Фактары гэтыя простыя. Адна праблема – некаторыя шкодныя звычкі ўжо вельмі трывала ўвайшлі ў паўсядзённае жыццё беларусаў. Сёння пагаворым пра прыхільнасці, за якія сэрца не скажа вам дзякуй.
1. Усё перасольваем
Соль – у невялікіх дозах неабходная для арганізма, і так ужо склалася, што ежа з ёй становіцца смачнейшая. Аднак усё добра ў меру. Нармальная доза «белай смерці», на думку СААЗ, – 5 грам у суткі (няпоўная чайная лыжка). Інакш чалавек рызыкуе займець гіпертанію, праблемы з ныркамі і печанню. Беларусы ж ужываюць яе ў два разы больш за норму – каля 10 грам у суткі!
Ва ўсіх гатовых прадуктах (кансервах, каўбасе, хлебе) солі ўжо дастаткова. Таму, калі хочаце захаваць здароўе, адвучайцеся дасаліваць. Вы толькі ўявіце: калі знізіць спажыванне солі, то на 26% зніжаецца рызыка смерці ад ішэмічнай хваробы сэрца.
2. Харчуемся няправільна
Для нармальнай працы арганізма чалавек павінен з'ядаць 5 порцый агародніны і садавіны ў дзень. У іх вітаміны, клятчатка - усё, што павінна складаць аснову рацыёну. Але гэтыя рэкамендацыі не выконвае 72,9% беларусаў, што правакуе яшчэ адну праблему – павышэнне ўзроўню халестэрыну ў крыві. Ён сустракаецца ў 35% насельніцтва, прычым у жанчын у два разы часцей, чым у мужчын. Гіперхалестэрынямія - адна з асноўных прычын хвароб сэрца і сасудаў.
Паспрабуйце зрабіць карэктывы ў харчаванні, калі ваш рацыён не адпавядае норме. Няма патрэбы набываць экзатычныя плады – куды лепш арганізм засвоіць мясцовыя. Буракі, моркву, агуркі, ягады – хай яны абавязкова будуць на вашым стале.
3. Мала рухаемся
Рух – жыццё. Практыкаванні ўмацоўваюць сардэчныя цягліцы і арганізм у цэлым, павышаюць імунітэт і проста даюць добры настрой. СААЗ рэкамендуе 150 хвілін умеранай актыўнасці ў тыдзень ці эквівалентныя нагрузкі – 20 хвілін у дзень. Але 86,8% насельніцтва Беларусі не робіць гэтага, тым самым павялічваючы рызыку развіцця цэлага букета захворванняў.
Выйдзіце пабегаць на стадыён, схадзіце ў басейн – варыянтаў мноства. У крайнім выпадку заўсёды можна прайсціся пешкі прыпынак замест таго, каб пхацца ў душным аўтобусе.
4. Не сочым за вагой
З-за ўжо згаданых звычак заканамерна вынікае яшчэ адна праблема - лішняя вага. Залішнюю масу цела мае больш за палову (61%) беларусаў, чвэрць (25%) – атлусценне. Вісцаральнае атлусценне, якое вызначаецца па аб'ёме таліі, дыягнаставана ў 64% жанчын і 42% мужчын.
На жаль, гэта не толькі праблема эстэтыкі. Лішнія кілаграмы вядуць да ўстойлівага павышэння артэрыяльнага ціску, з чым сутыкаецца 45% беларусаў, і гэтая лічба толькі расце. Залішняя маса цела спрыяе развіццю і іншага небяспечнага захворвання – цукровага дыябету. Так што не лянуецеся рэгулярна кантраляваць сваю масу цела!
5. Мы не ведаем, на што хварэем, і не лечымся
Беларусы не любяць абследавацца, а да ўрача многія звяртаюцца толькі калі становіцца зусім дрэнна. У той жа час прагрэсіраванне многіх хвароб сэрца можна спыніць, калі своечасова звярнуцца да спецыяліста.
Больш за тое, часам нават людзі з выстаўленым дыягназам адмаўляюцца лячыцца. Паводле даследаванняў, толькі палова пацыентаў з гіпертаніяй прымаюць лекі (47,5% мужчын і 64,6% жанчын).
6. П'ем таблеткі нерэгулярна
Ёсць праблема і ў манеры беларусаў прымаць лекі. Часта гіпертонікі баяцца піць таблеткі кожны дзень і прымаюць іх, толькі калі ціск рэзка скача ўверх. Нерэгулярны прыём гіпатэнзіўных прэпаратаў можа прывесці да сардэчнай катастрофы. Сутнасць у тым, што артэрыяльны ціск хворага чалавека непастаянны. Нейкі час пасля пачатку прыёму лекаў ён можа знаходзіцца ў межах нормы, аднак гэта яшчэ не кажа пра лячэнне. Без кансультацыі ўрача ні ў якім разе нельга самастойна адмяняць лекавыя сродкі, што зніжаюць ціск. Памятайце, што нават калі пацыент адчувае сябе добра на працягу нейкага перыяду, самастойная адмена гіпатэнзіўных прэпаратаў у любы момант можа прывесці да рэзкага ўздыму артэрыяльнага ціску – гіпертанічнаму крызу. А гэта рызыка развіцця інфарктаў, інсультаў, парушэнняў у працы мозгу.
Правільны падыход – не бессістэмная ліквідацыя сімптомаў, што з'яўляюцца (падняўся артэрыяльны ціск – прыняў таблетку), а мэтанакіраванае дасягненне бяспечнага стану. Напрыклад, калі лечым атэрасклероз, прымаем таблеткі, прызначаныя доктарам, да таго часу, пакуль не дасягнем нармальнага ўзроўню халестэрыну; калі гіпертанію - пакуль артэрыяльны ціск не вернецца да нармальных лічбаў (ніжэйшых за 140 на 90). І толькі ўрач можа прыняць рашэнне, ці працягваць лячэнне ў ранейшых дозах, ці іх можна знізіць, або зусім адмяніць.
Уявіце сабе, што калі пацыент з гіпертанічнай хваробай прымае не ўсе прызначаныя лекі, а 70%, то верагоднасць інсульту павышаецца ў 4 разы.
7. Палім і ўжываем алкаголь
Пра шкоду гэтых дзвюх звычак не сказаў толькі лянівы. Тым не менш, беларусы ўсё роўна лідзіруюць у рэйтынгах па ўжыванні алкаголю – 27,4% мужчын і 13,7% жанчын у Беларусі кожны дзень выпіваюць 5-6 чарак гарэлкі. Лічбы па спажыванні тытуню не адстаюць. 27% насельніцтва ва ўзросце ад 18 да 69 гадоў рэгулярна паліць.
У сярэднестатыстычнага курыльшчыка ў дзень сыходзіць 14,9 цыгарэт. У год гэты спажывец тытуню траціць на сваю звычку 600 беларускіх рублёў. А, між іншым, рызыка смерці людзей, якія паляць, вышэйшая ў 1,76 разоў, чым у тых, хто не схільны да гэтай звычкі.
Паспрабуйце скараціць спажыванне тытуню і алкаголю ці адмовіцца ад яго зусім. Такім чынам вы не толькі палепшыце якасць свайго жыцця, але і сур'ёзна зэканоміце.
Старажытнагрэчаскі філосаф Дэмакрыт казаў: «Падобна таму, як бываюць хваробы цела, бываюць таксама хваробы ладу жыцця». Так і сардэчна-сасудзістая паталогія – гэта праблема таго, што мы ямо і як жывем. Скарэктуйце свой рацыён, распарадак дня, пастаўцеся адказна да лячэння. Памятайце: ваша здароўе залежыць перш за ўсё ад вас.