Site icon Слушна

Нішто так не псуе характар жанчыны, як клімакс, які набліжаецца. Праўда гэта ці выдумка?

Прадвеснікі менапаўзы. Якія яны?

Ніводная жанчына не можа думаць пра клімакс абыякава. Хтосьці яго адкрыта баіцца, хтосьці ўздыхае з сумам пры думцы пра няўхільнае, нехта шалёна супраціўляецца часу і ўсімі спосабамі спрабуе яго спыніць. Але так ці інакш, клімакс надыходзіць у жыцці кожнай жанчыны.

Клімакс (ад грэчаскага climacter – ступень) – фізіялагічны стан арганізма жанчыны, абумоўлены зменай гарманальнага фону, згасаннем функцый яечнікаў і гіпофізу. Асноўная клінічная прыкмета клімаксу – спыненне менструацыі.

Менопауза

Да гэтага часу ў грамадстве пераважае меркаванне, што менапаўза – гэта пачатак канца. Разам з апошняй кропляй апошняй менструацыі сыходзіць маладосць. Застаюцца ў мінулым жаноцкасць і сэксуальнасць, а наперадзе маячыць доўгая бескаляровая старасць. Прылівы, плаксівасць, раздражняльнасць, эмацыйная лабільнасць, начная потлівасць, пачашчанае сэрцабіццё, бессань, дэпрэсіі, перапады настрою... Вось, што прыносіць з сабой клімакс. І нічога добрага.

Няўжо гэта сапраўды так і жыцця пасля клімаксу няма?

Ірына Дашкова
Гінеколаг-эндакрынолаг кансультатыўнага кабінета паталогіі клімаксу Гарадской гінекалагічнай бальніцы Мінска
Гэта далёка не заўсёды так. Гарманальная перабудова арганізма можа прайсці практычна незаўважна. У тых жанчын, якія вялі здаровы лад жыцця, не былі схільныя да шкодных звычак, займаліся спортам, па магчымасці пазбягалі стрэсаў, больш шанцаў на беспраблемнае праходжанне клімактэрычнага перыяду. Значэнне мае і спадчыннасць. Умоўна кажучы, калі маці «не заўважыла» эстрагеннага дэфіцыту, то з вялікай доляй верагоднасці ў дачкі ўсе таксама пройдзе гладка. Але нават у выпадку паталагічнага працякання клімаксу жанчыне рэальна дапамагчы. А часам зрабіць гэта нават неабходна.

Прадвеснікі менапаўзы. Якія яны?

Узрост натуральнай менапаўзы для беларусак – 45-50 гадоў.

Першыя прыкметы хуткага пераходу могуць з'яўляцца некалькімі гадамі раней. І тут важна не прапусціць сімптомы, якія могуць прывесці да развіцця цяжкага клімактэрычнага сіндрому.

Прадвеснікі менапаўзы нязначныя: стамляльнасць, раздражняльнасць, слабасць, эмацыйная неўраўнаважанасць. Для 90% жанчын на працягу 4 гадоў да наступлення клімаксу характэрныя парушэнні менструальнага цыклу. Уласна, усё гэта лёгка спісаць на нервова-псіхічнае перанапружанне і назапашаны стрэс. А прычына крыецца ў тым, што ў арганізме жанчыны паступова адбываюцца метабалічныя і гарманальныя змены: зніжаецца выпрацоўка эстрагену і прагестэрону. Паступова з павелічэннем гармонадэфіцыту псіхалагічныя сімптомы пагаршаюцца.

У перыяд менапаўзы да іх дадаюцца:

  • вазаматорныя (прылівы і павышаная потлівасць),
  • агульнафізічныя (астэнізацыя, галаўныя і сустаўна-цяглічныя болі),
  • урагенітальныя і сэксуальныя (сверб, сухасць, праблемы з мочаспусканнем, дыспарэўнія),
  • узрастае рызыка сардэчна-сасудзiстых захворванняў і астэапарозу.

Усё разам сапраўды здольна ператварыць жыццё жанчыны ў сапраўднае пекла.

Эстрагены – гармоны першай фазы цыкла – забяспечваюць знешні выгляд, эмацыйны ўсплёск, яркасць, маляўнічасць жыцця. Жанчыны, у якіх іх недастаткова, менш эмацыйныя, у іх горшы стан скуры, валасоў, пазногцяў. Галоўная задача іншага гармону – прагестэрону – забеспячэнне цяжарнасці. Пры яго перавазе ў арганізме жанчына адчувае прымірэнне, спакой, гармонію. Перад менапаўзай звычайна эстрагены яшчэ застаюцца, а прагестэрона мала. Адсюль эмацыйная неўраўнаважанасць, раздражняльнасць, перапады настрою. Узровень мужчынскіх палавых гармонаў часам зніжаецца больш плаўна, чым узровень эстрагену і прагестэрону, тады ўзнікае гіперандрагенія, якая вядзе да павелічэння масы цела. Прыбаўка можа складаць 5-8 кг на працягу кароткага часу і пазбавіцца ад яе вельмі няпроста.

Каб ліквідаваць непрыемныя сімптомы і павысіць якасць жыцця жанчыны ў перыяд менапаўзы, трэба забяспечыць арганізму гарманальную падтрымку.

Гарманальная тэрапія – цяжкая артылерыя супраць клімаксу

— Дакладна вызначана, што ЗГТ (замяшчальная гарманальная тэрапія) выдатна вылечвае клімактэрычны сіндром і за кароткі тэрмін прыбірае прылівы як самую яскравую яго праяву, – кажа Ірына Дашкова. – Пры працяглым прыёме прэпаратаў на 35-50% зніжаецца рызыка інфаркту міякарда, на 40% – інсульту, на 50% – пераломаў шыйкі сцягна. На фоне ЗГТ цалкам знікае атрафічны вагініт, у кожным другім выпадку вырашаецца праблема ў жанчын, якія пакутуюць ад нетрымання мачы ў постменапаўзе. Прэпараты паляпшаюць функцыі ЦНС, псіхалагічны стан. Улічваючы той факт, што цяжкасці клімаксу як мінімум напалову абумоўлены праблемамі псіхалагічнага характару з прычыны гіпаэстрагеніі, ЗГТ падобна палачцы-ратавалачцы. Я ўжо не кажу пра касметычны эфект, які дае гармонатэрапія: значна паляпшаецца стан скуры, валасоў, пазногцяў; фізічная і фізіялагічная маладосць жанчыны атрымлівае шанец на некаторы працяг.

Аднак, на думку ўрача, ЗГТ – гэта цяжкая артылерыя ў барацьбе з паталагічнымі праявамі клімаксу.

У абавязковым парадку яна паказана толькі пацыенткам з ранняй і заўчаснай менапаўзай, прычынай якой можа быць спадчынны фактар, а таксама шматразовыя аперацыі на органах малога таза, працяглы прыём глюкакартыкастэроідаў, антыдэпрэсантаў, прамянёвая і хіміятэрапія. Акрамя велізарных псіхалагічных пакут дэфіцыт эстрагену ў гэтых выпадках гарантуе праблемы з сардэчна-сасудзістай і нервовай сістэмамі, астэапароз. Такім пацыенткам ЗГТ прапануецца на працяглай аснове аж да наступлення ўзросту натуральнай менапаўзы.

Калі клімакс праходзіць больш-менш спакойна, але жанчыне хочацца падтрымаць арганізм, падыдуць альтэрнатыўныя метады: фітапрэпараты, гамеапатыя, фізіятэрапеўтычныя працэдуры, ігларэфлексатэрапія, рэгулярныя заняткі спортам, правільнае харчаванне і станоўчыя псыхалягічныя ўстаноўкі. Ужываць іх можа любая жанчына і яны, як правіла, не маюць пабочных эфектаў.

Exit mobile version