Новы год – заўсёды свята. Шумнае, вясёлае, яркае. Але часам нястрымная весялосць заканчваецца непрадказальнымі наступствамі з выклікам брыгады хуткай дапамогі і «працягам банкету» на аперацыйным стале. І ўсё з-за піратэхнікі. Дакладней, з-за грэбаванняў элементарнымі правіламі бяспекі пры яе выкарыстанні.
Пра наступствы такой бестурботнасці лепей за ўсіх ведае загадчык апёкавага аддзялення Бальніцы хуткай медыцынскай дапамогі г.Мінска (БХМД) Дзмітрый Мазалеўскі. А аб правілах бяспечнага выкарыстання піратэхнічных сродкаў – афіцыйны прадстаўнік Міністэрства па надзвычайных сітуацыях г.Мінска Вольга Мельчанка. Журналіст Слушна сустрэлася з экспертамі.
Бяспечны "Новы год"
Бестурботнасць, якая здзіўляе
Урачы апёкавага аддзялення БХМД памятаюць навагоднюю ноч Міленіума, нібы яна была ўчора, а не 19 гадоў таму. Тады ахвяры піратэхнікі паступалі ў клініку бясконцым патокам. Больш за 20 чалавек з апёкамі рознай ступені цяжкасці толькі ад петард, не лічачы іншых відаў піратэхнічных вырабаў (феерверкаў, ракет, салютаў, фестывальных шароў і г.д.).
Тады, напрыканцы 90-х-пачатку 2000-х, рынак піратэхнікі больш нагадваў хаос, чым цывілізаваны гандаль. Відовішчныя, але небяспечныя вогненныя забавы, вырабленыя саматужным спосабам, масава прадаваліся з рук. Ні пра якія дакументы, што пацвярджаюць іх якасць і хаця б нейкую бяспеку, як правіла, размовы не ішло. І жаданне арганізаваць незабыўнае фаер-шоу для гасцей часцяком пераважала інстынкт самазахавання.
Сёння вытворчасць і продаж піратэхнічных вырабаў жорстка рэгламентаваны. Напрыклад, прадавец піратэхнікі павінен мець ліцэнзію на яе продаж і сертыфікаты адпаведнасці, якія пацвярджаюць якасць тавару і яго бяспеку пры правільным выкарыстанні. Продаж піратэхнічных сродкаў забаронены асобам, маладзейшым за 18 гадоў. Неадпаведная прадукцыя забіраецца з продажу кантралюючымі органамі, за парушэнне правілаў гандлю прадаўцу даводзіцца несці адказнасць.
Шмат у чым дзякуючы гэтаму колькасць ахвяраў «палёнай» піратэхнікі скарацілася ў разы. Але не знікла зусім.
Часцей за ўсё пакутуюць вобласць твару і шыі, кісці рук. На памяці Дзмітрыя Мазалеўскага выпадкі, калі асабліва няўдачлівым аматарам вогненнага шоу піратэхніка залятала ў кішэні і капюшон, за каўнер, пад шапку або ў пышную прычоску. У залежнасці ад магутнасці прылады гаротнiкі пазбаўляліся не толькі валасоў, але зроку і слыху. Назаўсёды запомніць мінулы Новы год рэспектабельны мінчанін, які, відаць, прамарудзіў, і ракета ўзарвалася ў яго прама ў руках, разам пазбавіўшы чатырох пальцаў на правай кісці.
Асаблівым драматызмам вылучаюцца няшчасныя выпадкі, калі справа тычыцца выпадковых ахвяр: калі залпы піратэхнічных вырабаў залятаюць у вокны чужых кватэр, на балконы і лоджыі і нават... у дзіцячыя каляскі.
Заўсёды цяжкія наступствы маюць асколачныя раненні ад выбуху піратэхнічных прылад. Аб пагардзе правіламі тэхнікі бяспекі, нават калі гэта здарылася ўсяго адзін раз, усё астатняе жыццё будуць нагадваць глыбокія брыдкія шнары.
А таксама прытрымлівайцеся правілаў тэхнікі бяспекі:
- уважліва чытайце інструкцыю перад ужываннем піратэхнікі, не спадзявайцеся на тое, што вы і так усё ведаеце. Кожны піратэхнічны сродак мае свае асаблівасці запуску і меры засцярогі!
- не выкарыстоўвайце піратэхнічныя вырабы на дзіцячых гульнявых пляцоўках, у дварах-калодзежах, паблізу жылых дамоў і аўтастаянак;
- не запускайце піратэхніку ў памяшканнях, калі толькі яна не прызначана для гэтага (у інструкцыі да кожнага вырабу павінна быць паказана месца запуску);
- не выкарыстоўвайце піратэхнічныя вырабы (ракеты, феерверкі, салюты) пры моцным ветры;
- не нахіляйцеся над піратэхнікай, асабліва, калі размова ідзе пра залпавыя вырабы – гэта смяротна небяспечна!
- не трымайце ў руках запаленыя петарды ці залпавыя піратэхнічныя вырабы з запаленым кнотам;
- не спрабуйце зноўку запусціць ракету, феерверк, салют, якія не спрацавалі. Рызыка атрымаць траўму ў шмат разоў перавышае расчараванне ад шоу, што не адбылося;
- калі кнот згас, а феерверк не спрацаваў, не варта адразу бегчы да яго і правяраць, што здарылася. Вычакайце некалькі хвілін, каб пераканацца ў адсутнасці тлення. Здабываць кнот прынцыпова важна на выцягнутых руках, накіраваўшы ў бок ад сябе і гледачоў;
- ні ў якім разе не давайце піратэхнічныя вырабы дзецям, нават калі ўпэўненыя ў іх бяспецы! У чым вы сапраўды можаце быць упэўнены, дык гэта ў тым, што дзеці не пацерпяць, калі будуць назіраць за фаер-шоу з бяспечнай адлегласці.