Бацькоўскі адпачынак і сямейны капітал. Эксперты распавялі пра падтрымку мацярынства і дзяцінства

У нашай краіне клопат пра мацярынства і дзяцінства - у ліку значных прыярытэтаў. Дзяржаўная падтрымка сем'яў выступае адным з ключавых напрамкаў сацыяльнай палітыкі і дэмаграфічнай бяспекі. Пра гэта ішла гаворка напярэдадні свята ў Нацыянальным прэс-цэнтры. Спікерамі выступілі:

– намеснік міністра працы і сацыяльнай абароны Валерый Кавалькоў;

– галоўны спецыяліст аддзела медыцынскай дапамогі маці і дзецям Галоўнага ўпраўлення арганізацыі медыцынскай дапамогі і экспертызы Міністэрства аховы здароўя Юлія Савачкіна;

– галоўны спецыяліст Галоўнага ўпраўлення выхаваўчай працы і маладзёжнай палітыкі Міністэрства адукацыі Алена Сімакова.

Сацыяльная абарона

Па словах Валерыя Кавалькова, у рэспубліцы рэалізуецца шэраг мер, накіраваных на падтрымку маці, павышэнне прэстыжу і каштоўнасці сям'і. Напрыклад, пастаянна ўдасканальваецца сістэма дзяржаўных сацыяльных дапамог. Іх у сувязі з нараджэннем і выхаваннем дзяцей прадугледжана 11 відаў. Сёння дзяржаўныя выплаты атрымліваюць больш за 530 тыс. чалавек.

З 2015 года, расказаў намеснік міністра, у рэспубліцы дзейнічае мера доўгатэрміновай падтрымкі сем'яў - сямейны капітал (10 тыс. долараў ЗША). Ён прызначаецца пры нараджэнні (усынаўленні або ўдачарэннi) трэцяга і наступных дзяцей. Па дадзеных на кастрычнік гэтага года, грамадзянамі нашай краіны адкрыта амаль 59 тыс. дэпазітных рахункаў сямейнага капіталу. Сума грашовых сродкаў на іх – 590 млн. долараў ЗША.

Малазабяспечаным сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей да 2 гадоў, аказваецца падтрымка бясплатнымі прадуктамі харчавання. Калі ў сям'і нарадзіліся двайняты або трайняты, такія прадуктовыя наборы атрымлівае кожнае дзіця незалежна ад узроўню даходаў бацькоў.

 У Беларусі дзейнічае больш за 140 рэгіянальных цэнтраў сацыяльнага абслугоўвання. У іх створаны банкі даных розных катэгорый сем'яў з дзецьмі, якія маюць патрэбу ў падтрымцы і дапамогі. Тут назапашваецца інфармацыя пра умовы пражывання сем'яў, занятасці бацькоў, а таксама ўстаноўленыя факты сацыяльнай небяспекі.

Самая запатрабаваная сем'ямі паслуга ў тэрытарыяльных цэнтрах – гэта дапамога няні. Яна прадастаўляецца сем'ям, якія выхоўваюць дваіх і больш дзяцей ва ўзросце да 3 гадоў, якія нарадзіліся адначасова, а таксама сем'ям з дзецьмі-інвалідамі ва ўзросце да 18 гадоў. Толькі за 6 месяцаў гэтага года паслугамі няні скарысталіся амаль 2 тыс. сем'яў. З іх больш за 1 тыс. 700 сем'яў, у якіх выхоўваецца двойня. З 2018 года права на дапамогу няні атрымалі сем'і, у якіх бацька і маці альбо хтосьці адзін у няпоўнай сям'і з'яўляецца інвалідам 1 або 2 групы.

Сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей-інвалідаў, на базе дамоў-інтэрнатаў прадастаўляецца паслуга сацыяльнай перадышкі. Ёю можна скарыстацца тэрмінам не больш чым на 28 дзён. У гэты час у сям'і з'яўляецца магчымасць вырашыць свае бытавыя пытанні ці проста адпачыць і набрацца сіл. У гэты перыяд, адзначыў намеснік міністра, нягледзячы на тое, што дзіця знаходзіцца ў стацыянары, за ім захоўваецца права на ўсе сацыяльныя выплаты. У першым паўгоддзі 2018 гады такая паслуга была прадастаўлена 20 сем'ям. За 2017 год такіх сем'яў было больш за 80.

Пастаянна працуюць над удасканаленнем заканадаўства. Напрыклад, у першым чытанні Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу прыняты праект Працоўнага кодэкса РБ. У дакуменце прадугледжана ўвядзенне адпачынку для бацькоў пры нараджэнні дзіцяці. Акрамя гэтага, у праекце дакумента ўтрымліваецца норма, што тычыцца развіцця такой формы занятасці, як дыстанцыйная праца.

Медыцынская дапамога

Як адзначыла Юлія Савачкіна, у 2017 годзе ў Беларусі нарадзілася больш чым 101 тыс. дзяцей.

У апошнія гады адзначаецца пазітыўная тэндэнцыя да павелічэння родаў, якія працякаюць без ускладненняў. Іх працэнт у 2017 годзе склаў больш за 40%. Памяншаецца і трымаецца на мінімальным узроўні колькасць выпадкаў заўчасных родаў. Актыўна праводзіцца прафілактыка абортаў.

У рэспубліцы аказваецца ўвесь спектр складаных і высокатэхналагічных медыцынскіх умяшанняў як жанчыне, так і плоду. Напрыклад, распавяла эксперт, у РНПЦ «Маці і дзіця» выкарыстоўваюць фетальную хірургію. Гэта цэлы комплекс аператыўных умяшанняў, які праводзіцца ўнутрычэраўна, калі яшчэ дзіця не нарадзілася, што дазваляе захаваць малышам жыццё. Гадоў 15 таму ў такіх дзяцей не было нават шанцу на нараджэнне.

Сёлета ў краіне прайшоў першы форум «МамаPRO». Як паказала практыка, падобныя мерапрыемствы выклікаюць вялікую цікавасць у маладых бацькоў. Форум наведалі больш за 2 тыс. цяжарных жанчын і членаў іх сем'яў, якія змаглі атрымаць адказы на свае пытанні ад урачоў самых розных спецыялізацый: псіхолагаў, акушэраў-гінеколагаў, педыятраў і іншых. Наступны форум, адзначыла Юлія Савачкіна, запланаваны на лістапад.

Адукацыя і права на сям'ю

Велізарнае значэнне для дзіцяці мае сям'я. Матчына і бацькава выхаванне не заменіць ні адзін навучальны курс або факультатыў, упэўнена Алена Сімакова.

Адной з задач органаў адукацыі з'яўляецца абарона права дзіцяці на выхаванне ў сям'і, у тым ліку дзяцей, пазбаўленых бацькоўскай апекі па розных прычынах.