Правілы выбару якаснага селядца

У сярэднія вякі селядзец не ўяўляў асаблівай кулінарнай каштоўнасці і вялікім попытам карыстаўся толькі ў бедных слаёў насельніцтва – з-за сваёй таннасці.

Вядомы факт, што кароль Людовік IX Святы выкарыстоўваў яе як міласціну і накіроўваў у калоніі. Гэтая рыба змяшчае шмат костак, дрэнна вяліцца, пры доўгім захоўванні гарчыць, таму вынік яе прыгатавання не апраўдваў патрачаных намаганняў.

Усё змянілася, калі рыбак Якаб Бейкельс з Галандыі пачаў выдаляць жабры непасрэдна перад засолкай рыбы ў бочкі. Як аказалася, менавіта яны надавалі рыбе гаркаваты прысмак. І рабіў ён гэта прама на рыбалоўным судне.

Такім чынам, калі яно прыходзіла ў порт, рыба была ўжо прасоленая і гатовая да ўжывання. Такі спосаб захавання селядца хутка стаў вядомым у Еўропе і паклаў пачатак масаваму спажыванню гэтай рыбы, якое працягваецца і па сёння.

Карысць селядца

Селядзец не лiчыцца рыбай прэміум-класа, але, нягледзячы на сваю таннасць, валодае шэрагам карысных уласцівасцяў. Адной з іх з'яўляецца высокае ўтрыманне ў рыбе поліненасычаных тлустых кіслотаў сямействаў Амега-6 і Амега-3. Яны не ўтвараюцца ў арганізме чалавека, але пры гэтым дапамагаюць абараніць сасуды ад атэрасклерозу, умацоўваюць імунітэт. Цікава, што ўтрыманне карысных тлустых кіслотаў у звычайным селядцы такое ж, як і ў сёмзе ці фарэлі.

Параўнанне розных відаў рыбаў па ўтрыманні Амега-3 поліненасычаных тлустых кіслотаў

Акрамя карысных Амега-3 поліненасычаных тлустых кіслотаў, селядзец багаты на вітаміны Е, А, В1, В12, В6. Паказана, што частата спажывання рыбы напрамую звязана з забяспечанасцю вітамінам D: порцыя ў 50 г селядца здольная забяспечыць насычэнне арганізма дадзеным вітамінам на 50-80% ад яго сутачнай патрэбы. Вясновая дэпрэсія? Магчыма, у вашым арганізме не хапае менавіта вітаміна D?

Селядзец таксама змяшчае мінеральныя рэчывы: кальцый, фосфар, магній, ёд і селен. Яны ўдзельнічаюць у абменных працэсах, што спрыяе павышэнню працаздольнасці арганізма. Бясспрэчную каштоўнасць маюць бялкі, якія ўваходзяць у склад гэтай рыбы. Яны ўтрымліваюць усе незаменныя амінакіслоты, а адсутнасць шчыльных злучальнатканкавых перагародак спрыяе іх лёгкаму засваенню.

Так за невялікія грошы можна набыць карысны і збалансаваны прадукт з прыемным смакам.

Рыбныя прэсервы – сакрэты вырабу

Зараз вялікай папулярнасцю сярод насельніцтва карыстаюцца рыбныя прэсервы – гэта разабраны селядзец, расфасаваны ў пластыкавую ўпакоўку. Ён можа быць у алеі, марынадзе або падліўцы з рознымі прыправамі і дадаткамі.

Многія лічаць, што для размякчэння рыбных костак вытворцы ўжываюць шчолач, але гэта не так. Па нормах выкарыстанне шчолачы ў харчовай прамысловасці забаронена. Паводле ГОСТу на выраб рыбных прэсерваў, дазваляецца ўжываць толькі лімонную і воцатную кіслату. Яны дадаюцца ў спецыяльны расол, які называецца тузлук. Дзякуючы яму адбываецца працэс выспявання, у выніку якога размякчаюцца костачкі, а рыба набывае далікатны і прыемны смак.

Каб правільна выбраць рыбныя прэсервы, неабходна звярнуць увагу на ўмовы захоўвання ў краме.

Тэмпература ў халадзільніку, дзе знаходзіцца прадукцыя, не павiнна падымацца вышэй за нуль градусаў.

Таксама звяртайце ўвагу на саму ўпакоўку: яна павінна быць герметычнай. У якасным прадукце заліўка светлая і без дадатковых прымешак.

Колер селядца павінен быць сіне-сталёвым, без карычневых палос на брушку, якія сведчаць пра яе заляжаласць. Такая рыба можа выклікаць моцную алергічную рэакцыю, ажно да анафілактычнага шоку, з-за назапашанага гістаміну.

Калі рыба расфасаваная кавалачкамі, яны павінны быць цэлымі і мець роўныя зрэзы.

Рэкамендуем устрымацца ад куплі рыбы і рыбных прэсерваў з рук і ў месцах, не прызначаных для продажу, бо якасць і бяспеку прадуктаў вам ніхто не гарантуе. З вялікай верагоднасцю на момант продажу ўжо будуць парушаныя ўмовы транспарціроўкі і захоўвання такіх прадуктаў.

Як выбраць якасны селядзец

Калі ж вы набываеце рыбу цалкам, якасны селядзец павінен мець бліскучыя вочы, пругкую, бліскучую тушку без слізі, пры націску скура не павінна праціскацца, а сама рыба павінна мець прыемны водар.

Пры самастойнай засолцы памятайце, што на паветры пад уздзеяннем кіслароду карысныя Амега-3 поліненасычаныя тлустыя кіслоты хутка акісляюцца і з'яўляецца непрыемны смак і пах, а сама рыба набывае карычневую афарбоўку. Вось чаму саліць і захоўваць селядзец трэба цалкам пакрытым расолам або марынадам. На жаль, пагаршэнне смаку назіраецца не толькі пры пасоле.

Паколькі рыба – прадукт, які хутка псуецца, прагорклы смак можа з'явіцца і ў запечаным або смажаным вырабе нават пры кароткачасовым захоўванні ў халадзільніку.

У чым падвох?

Пры бясспрэчных вартасцях гэтага прадукту ёсць і галоўны недахоп – велізарнае ўтрыманне солі ў рыбных прэсервах або ў засоленай рыбе.

Устаноўлена, што ў 100 г слабасалёнага селядца змяшчаецца больш за 3 г солі, а гэта палова ад сутачнага запатрабавання здаровага чалавека (яно не павінна перавышаць 6 г у суткі), і практычна норма для людзей, якія пакутуюць на сардэчна-сасудзістыя захворванні (рэкамендуецца не больш за 3 г ). І гэта без уліку той солі, якую чалавек дадаткова ўжывае на працягу сутак з іншымі прадуктамі.

Прэсервы прамысловай вытворчасці ўтрымліваюць харчовыя дабаўкі: кансерванты (бензаат натрыю), антыакісляльнікі, узмацняльнікі смаку і водару (глутамат натрыю).

Як не нашкодзіць?

Несумненна, есці селядзец неабходна, але ва ўмераных колькасцях. Для дарослага здаровага чалавека непажадана спажываць больш за 100 г салёнай рыбы ў дзень. І, вядома, гэта прадукт не на кожны дзень. Людзям, якія пакутуюць ад павышанага ціску ці захворванняў нырак, неабходна з асцярогай ставіцца да селядца, бо празмернае ўжыванне солі можа спрыяць абвастрэнню захворванняў.

Ёсць і альтэрнатыва набытаму ў краме салёнаму селядцу – выкарыстанне замарожанай рыбы. Яе можна самому засаліць, выкарыстоўваючы меншую колькасць солі, а таксама пасмажыць ці запячы. Апошні спосаб падрыхтоўкі лічыцца найлепшым.

Навукова даказана, што пры запяканні захоўваюцца карысныя рэчывы, у тым ліку і Амега-3 поліненасычаныя тлустыя кіслоты, разбураюцца толькі вітаміны.

Словам, карысна і нядорага!