Рэзанансныя выпадкі, звязаныя з наркотыкамі (гібель 19-гадовай студэнткі на прыватнай вечарыне ад перадазіроўкі наркотыкаў, а таксама недвухсэнсоўныя аб'явы аб хуткім заробку, якімі на працягу некалькіх дзён быў спісаны «спальны» раён сталіцы), пацвярджаюць горшае: небяспека побач.
Па ацэначных дадзеных, у краіне не менш 88,5 тысяч чалавек пакутуюць ад наркатычнай залежнасці. Нягледзячы на прынятыя намаганні па супрацьдзеянні незаконнаму абароту наркотыкаў, пагроза Беларусі, як знешняя, так і ўнутраная, па-ранейшаму застаецца вельмі сур'ёзнай. Каб абараніць ад яе сябе, сваю сям'ю і грамадства ў цэлым, намаганні спатрэбяцца ад кожнага.
Пра сучасныя метады барацьбы з распаўсюджваннем наркотыкаў, спосабы прафілактыкі і лячэння наркаманіі журналіст Слушна даведалася на сустрэчы, арганізаванай Беларускім тэлеграфным агенцтвам (БелТА). У ёй узялі ўдзел:
- Генадзь Казакевіч, начальнік галоўнага ўпраўлення па наркакантролі і супрацьдзеянні гандлю людзьмі Міністэрства ўнутраных спраў;
- Аляксей Аляксандраў, галоўны ўрач Мінскага абласнога клінічнага цэнтра «Псіхіятрыя – наркалогія»;
- Жанна Істоміна, намеснік галоўнага ўрача гарадскога клінічнага наркалагічнага дыспансэра г.Мінска.
Стоп, наркотык!
Па словах Генадзя Казакевіча, асноўныя намаганні падраздзяленняў па наркакантролі накіраваны на ліквідацыю арганізаванай структуры нарказбыту і спыненне каналаў паступлення наркатычных і псіхатропных рэчываў у Беларусь.
Так, у 2018 годзе было зарэгістравана каля 5 тысяч злачынстваў у сферы незаконнага абароту наркотыкаў, палова з іх звязана са збытам псіхаактыўных рэчываў. Толькі за мінулы год спынена 29 каналаў паставак наркотыкаў у Беларусь, дэзактывавана дзейнасць 7 падпольных лабараторый і больш за 40 памяшканняў, спецыяльна прыстасаваных і абсталяваных для вырошчвання наркатычных раслін. Распачата 70 крымінальных спраў за ўтрыманне наркапрытонаў.
Нягледзячы на відавочныя намаганні ўсіх структур, зацікаўленых у папярэджанні распаўсюджвання наркатычных сродкаў, гаварыць пра безумоўную перамогу над наркаманіяй занадта заўчасна.
Сухая статыстыка з'яўляецца адлюстраваннем не толькі пазітыўных тэндэнцый, але і праблемных месцаў.
Напрыклад, у 1,7 раза стала больш злачынстваў, учыненых арганізаванымі групамі, і больш чым на 35% – здзейсненых групай асобаў.
Распаўсюджвальнікі актыўна карыстаюцца інтэрнэт-прасторай, мабільнымі месэнджэрамі, забяспечваючы не толькі распаўсюджванне, але і ўцягваючы ва ўжыванне або збыт наркотыкаў, у першую чаргу, падлеткаў і маладых людзей.
Так, больш за 90% усіх здзелак па куплі-продажы наркотыкаў ажыццяўляецца бескантактавым спосабам пры дапамозе сеткі інтэрнэт, пры гэтым пакупнікі разлічваюцца электроннымі грашыма і крыптавалютай. За мінулы год, па словах Генадзя Казакевіча, быў заблакаваны доступ карыстальнікам больш чым да 150 інтэрнэт-рэсурсаў, якія змяшчаюць пранаркатычны кантэнт. Таксама заблакавана больш за 200 інтэрнэт-кашалькоў.
Дапамога нарказалежным ананімная і бясплатная
Па-ранейшаму ў фокусе асаблівай увагі пытанні лячэння і рэабілітацыі нарказалежных, а таксама прафілактыка і папярэджанне ўжывання наркатычных і псіхаактыўных рэчываў, у першую чаргу, сярод моладзі.
Як заявіў Аляксей Аляксандраў, на працягу апошніх 5 гадоў лік наркаспажыўцоў, якія стаяць на афіцыйным уліку ў нарколагаў, паступова зніжаецца. Але цяперашнюю сітуацыю ў краіне характарызуе полінаркаманія (сумеснае ўжыванне некалькіх псіхаактыўных рэчываў), напрыклад, сінтэтычных псіхастымулятараў, курыльных сумесяў, алкаголю. Гэта пагаршае паталагічны стан залежных, ускладняе працэс лячэння і рэабілітацыі, нягледзячы на тое, што сістэма аказання медыцынскай дапамогі ў краіне выбудаваная і наладжаная.
— Тут кожны чалавек з ліку тых, хто ўжывае наркотыкі, можа бясплатна прайсці тэставанне па сліне на наяўнасць вірусу імунадэфіцыту ў арганізме. Праводзіцца датэставае і паслятэставае кансультаванне. Пры неабходнасці таму, хто звярнуўся, прадастаўляюць інфармацыйныя матэрыялы, для зніжэння распаўсюджвання інфекцыі ін'екцыйным шляхам – іголкі і шпрыцы, і, адпаведна, сродкі індывідуальнай абароны для папярэджання інфіцыравання шляхам перадачы сэксуальнаму партнёру.
Акрамя гэтага, тут забяспечваюць псіхалагічную падтрымку, паколькі многія з нарказалежных ужо маюць станоўчы ВІЧ-статус.
У Беларусі з пачатку мінулага года рэалізуецца ўніверсальны доступ да лячэння ВІЧ. І задача кабінетаў прафілактыкі ВІЧ сярод наркаспажыўцоў у тым ліку – уцягванне іх у лячэнне небяспечнай інфекцыі, фарміраванне прыхільнасці да гэтага лячэння.
Любая дапамога, якую аказваюць спецыялісты кабінетаў прафілактыкі, праводзіцца бясплатна і на ўмовах поўнай ананімнасці. Гэта важна! Паколькі многія спажыўцы наркотыкаў асцерагаюцца звяртацца па кваліфікаваную дапамогу, баючыся крымінальнага пераследу.
— Менавіта яны ў большай ступені працуюць са спажыўцамі ін'екцыйных наркотыкаў, рызыка заражэння якіх ВІЧ/СНІД ці гепатытам вельмі высокая. Напрыклад, толькі адзін офіс грамадскай арганізацыі «Пазітыўны рух» у Мінску за мінулы год прыняў больш за 28 тысяч зваротаў. Ні аднаго паведамлення ў праваахоўныя органы ад урачоў ці грамадскіх актывістаў з гэтай нагоды не было.
Паспрабаваць, каб не пачынаць
Яшчэ адзін унікальны пілотны праект «Пачні з сябе» быў запушчаны ў мінулым годзе па ініцыятыве гарадскога клінічнага наркалагічнага дыспансэра г.Мінска.
Першапачаткова ён быў разлічаны на дарослых, але сёлета да яго падключыліся і старшакласнікі сталічных школ. Урачы рашыліся на смелы крок: ад лекцый, якія часам застаюцца без належнай увагі з боку падлеткаў, перайсці да дзеяння.
Школьнікам прапаноўваюць прымерыць спецыяльныя акуляры, якія імітуюць наркатычнае ап'яненне.
— Паколькі ўдзельнікамі праекта выступалі і прызыўнікі тэрміновай службы ў войску з усіх куткоў Беларусі, можна сказаць, што наша ініцыятыва ўжо выйшла далёка за межы Мінска.
Акрамя таго, запушчаны ў рэалізацыю сацыяльны анлайн-рэсурс Pomogut.by.
Першая яго галіна арыентавана на дапамогу залежным і сазалежным ад наркотыкаў. У стадыі распрацоўкі другая галіна рэсурсу, якая будзе прысвечана прафілактыцы і папярэджанні нарказалежнасці сярод дзяцей і падлеткаў. Асаблівую ўвагу распрацоўшчыкі надаюць падбору спецыялістаў, якія будуць задзейнічаны ў рабоце рэсурсу, каб сама форма стасункаў з маладымі людзьмі была даступнай, зразумелай і, галоўнае, прымальнай.
Але першачарговая задача, упэўненыя эксперты, стаіць перад сям'ёй. Пачынаць прафілактыку дэвіянтных паводзінаў трэба з фарміравання правільных прыярытэтаў і жыццёвых каштоўнасцяў. Гэта значыць, з самага ранняга дзяцінства.
https://bel.24health.by/pragramy-dapamogi-narkazalezhnym-vyjsce-yosc/