Напэўна ў кожнага чалавека ёсць рарытэтная рэч, з якой ён не растанецца ніколі і ні пад якой падставай. Напрыклад, калекцыя алавяных салдацікаў, якую збіраў, быўшы хлапчуком, дзед яе цяперашняга ўладальніка. Або вінтажная шаўковая хустка прабабкі. Або набор модных рондаляў…
Такія рэчы захоўваюць памяць і саграваюць душу, але некаторыя прадметы захоўваць ні ў якім разе нельга. Ад іх трэба пазбаўляцца без шкадавання, літаральна праз некалькі месяцаў выкарыстання. А некаторыя і зусім лепш не выкарыстоўваць ніколі. Справа ў тым, што чым даўжэй тэрмін іх эксплуатацыі, тым вышэй рызыка нанесці шкоду свайму здароўю.
Асвяжальнікі паветра
Што калі назваць рэчы сваімі імёнамі? Напрыклад, не асвяжальнік паветра, а хімічныя духі для маскіроўкі непрыемных пахаў. Адчуваеце розніцу? Пераважная большасць асвяжальнікаў паветра ўтрымоўваюць тып небяспечных хімікатаў — фталаты, якія здольныя нанесці сур'ёзную шкоду здароўю чалавека.
Пападаючы ў арганізм, фталаты распаўсюджваюцца па ўсіх органах і тканінах і маюць уласцівасць назапашвацца. Чым большы ўзровень таксічных элементаў у арганізме, тым цяжэйшыя наступствы. Напрыклад, фталаты могуць выклікаць парушэнні ў працы эндакрыннай і палавой сістэм, прывесці да бясплоддзя, справакаваць развіццё злаякаснай пухліны…
Справядлівасці дзеля трэба адзначыць, што фталаты ўтрымоўваюцца не толькі ў асвяжальніках паветра. Яны атачаюць нас літаральна паўсюль: асабліва шырока іх выкарыстоўваюць у вытворчасці пластыкавых вырабаў для надання мяккасці, гнуткасці, трываласці. Але таксама фталаты не рэдкасць у медабсталяванні, касметыцы, дзіцячых цацках і г. д.
У асвяжальніках паветра фталаты выкарыстоўваюцца для «фіксацыі» водару, каб замаскіраваць непрыемны пах хімічнымі атдушкамі. Разам з тым значна бяспечней і эфектыўней вырашыць пытанне з аптымальнай сістэмай вентыляцыі, чым рэгулярна «падтраўліваць» свой арганізм хімічнымі духамі.
Антыбактэрыяльнае мыла
Не, мы не памыліліся. Любое мыла спраўляецца з бактэрыямі ані не горш, чым антыбактэрыяльнае. А вось антыбактэрыйнае пры пэўных умовах і індывідуальнай успрымальнасці можа быць нават шкодным. Чыннік у трыклазане — тым самым «сакрэтным інгрэдыенце» мыла, які валодае бактэрыцыдным дзеяннем. Даследаваннямі на жывёлах даказана, што трыклазан можа ўплываць на сінтэз пэўных гармонаў.
Таксама нельга выключаць верагоднасць, што актыўнае рэчыва з бактэрыцыдным дзеяннем можа садзейнічаць развіццю антыбіацікарэзыстэнтнасці. Між іншым, у ЗША забаронена выкарыстоўваць трыклазан у вытворчасці мыла.
Зношаныя красоўкі
Большасць бегавых красовак разлічаны на прабег ад 500 да 1200 кіламетраў, а затым іх варта мяняць на новыя. Напрыклад, тым, хто сумарна бегае 30 кіламетраў у тыдзень, спартыўны абутак давядзецца мяняць прыкладна кожныя 3 месяцы. Раскоша? Так, нятанна. Але кампенсаваць страты для здароўя, якія магчымы пры выкарыстанні зношанага спартыўнага абутку, абыдзецца куды даражэй.
Бегавыя красоўкі абсталяваны спецыяльнай амартызацыяй, якая дапамагае правільна размеркаваць нагрузку на апорна-рухальны апарат, зніжае ўдарную нагрузку пры бегу, папярэджвае магчымыя траўмы ступні. Чым больш актыўна выкарыстоўваецца спартыўны абутак, тым хутчэй зношваецца, становіцца менш здольным абараняць мышцы, косці, сухажыллі. Адпаведна, рызыка траўмаў узрастае. Таму нават калі вы толькі пачынаеце бегаць, эканоміць на спартовым абутку ні ў якім разе нельга.
Кухонная губка
Якая рэч у кватэры самая брудная? Вы абсалютна правы, калі падумалі пра кухонную губку. Ва ўсякім разе менавіта на гэтым варыянце настойваюць амерыканскія навукоўцы, якія даследавалі на прадмет чысціні самыя распаўсюджаныя прадметы ўжытку. Сітаватая структура губак, вільготнасць і цеплыня ідэальнае асяроддзе для розных шкодных і небяспечных мікраарганізмаў, якія ў кухоннай губцы размножваюцца ў прамым сэнсе не па днях, а па гадзінах.
Дасведчаныя хатнія гаспадыні раяць штодня абеззаражваць кухонныя губкі, выграваючы іх некаторы час на самай высокай магутнасці ў мікрахвалевай печы. Іншыя раяць мяняць губкі не радзей за адзін раз у тыдзень. Але амерыканскія даследнікі абсалютна катэгарычныя — ніякіх кампрамісаў быць не можа, і ад кухонных губак варта зусім адмовіцца. Замест губак здаравей і бяспечней выкарыстоўваць чыстае баваўнянае рыззё або віскозныя сурвэткі. Іх не шкада выкінуць пасля дня выкарыстання і замяніць на новыя.
Пластыкавыя апрацоўчыя дошкі
Аднымі з найболей небяспечных прадметаў ужытку прызнаныя пластыкавыя апрацоўчыя дошкі. У іх ёсць толькі адна перавага: яны могуць быць самых розных формаў і расфарбовак (у першую чаргу гэта ацэняць перфекцыяністы-дызайнеры інтэр'еру). У астатнім — толькі недахопы. Перш за ўсё размова пра бяспеку для здароўя. Ужо пасля аднаго выкарыстання на паверхні пластыкавых апрацоўчых дошак з'яўляюцца мікрадрапіны — утульнае месца для размнажэння бактэрый.
Больш драпін — больш мікробаў, ад якіх няпроста, а часам і немагчыма пазбавіцца. Каб не падвяргаць сваё здароўе небяспецы, лепш выкарыстоўваць драўляныя апрацоўчыя дошкі. Драўніна змяшчае прыродныя антымікробныя смолы, якія служаць свайго роду антысептыкам. Праўда, гэта дзеянне не бясконцае, а самі драўляныя дошкі патрабуюць стараннага догляду. Таму яшчэ лепш выкарыстоўваць для раздзелкі прылады з натуральнага каменя, якія менш за ўсё схільныя з'яўленню драпін і лёгкія ў доглядзе.
Старая касметыка
Да небяспечных і шкодных прадметаў, якія на першы погляд такімі не з'яўляюцца, па праве можна аднесці і касметыку, асабліва туш для веек і бляскі, бальзамы для вуснаў і вадкія памады.
Ужо пасля першага выкарыстання на шчотачку тушы або бальзаму для вуснаў трапляюць мікробы, якія засяляюць кожны міліметр нашай скуры, павек, вуснаў. Затым яны апыняюцца ў вільготным і цёплым асяроддзі флакона, якая спрыяе росту бактэрый.
Ну а далей вы зразумелі: распладжаюцца мікробы, пападаюць разам з тушшу на вейкі (якія ўвогуле павінны абараняць вочы ад траплення пылу і мікробаў) ці ў мікратрэшчыны на вуснах і могуць стаць чыннікам запаленчага працэсу, напрыклад, кан'юктывіту ці стаматыту.
Таму туш для павек пажадана мяняць раз у два месяцы, а вадкую касметыку для вуснаў — раз у паўгода.
Футляр для кантактных лінзаў
На думку афтальмолагаў, выкарыстанне бруднага футляру для мяккіх кантактных лінзаў можа быць адным з асноўных фактараў рызыкі развіцця вочных інфекцый. Футляр для лінзаў неабходна рэгулярна чысціць, старанна прасушваць на паветры і штодня выкарыстоўваць свежы раствор для лінзаў. Але нават нягледзячы на дбайны догляд на паверхні футляра з часам утворыцца брудная мікраплёнка, якая прыцягвае бруд і мікробы, нябачныя воку. Таму з меркаванняў бяспекі, рэкамендуецца кожныя тры месяцы стары футляр для лінзаў мяняць на новы.
Расцягнутыя бюстгальтары
Выключна жаночы пункт, але яго зусім немагчыма абысці бокам. Калі вы ў апошні раз куплялі новы бюстгальтар? Між тым мяняць старую бялізну на новую трэба не радзей, чым раз у 6 — максімум 8 месяцаў. Гэта рэкамендацыя заснавана на меркаваннях клопату аб жаночым здароўі, а не толькі знешняй прывабнасці.
Якасць і камфорт. Як выбраць пасцельную бялізну?
Гумкі, шлейкі бюстгальтара з часам расцягваюцца (пральная машынка ў разы паскарае гэты працэс), і бялізна перастае выконваць сваю функцыю збольшага ці зусім. Бо правільная новая бялізна забяспечвае не толькі камфорт і аптымальную падтрымку грудзей, але і прадухіляе развіццё боляў у спіне (ад чаго нярэдка пакутуюць уладальніцы пышных грудзей), запавольвае натуральны працэс старэння і паслабленні цягліц грудзей і г. д.