11,2 літра на кожнага дарослага чалавека, старэйшага за 15 гадоў. Разам з тым, падкрэсліў Валянцін Русовіч, з пункту гледжання СААЗ гэта ўсё роўна з'яўляецца высокім узроўнем спажывання алкаголю.
Выклікае занепакоенасць у спецыялістаў і мадэль спажывання спіртных напояў. У нашай краіне пераважае так званая паўночная, калі ў вялікай колькасці п'юць моцны алкаголь і за кароткі прамежак часу. Так, у структуры спажывання алкаголю ў Беларусі 49% займаюць моцныя спіртныя напоі (гарэлка і каньячныя вырабы), 26% – мацаванае віно.
Эксперт адзначыў, што няма бяспечнага ўзроўню спажывання алкаголю, як няма і мінімальнай дозы, якая б не шкодзіла. У сваіх рэкамендацыях СААЗ раіць не перавышаць узровень так званай мінімальнай рызыкі спажывання алкаголю. Для мужчын гэта – не больш за 2 стандартныя адзінкі ў дзень, для жанчын – не больш за 1 стандартную адзінку. Пры гэтым на працягу тыдня павінна быць не менш за два дні, калі варта ўвогуле ўстрымацца ад алкагольных напояў.
Што такое стандартная адзінка? Гэта 10 грамаў чыстага спірту. Любы алкагольны напой змяшчае пэўны працэнт чыстага алкаголю. 1 стандартная адзінка роўная 1 куфлю піва (0,33 літра) ці 1 келіху сухога віна. Для моцных спіртных напояў 1 стандартная адзінка – гэта чарка аб’ёмам 35 мл.
Меры супрацьдзеяння алкагалізму
Як распавёў Валянцін Русовіч, СААЗ прапануе 6 найбольш эфектыўных мер па прафілактыцы алкагалізму. Вось некаторыя з іх.
Самая эфектыўная – гэта акцызная палітыка. Што яна дае? Абмяжоўваецца прывабнасць моцных спіртных напояў, у тым ліку для маладых людзей, змяняецца структура спажывання алкаголю. У якасці прыкладу эксперт прывёў Швецыю. У гэтай краіне моцныя спіртныя напоі ў 10 разоў больш абкладаюцца акцызам за сухое віно і ў 20 разоў больш – за піва.
Абмежаванне па ўзросце, якое прадугледжвае, у тым ліку, даволі жорсткія санкцыі пры парушэнні гэтай забароны: штрафуюцца прадавец пры факце продажу алкаголю непаўналетняму, дырэктар гэтай крамы і ўласнік. Пры факце паўторнага продажу – прыпыненне ліцэнзіі. Напрыклад, такія санкцыі ўведзеныя ў Расіі.
У скандынаўскіх краінах, напрыклад, чалавек, якому споўнілася 18 гадоў, мае права купіць толькі слабаалкагольныя напоі, з 20-ці пры прад'яўленні пашпарта – усе віды спіртных напояў.
Забарона начнога продажу алкагольнай прадукцыі і скарачэнне гандлёвых кропак, у якіх прадаюцца моцныя спіртныя напоі. Цяпер у Беларусі, паводле ацэнак, 1 гандлёвая кропка прыпадае на 500-600 чалавек, у скандынаўскіх краінах – 1 кропка на 150-200 тысяч насельніцтва. Такое скарачэнне месцаў, дзе можна набыць алкаголь, знізіць яго даступнасць, упэўнены Валянцін Русовіч.
Беларусь, па словах эксперта, – адзіная краіна на еўрапейскім кантыненце, у якой піва афіцыйна не адносіцца да алкагольных напояў, што дае магчымасць прадаваць яго ў вялікіх ёмістасцях.
Загадчык Рэспубліканскага цэнтра наркалагічнага маніторынгу і прэвенталогіі РНПЦ псіхічнага здароўя Аляксей Кралько адзначыў, што зараз у Беларусі на дыспансерным уліку знаходзяцца 158 тысяч чалавек. Гэта асобы, у якіх ёсць дыягназ «сіндром залежнасці» ад алкаголю і каля 95 тысяч чалавек – пацыенты, якія знаходзяцца пад прафілактычным наглядам.