Спрэчкі пра небяспеку электронных цыгарэт не сціхаюць з моманту з'яўлення апошніх. Разам з тым, папулярнасць гэтай прылады для палення расце. І калі частка «прыхільнікаў» электроннай цыгарэты “парыць”, таму што модна і нібыта бясшкодна, іншыя пазіцыянуюць працэс як эфектыўны сродак адмовы ад тытунекурэння.
Ці бяспечная насамрэч электронная цыгарэта і ці дапаможа яна кінуць паліць?
Электронная цыгарэта — гэта прылада, якая працуе па аналогіі з інгалятарам. Падчас удыху ў арганізм трапляе вадкасць у выглядзе пару. Адчуванні пры гэтым узнікаюць практычна тыя ж, што і пры ўдыханні дыму звычайнай цыгарэты. Вадкасцю для курэння запоўненыя спецыяльныя картрыджы, якія пасля выкарыстання мяняюцца альбо запраўляюцца зноў. У складзе вадкасці вытворцам можа быць дададзены ці не дададзены нікацін. Менавіта адсутнасць гэтага рэчыва, а таксама прадуктаў гарэння, якія вылучаюцца пры курэнні звычайных цыгарэт, і ёсць галоўны аргумент, які прыводзяць аматары электронных цыгарэт на сваю карысць.
Разам з тым, электронныя цыгарэты, у адрозненне ад звычайных, не сертыфікаваныя. Таму адназначна казаць пра тое, што яны не наносяць шкоды, не зусім карэктна. Наяўнасць адпаведнага сертыфікату прадугледжвае кантроль утрымання таго ці іншага складніка. У звычайных цыгарэтах «доза» дакладна рэгламентаваная Сусветнай арганізацыяй аховы здароўя (СААЗ). Электронныя цыгарэты не прайшлі адпаведных выпрабаванняў СААЗ, а толькі былі пратэставаныя некаторымі незалежнымі даследчымі арганізацыямі. Агульнага меркавання пра бяспеку электронных цыгарэт у свеце няма.
Электронная цыгарэта складаецца з:
- святлодыёда, які імітуе «агеньчык» цыгарэты;
- акумулятара і мікрапрацэсара;
- сэнсара;
- распыляльніка і картрыджа з вадкасцю.
Як працуе электронная цыгарэта
Вадкасць, якая запраўляецца ў электронную цыгарэту, набываецца асобна і можа ўтрымліваць араматызатары. У яе складзе — змяшаныя ў розных прапорцыях прапіленгліколь і гліцэрын, а таксама нікацін, якога, як ужо адзначалася, можа і не быць.
У складзе традыцыйнага «напаўняльніка» для электронных цыгарэт:
- 55–62% прапіленгліколю;
- 30–35% гліцэрыну;
- 0–3,6% нікаціну;
- 2–4% араматызатараў;
- вада ў пэўнай канцэнтрацыі.
Прапіленгліколь — гэта вязкая празрыстая вадкасць, якая практычна не пахне, мае крыху саладжавы прысмак, валодае гіграскапічнымі ўласцівасцямі (здольнасць рэчываў паглынаць вадзяныя пары з паветра). Прапіленгліколь дазволены да ўжывання ў якасці харчовай дабаўкі. Ён досыць шырока выкарыстоўваецца ў розных сферах прамысловай вытворчасці, у тым ліку харчовай, касметычнай і фармацэўтычнай. Прапіленгліколь часткова выводзіцца з арганізма ў першапачатковым выглядзе, а тое, што застаецца, ператвараецца ў малочную кіслату, якая засвойваецца арганізмам.
Гліцэрын таксама з'яўляецца вадкасцю без колеру і ўжываецца ў прамысловасці. Разам з тым, у працэсе дэгідрадацыі, прасцей кажучы, абязводжванні, гліцэрын робіцца таксічным, асабліва для дыхальных шляхоў.
Разбіраемся ў дэталях
На першы погляд, усё проста. Заправіў картрыдж духмянай вадкасцю, паліш і нават здароўю не шкодзіш… Але не ўсё так адназначна. Так, з аднаго боку, шкодныя рэчывы, якія ў вялікай колькасці ўтрымліваюцца ў звычайных цыгарэтах, перастаюць паступаць у арганізм. Адзначаецца нават паляпшэнне самаадчування.
Разам з тым, большасць вытворцаў дадаюць у склад вадкасці нікацін. Адбываецца элементарная замена адной цыгарэты на другую, хіба што электронную. Гэта значыць, што канчаткова развітацца са шкоднай звычкай не атрымаецца. Бо менавіта нікацін выклікае прывыканне, а значыць, арганізм усё адно будзе патрабаваць новую дозу гэтага рэчыва.
Варта ўлічваць, што ўдыханне пару і дыму адрозніваюцца па сваёй сутнасці. Пар не дастаўляе таго пачуцця «насычэння», як дым. Таму чалавек, якія аддае перавагу электроннай цыгарэце, паліць нашмат часцей або выбірае больш «моцную» вадкасць у картрыджы.
Дык усё-ткі шкода ці бясшкоднасць?
Паводле даследаванняў расійскіх навукоўцаў, пар, які ўдыхае курэц электронных цыгарэт, агрэсіўна ўздзейнічае на лёгкія, можа прыводзіць да развіцця такога захворвання, як эмфізэма. Адмоўна ён адбіваецца і на здароўі людзей, якія знаходзяцца побач з курцом.
Эмфізэма лёгкіх — цяжкае захворванне, пры якім альвеолы, а з іх складаецца лёгачная тканка, перарасцягваюцца і страчваюць здольнасць скарачацца. Гэта прыводзіць да таго, што працэсы насычэння крыві кіслародам і вывядзення з яе вуглякіслага газу парушаюцца.
Да высновы, што электронная цыгарэта нічога, апрача шкоды, не дае, прыйшлі і амерыканскія спецыялісты. Супрацоўнікі Адміністрацыі пакантролі за харчовымі прадуктамі і лекавымі сродкамі (Food and Drug Administration — FDA) выбарачна правялі аналіз картрыджаў для запраўкі электронных цыгарэт. Даследаванне паказала наяўнасць у іх канцэрагенных рэчываў, якія спрыяюць развіццю анкалагічных захворванняў. Акрамя таго, рэальны склад вадкасці не заўсёды адпавядаў таму, што быў заяўлены вытворцам. Напрыклад, у безнікацінавым складзе быў знойдзены нікацін.