Алкагалізм – хвароба, якая не з'яўляецца за адзін дзень. Развіццю паталагічнай залежнасці папярэднічаюць месяцы і гады празмернага піцця. Але пытанне, дзе тая мера, пасля якой пачынаецца гісторыя хваробы, не прадугледжвае адназначнага адказу. Як правіла, калі хваравітая цяга становіцца відавочнай, змагацца з ёй ужо цяжка. Патрабуюцца каласальныя намаганні таго, хто захварэў, яго наваколля і мноства спецыялістаў.
Але сімптомы навальніцы, якая насоўваецца, можна распазнаць задоўга да таго, як грымне гром. Дастаткова больш уважліва прыгледзецца да сябе або блізкага чалавека, скажам, на сямейным ці карпаратыўным свяце. Пра тое, што паказвае на патэнцыяльную пагрозу развіцця залежнасці ад алкаголю, журналіст партала Здаровыя людзі спыталася ў вядучага навуковага супрацоўніка аддзела наркалогіі РНПЦ псіхічнага здароўя Уладзіміра Максімчука.
Прыкметы рызыкоўных паводзінаў
Аб'ектыўна, алкагалізм – адна з тых хвароб, на пачатковай стадыі якой чалавек не адчувае сябе хворым. Наадварот, алкаголь – прычына хваробы – паляпшае настрой, ад яго з'яўляецца эйфарыя і лёгкасць, адчуванне прыліву сіл... Але гэта перакручаны станоўчы эфект, вынік уздзеяння алкаголю на галаўны мозг і цэнтральную нервовую сістэму чалавека. Зрэшты, гэта і ёсць той самы «кручок», на які трапляе патэнцыяльная ахвяра.
Адной з прыкмет таго, што чалавек знаходзіцца ў групе рызыкі, можа служыць прадчуванне будучага застолля. Прычым ажыўленне і радасць выклікае не столькі падзейнасць мерапрыемства і магчымасць добра правесці вечар у душэўнай кампаніі, колькі наяўнасць алкаголю на свяце.
Наступная прыкмета выяўляе сябе непасрэдна падчас банкету, дзе ўсе госці падзяляюцца на тых, хто не п'е зусім, тых, хто п'е, але закусвае. І, уласна, тых, хто цалкам перакананы ў тым, што «закуска градус крадзе».
Так што класічная «кіношная» карцінка – выпітую чарку занюхаць скарынкай хлеба альбо кулаком – у дадзеным выпадку не прыкмета сілы і брутальнасці. Хутчэй наадварот, гэта «слабое звяно», якое паказвае на высокую схільнасць хваравітай залежнасці ад алкаголю.
Яшчэ адна прыкмета - павышэнне талерантнасці (пераноснасці) да алкаголю.
На агульных застоллях абавязкова знойдзецца той, хто п'е нароўні з усімі, але даўжэй застаецца цвярозым. Вядома, рабіць выснову, што ён у зоне рызыкі па захваральнасці на алкагалізм, па меншай меры нелагічна. На тое, як хутка чалавек дойдзе да кандыцыі, уплывае мноства фактараў: вага, рост, узрост, стан здароўя, хуткасць метабалізму і інш. Аднак, калі раней ваш сябар ці калега на святах з алкаголем «фінішаваў» разам з астатнімі, а зараз раптам п'е і не п'янее, ёсць верагоднасць, што ўжывае ён часцей за іншых. І цяпер яго «трэніраванаму» арганізму для атрымання скажонага кайфу трэба больш алкаголю.
Любое свята, як вядома, заканчваецца. Добра, калі ваша скончылася тым, што ранкам усе з добрым самаадчуваннем і настроем прыйшлі на працу.
Патэнцыяльнай ахвяры алкагольнай хваробы застолле, якое прайшло, як правіла, адгукаецца і на наступны дзень. З-за галаўнога болю, адчування разбітасці і моташнасці праца не ідзе і ўсё валіцца з рук. Адзінае выратаванне – выбіць клін клінам. Зняцце сімптомаў пахмелля новай дозай алкаголю (куфлем піўка ці чаркай чаго мацнейшага) – дрэнная прыкмета. Такое ці падобнае разавае «лячэнне» яшчэ не падстава ставіць дыягназ, але трэба быць напагатове. Звычка прыводзіць сябе ў пачуццё алкаголем шматразова скарачае шлях чалавека ад здароўя да хваробы.
І, нарэшце, амнестычная прыкмета. Каб яе выявіць, дастаткова пачаць дзяліцца з сябрамі і калегамі ўражаннямі аб мерапрыемстве, якое прайшло напярэдадні. Калі знойдзецца небарака, які памятае, як захоплена апладзіраваў віншавальнай прамове кіраўніка на пачатку мерапрыемства, але зусім нічога пра дакучлівыя прыставанні да таго выпіць на брудэршафт, ведайце – перад вамі чалавек, які моцна рызыкуе стаць залежным ад алкаголю.
Безумоўна, пералічаныя прыкметы самі па сабе не з'яўляюцца дастатковай падставай да выкрыцця чалавека ў алкагалізме. Кіраўніцтва па наркалогіі, якім карыстаюцца вопытныя спецыялісты для вызначэння дакладнага дыягназу, таўшчынёй з кулак дарослага моцнага мужчыны.
Але звярнуць увагу на мікрасімптомы – зусім не лішняе. Каб паказаць блізкаму чалавеку на небяспеку, якая яго падпільноўвае, і, цалкам верагодна, дапамагчы набрацца рашучасці звярнуцца да спецыяліста. На самых пачатковых стадыях усвядоміць і перамагчы залежнасць прасцей і лягчэй нават без спецыфічных лекавых сродкаў. Чаго не скажаш пра час, калі мікрасімптомы перарастуць у відавочныя прыкметы хваробы.