У свеце, паводле дадзеных Міжнароднай федэрацыі дыябету, колькасць пацыентаў з цукровым дыябетам складае 415 млн. чалавек. Да 2040 года прагназуецца рост колькасці людзей з падобным дыягназам да 642 млн. чалавек.
На жаль, адзначаюць спецыялісты, ад 40% да 80% асоб з дыягназам «цукровы дыябет» не ўсведамляюць сур'ёзнасць свайго захворвання і часцяком не атрымліваюць адэкватнага лячэння, якое можа прадухіліць развіццё незваротных ускладненняў.
Па словах прафесара кафедры эндакрыналогіі Беларускага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта, старшыні БГМА «Эндакрыналогія і метабалізм» Алы Шапялькевіч, тэндэнцыя да росту колькасці хворых на цукровы дыябет ёсць і ў Беларусі. Усяго, паводле афіцыйных дадзеных, на 1 студзеня 2018 года ў краіне на дыспансерным уліку знаходзілася 319 тыс. 756 пацыентаў з цукровым дыябетам (ЦД), у тым ліку з ЦД 1 тыпу - 17 тыс. 475 чалавек, ЦД 2 тыпу - 299 тыс. 597 чалавек.
Прычыны такога росту колькасці хворых на цукровы дыябет шмат у чым тлумачацца стаўленнем людзей да свайго здароўя. Рызыка развіцця захворвання значна ўзрастае пры наяўнасці залішняй масы цела, адсутнасці здаровых звычак у харчаванні і нежаданні зрабіць выбар на карысць актыўнага ладу жыцця.
Напрыклад, праведзенае ў Беларусі першае маштабнае даследаванне STEPS, удзельнікамі якога сталі каля 6 тыс. чалавек ва ўзросце ад 18 да 69 гадоў з усіх рэгіёнаў нашай краіны, паказала, што:
- 72,9% спажываюць менш за пяць порцый садавіны і/або гародніны ў дзень;
- 13,2% не выконваюць рэкамендацыі па фізічнай актыўнасці;
- 60,6% маюць залішнюю масу цела, 25,4% - атлусценне;
- 7,6% маюць павышаны ўзровень глюкозы ў крыві.
Штогод 14 лістапада ва ўсім свеце праводзіцца Сусветны дзень дыябету. У нашай краіне ён праходзіць ужо больш за 20 гадоў. Мэта ініцыятывы - павысіць узровень інфармаванасці насельніцтва аб цукровым дыябеце і яго ўскладненнях. У сувязі з гэтым актуальнай стала тэма Сусветнага Дня дыябету, прапанаваная Міжнароднай Федэрацыяй дыябету ў 2018-2019 гадах, - «Сям'я і дыябет».
Калі пастаўлены дыягназ «цукровы дыябет», не многія могуць гаварыць пра гэта адкрыта. Але ж адкрытасць - гэта прыкмета сілы і магчымасць такіх жа людзей і іх асяроддзя дапамагчы і падтрымаць чалавека, лічыць спецыяліст.
План мерапрыемстваў, прысвечаных Сусветнаму дню дыябету, уключае правядзенне акцыі па выяўленні фактараў рызыкі цукровага дыябету ў насельніцтва. Пацыенты з дыябетам змогуць прайсці анкетаванне па пытаннях ролі сям'і ў вядзенні захворвання ў абласных эндакрыналагічных дыспансерах, Рэспубліканскім цэнтры эндакрыналогіі.
АНКЕТА
для правядзення рэспубліканскага медыка-сацыяльнага мерапрыемства «Сусветны дзень дыябету 2018: сям'я і дыябет» ЦД 2 тыпу
| Параметр | Значэнне |
| Пол | м/ж |
| Месца пражывання | горад /вёска |
| Узрост | ____поўных гадоў |
| Працягласць дыябету | ____гадоў |
| Рост | ____см |
| Вага | ____кг |
| Акружнасць таліі | ____см |
| Члены сям'і | |
| Бацькі
Муж/жонка Дзеці |
|
| Ці маюцца ў Вашых сваякоў наступныя захворванні: | |
| Цукровы дыябет
Артэрыяльная гіпертэнзія Атлусценне |
так/не
так/не так/не |
| Ці ведаюць пра наяўнасць у Вас дыябету?:
члены сям'і сябры калегі |
так/не так/не так/не |
| Ці захоўваеце Вы рэкамендацыі па харчаванні? | так/не |
| Ці дапамагаюць Вашы члены сям'і ў Вашым жыцці з дыябетам? | так/не |
| Ці дапамагаюць Вам члены сям'і ў выбары правільнага харчавання? | так/не |
| Ці ведаюць члены сям'і пра Ваша жыццё з дыябетам?
Як Вы ацэньваеце дапамогу сям'і ў вядзенні дыябету? (0 – дапамогі няма, 10 – поўная падтрымка) |
так/не
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 |
| Ці ведаюць сябры і калегі пра жыццё з дыябетам?
Як Вы ацэньваеце дапамогу сяброў (калег па вучобе ці працы) ў Вашым жыцці з дыябетам? (0 – дапамогі няма, 10 – поўная падтрымка) |
так/не
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 |
| Як Вы ацэньваеце жыццё з дыябетам?
(0 - лёгка, 10 - вельмі цяжка) |
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 |
| Ці ёсць у Вас дзеці?
Ці хварэюць яны на дыябет? |
так/не
так/не |
| Па Вашым меркаванні, наколькі абмяжоўвае Вашы магчымасці ў вучобе (працы) дыябет?
(0 – не абмяжоўвае, 10 – вельмі абмяжоўвае) |
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 |
Акрамя гэтага, для пацыентаў з цукровым дыябетам пройдзе медыка-асветніцкае мерапрыемства "Сусветны дзень дыябету 2018: сям'я і дыябет», якое арганізуюць БГМА «Эндакрыналогія і метабалізм» і ГА «Падтрымка людзей з цукровым дыябетам». Адбудзецца мерапрыемства 17 лістапада ў Рэспубліканскім Палацы культуры прафсаюзаў (пр. Незалежнасці, д.25).
Усе жадаючыя, старэйшыя за 40 гадоў, запрашаюцца для ўдзелу ў акцыі па ацэнцы фактараў рызыкі цукровага дыябету, якая адбудзецца 14 лістапада ў фае актавай залы Беларускага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта з 10.00 да 13.00.