Наперадзе яшчэ цэлы месяц лета. Але вопытных бацькоў не правядзеш. Жнівень – як «нулявы» клас пры школе: здаецца, сур'ёзная вучоба яшчэ не пачалася, але і бесклапотнае дзяцінства ўжо скончылася.
Пра тое, што час паволі «брацца за розум», спакваля намякаюць школьныя кірмашы. І здаецца, што лягчэй набраць разгон, калі купіць рэч, якая не патрабуе асаблівай прымеркі і з яе за тыя тыдні лета, што засталіся, дзіця дакладна не вырасце – школьны заплечнік.
Якім павінен быць правільны школьны заплечнік і на што варта звярнуць увагу, каб распазнаць «падробку», высвятляем разам з экспертам інфармацыйнага партала Здаровыя людзі, загадчыцы лабараторыі гігіены дзяцей і падлеткаў НПЦ гігіены Наталляй Грэкавай.
Як выбраць заплечнік для вучня
Выбар заплечніка ці ранца для вучня патрабуе не меншай педантычнасці, чым набыццё школьнай формы ці абутку. Велізарная разнастайнасць прадстаўленых у продажы скургалантарэйных вырабаў для дзяцей і падлеткаў, безумоўна, радуе. Тут і школьныя, і маладзёжныя, і проста заплечнікі-сумкі без усялякіх дадатковых азначэнняў... І адрозніваюцца яны, на першы погляд, толькі расфарбоўкай, памерам ды колькасцю кішэняў.
На самай справе правільны школьны заплечнік павінен адпавядаць цэламу шэрагу жорсткіх патрабаванняў, сярод якіх расфарбоўка і колькасць кішэняў наогул ролі не іграюць.
1. Заплечнік не павінен выклікаць раздражнення
І гэта на самай справе так. Да школьных заплечнікаў, ранцаў, партфеляў, збоку бяспекі для здароўя дзіцяці прад'яўляюцца такія ж патрабаванні, як і да ўсіх тавараў дзіцячага асартыменту. Часцей за ўсё заплечнікі і ранцы вырабляюцца не з натуральнай сыравіны, а з палімерных матэрыялаў, хімічных валокнаў і г.д.
Таму перш чым тавар паступіць на рэалізацыю, ён праходзіць пэўныя даследаванні. Напрыклад, праводзяцца санітарна-хімічныя выпрабаванні на вылучэнне шкодных хімічных рэчываў. А тыя элементы вырабу, якія маюць непасрэдны кантакт са скурай (ручкі, плечавыя шлейкі), падвяргаюцца яшчэ і таксікалагічным даследаванням на наяўнасць скурна-раздражняльнага дзеяння.
Добрая навіна: вынікі гэтых даследаванняў практычна заўсёды радуюць урачоў-гігіеністаў, паколькі не выяўляюць парушэнняў.
Такім чынам, да правільнага школьнага заплечніка імпартнай вытворчасці заўсёды будуць дадаваць санітарна-гігіенічнае заключэнне, якое сведчыць пра адпаведнасць вырабу патрабаванням нацыянальнага заканадаўства да бяспекі, а таксама Дэкларацыю пра адпаведнасць Тэхнічным рэгламентам Мытнага саюза (Еўразійскага эканамічнага саюза). Беларускім заплечнікам і ранцам дастаткова Дэкларацыі пра адпаведнасць.
Дэклараванню падлягаюць усе скургалантарэйныя вырабы для дзяцей, як школьныя і вучнёўскія, што адпавядаюць спецыяльным дадатковым патрабаванням, выкладзеным у Тэхнічным рэгламенце, так і паўсядзённыя, прызначаныя для выкарыстання ў іншых мэтах.
Калі не звярнуць увагу на маркіроўку вырабу, можна набыць заплечнік, які хоць і мала чым адрозніваецца знешне ад школьнага, але па сутнасці такім не з'яўляецца.
Дастаткова ўважліва паглядзець на этыкетку. Калі на ёй не пазначана, што заплечнік школьны або вучнёўскі, значыць паказчыкі адпаведнасці патрабаванням, якія прад'яўляюцца да гэтай групы тавараў, папросту не даследаваліся. І, такім чынам, няма ніякай гарантыі, што штодзённае выкарыстанне такога заплечніка не падорыць дзіцяці непрыемныя наступствы: боль у плячах, спіне, галаўны боль, парушэнні паставы.
2. Лягчэй, шырэй, даўжэй
Дык што ж гэта за жорсткія патрабаванні, якім павінен адпавядаць правільны школьны ранец?
Такім чынам, прынцыповымі паказчыкамі для школьных заплечнікаў, ранцаў, сумак або партфеляў з'яўляюцца:
- вага. Улічваючы, што дзіцяці кожны дзень прыйдзецца насіць у школу камплект падручнікаў і школьных прыладаў, гэты параметр мае вельмі важнае значэнне. Для вучняў пачатковых класаў маса заплечніка ці ранца як такога не павінна перавышаць 700 г; для вучняў сярэдніх і старэйшых класаў – не больш за 1 кг;
- вышыня (даўжыня). Правільны ранец ці заплечнік павінен быць не вышэйшы за 30-36 см;
- вышыня пярэдняй сценкі (пярэдняя кішэня) – 22-26 см;
- шырыня самога партфеля, заплечніка ці ранца (бакавая сценка) – 6-10 см;
- даўжыня плечавага рамяня – 60-70 см;
- шырыня плечавага рамяня ў верхняй часцы (на працягу 40-45 гл) – 34 см, у астатняй частцы – 2-2,5 см. Захаванне гэтага нарматыву дапамагае пазбегнуць ўздзеяння, што траўміруе плечы дзіцяці (вузкія шлейкі пад цяжарам літаральна ўразаюцца ў плечы ), а таксама спрыяе раўнамернаму размеркаванню нагрузкі.
Акрамя таго, для вучнёўскіх ранцаў у адпаведнасці з тэхрэгламентам прадугледжана яшчэ адно абавязковае патрабаванне – наяўнасць святловяртаючых элементаў. Чаго не скажаш пра ўсе астатнія заплечнікі і торбы.