Ядомае – неядомае? Іншароднае цела ў арганізме дзіцяці

Аксана Жураўлёва

5 гадоў ago

У той момант, калі дзіця пачынае ўжо самастойна сядзець, поўзаць ці хадзіць, для яго адкрываецца новы і цікавы свет, які абавязкова трэба вывучыць, а лепей – пакаштаваць «на зуб».

Як засцерагчы дзіця ад выпадковага «паглынання» розных прадметаў і што трэба рабіць, калі бяда ўжо здарылася?

Бяспека дзяцей

Валянціна Ваўчок

Галоўны спецыяліст аддзела меддапамогі маці і дзецям галоўнага ўпраўлення арганізацыі медыцынскай дапамогі Міністэрства аховы здароўя Рэспублікі Беларусь

З-за знешніх прычынаў гіне ад 20 да 24 дзяцей ва ўзросце да 1 года. 12% ад агульнай колькасці загінуўшых дзяцей (0-17 гадоў) памерлі ад праглынутых іншародных целаў альбо тых, што трапілі ў дыхальныя шляхі.

Прадметы, якія дзеці праглынаюць часцей за ўсё:

дробныя цацкі
пярсцёнкі
шпількі
іголкі
лязо
манеты
невялікія дэталі канструктара
батарэйкі
магніты
шкляныя прадметы.

Яркія прадметы часцей выклікаюць дзіцячую цікавасць. Але вялікую небяспеку для арганізма ўяўляюць батарэйкі, магніты і колюча-рэжучыя прадметы.

Да моманту ўводу ў абарачэнне манетаў выпадкаў хірургічнага ўмяшання па даставанні іншародных целаў было 26 у год. А ў 2017 -м годзе гэтыя лічбы выраслі да 155.

За 2019 год толькі ў РНПЦ дзіцячай хірургіі было праведзена 106 аперацый.

Чаму батарэйкі і магніты вельмі небяспечныя?

Кірыл Санфіраў

Урач-эндаскапіст РНПЦ дзіцячай хірургіі

Што адбываецца, калі дзіця глытае батарэйку, асабліва моцна зараджаную? Часцяком, прымацаваўшыся да слізістай стрававода, яна аддае свой разрад. Батарэйка разаграваецца і пачынае кіпець. Пры гэтым яна адначасова абпальвае слізістую і падвяргае яе ўздзеянню салянай кіслаты страўнікавага соку. Плюс у гэтыж момант утварае шкодныя хімічныя злучэнні, якія ўсмоктваюцца і выклікаюць цяжкую інтаксікацыю і паражэнне ўнутраных органаў. Тут ужо лік ідзе на хвіліны. Найбольш небяспечныя батарэйкі памерам з манету ў 20 капеек, бо яны захрасаюць унутры часцей за іншыя.

Праведзены дактарамі эксперымент з кавалкам мяса і новай батарэйкай паказаў, як ужо праз паўтары хвіліны добра зараджаная батарэйка пачала сваё дзеянне. А праз паўтары гадзіны ўсе ўбачылі выразнае паражэнне мяса на палову сантыметра ад бакоў батарэйкі.

Не менш небяспечны прадмет пры праглынанні – магніт. Асабліва, калі гэта дэталі ад магнітнага канструктара.

Кірыл Марахоўскі

Урач-эндаскапіст, кандыдат медыцынскіх навук, загадчык дыягнастычнага аддзялення РНПЦ дзіцячай хірургіі

Калі дзіця праглынула некалькі магнітных дэталяў ад канструктара з розным інтэрвалам у часе, дык, злучыўшыся ў арганізме паміж сценкамі ўнутраных органаў, за пару гадзін яны ўтвараюць пролежань. А праз суткі ў гэтым месцы ўжо з'яўляецца дзірка.

Што рабіць, калі дзіця ўжо праглынула іншародны прадмет?

Калі дзіця праглынула батарэйку, дык яе ўжо не вытрасеш. Таму, калі ёсць хаця б пэўнае падазрэнне на гэты конт, дык тэрмінова трэба збірацца і ехаць у любы дзіцячы хірургічны стацыянар. Ці хаця б знайсці, дзе можна хутка зрабіць рэнтген.

Кірыл Марахоўскі

Урач-эндаскапіст, кандыдат медыцынскіх навук, загадчык дыягнастычнага аддзялення РНПЦ дзіцячай хірургіі

У залежнасці ад таго, што праглынула дзіця, і будзе залежаць парадак дзеяння доктара. Калі гэта батарэйка, магніт ці штосьці вострае, дык дзеянні будуць досыць хуткімі.

Кірыл Марахоўскі

Урач-эндаскапіст, кандыдат медыцынскіх навук, загадчык дыягнастычнага аддзялення РНПЦ дзіцячай хірургіі

Калі гэта манеты або прадметы, якія не ўяўляюць моцную небяспеку для арганізма, дык у спецыяліста будзе час паназіраць за пацыентам. Калі іншародны прадмет не затрымаўся ў страваводзе, а адразу трапіў у страўнік, дык на працягу пэўнага перыяду спецыялісты могуць прыняць рашэнне пачакаць, пакуль іншароднае цела выйдзе самастойна натуральным шляхам.

Калі ў дзіцяці не назіраецца прыкметаў удушша, дык забяспечце яму максімальны спакой і прасачыце за тым, каб ён знаходзіўся ў камфортным становішчы, робячы мінімум рухаў.

Любыя дзеянні ў гэтым выпадку не толькі недарэчныя, але і небяспечныя: можна выпадкова перамясціць праглынуты прадмет так, што ён перакрые дыхальныя шляхі ці выкліча востры боль.

Калі вы не медык і навыкаў аказання першай медыцынскай дапамогі ў вас няма, дык лепей не рызыкуйце жыццём дзіцяці, а хутка імчыцеся ў хірургічнае аддзяленне найбліжэйшай бальніцы, асабліва калі прадмет трапіў у дыхальныя шляхі ці, на вашу думку, уяўляе пагрозу для жыцця.

Што катэгарычна забаронена рабіць да прыезду медыкаў?

Не спрабуйце самастойна выцягнуць іншароднае цела ці «прапхнуць» ежай прадмет.
Па магчымасці не давайце дзіцяці піць, бо гэта можа перашкодзіць правядзенню наркозу ў выпадку неабходнасці.
Калі ўсё ж такі дзіцяці хочацца піць, дык лепей проста намачыць вусны або працерці іх вільготнай анучкай.
Не давайце слабіцельных сродкаў.

Як утрымаць дзіця ад праглынання іншародных целаў?

Старайцеся трымаць дзіця ў полі вашага зроку.
Уважліва аглядайце ўсе цацкі, што набываеце, і сачыце за ўжо набытымі.
Са старэйшымі дзецьмі праводзьце гутаркі аб бяспецы даступнай для іх узросту мовай.
Прыбірайце прадметы, якія ўяўляюць нават маленькую небяспеку (пульты ад тэлевізараў, падлогавыя вагі з батарэйкамі і г.д. трымайце ў месцах, недаступных для дзяцей).

Ганна Котава

Галоўны ўрач 6-й гарадской дзіцячай клінічнай паліклінікі г.Мінска

Самы просты спосаб вызначэння дробнага прадмета пры дапамозе звычайнай утулкі ад паперы для прыбіральні. Неабходна зразумець: усё, што праз яе праходзіць, катэгарычна небяспечнае для дзіцяці. Таксама даросламу вельмі важна ўмець апусціцца на ўзровень вачэй дзіцяці – для таго, каб візуальна ацаніць наяўнасць або адсутнасць дробных прадметаў у зоне даступнасці малыша.