Доўгі час савецкія мастацтвазнаўцы не вельмі сур'ёзна ставіліся да веераў, хаця іх вялікія калекцыі ёсць у Эрмітажы, Гістарычным і Астанкінскім музеях Расіі. Але з гадамі цікавасць да іх станавілася усё большая: пачаліся выставы веераў, з'явіліся калекцыянеры, вееры трапляюцца ў грамадскім транспарце летам.
Зараз у Мастацкай галерэі Міхаіла Савіцкага адкрылі выстаўку «Свет веера» з калекцыі Музея «Замкавы комплекс “Мір"», якая адкрывае нам дзверы ў цікавую гісторыю вытанчанага аксэсуара.
Экспазіцыя прадстаўлена калекцыяй з 26 веераў сярэдзіны ХVІІІ - пачатку ХХ стагоддзя. Характэрна, што экспануюцца яны ў будынку былой гарадской сядзібы, дзе ў мінулыя стагоддзі праходзілі свецкія вечары і прыёмы, а абавязковым аксэсуарам жаночага гардэроба выступаў веер.
Самым старажытным сярод веераў еўрапейскай, рускай і ўсходняй вытворчасці з'яўляецца французскі веер 1760-х гадоў, дэкарыраваны ручным роспісам, разьбой і пазалотай. XVIII стагоддзе — гэта эпоха росквіту мастацтва веера, калі ён заняў трывалае месца ў жыцці еўрапейскай арыстакратыі. Зменлівасць моды на працягу XIX стагоддзя адлюстроўваецца ў дэкоры, канструкцыі, матэрыялах і тыпах веераў, прадстаўленых на выстаўцы.
Калекцыя адлюстроўвае ўсю разнастайнасць матэрыялаў, з якіх вырабляліся вееры: папера, кардон, шоўк, карункі, метал, дрэва, слановая косць, рог, пёры страўса, панцыр чарапахі, перламутр, срэбра, разьба, гравіроўка, інкрустацыя, фініфць.
Асноўнымі тыпамі канструкцыі веераў лічыліся брызэ і пліе. І калі першы від складаўся толькі з пласцін, то другі ўяўляў сабой суцэльны экран. Не заўсёды з карункі і шоўку, але таксама з дрэва ці шчыльнай тканіны, каб аксэсуар стаў абаронай ад спякотнага каміна, скажам, каб дама не пачырванела, і румяны не паплылі ў непрыдатны момант.
Напрыклад, адзін з самых эфектных відаў веера — пліянт з Расіі, які датуецца 1880-м годам. Яго экран фарміруюць беласнежныя пёры страўса.
Экспазіцыя знаёміць не толькі з гісторыяй веера, але і з яго асноўнымі функцыямі. Так, акрамя практычнага апахала, які стварае струмені паветра, веер таксама з'яўляўся прадметам раскошы, які падкрэслівае высокае становішча ў грамадстве і багацце сваёй уладальніцы.
Акрамя таго, у XVIII стагоддзі веер выкарыстоўваўся як сігнальная прылада, з дапамогай якой адбывалася перадача паведамленняў мужчынам. Пазнаёміцца з гісторыяй веера, згуляць у папулярныя бальныя гульні вы зможаце ў прасторы выстаўкі. Фотазона праекта таксама падорыць яркія ўспаміны аб наведванні экспазіцыі.
Чараўніцтва беларускай народнай лялькі. Ад чаго выратуе і чым дапаможа?