Асноўным інгрэдыентам эфектыўнага антысептыку выступае спірт (этылавы або ізапрапілавы), прычым яго доля ў агульным аб'ёме сродку павінна быць не меней за 70%.
- Самы просты рэцэпт антысептыку
Каб прыгатаваць самы просты антысептычны спрэй для рук, трэба змяшаць 300 мл этылавага спірту (96%), 10 мл гліцэрыны і 80 мл звычайнай вады.
Спірт абеззаражвае скуру рук, забіваючы патагенныя мікраарганізмы, уключаючы вірус SARS-CoV-2. Гліцэрына выступае ў якасці змякчальнага і ўвільгатняльнага інгрэдыенту.
- Рэцэпт антысептыку, які прапануе Сусветная арганізацыя аховы здароўя (СААЗ)
Інгрэдыенты:
- Этылавы спірт – 833,3 мл;
- Перакіс вадароду 3% – 41,7 мл;
- Гліцэрына – 14,5 мл;
- Дыстыляваная (або гатаваная астуджаная) вада.
Спірт, перакіс вадароду і гліцэрыну змяшаць у адной ёмістасці, дадаць ваду ў колькасці, неабходнай, каб давесці аб'ём атрыманага сродку да 1 літра. Яшчэ раз перамяшаць. Гатовы антысептык разліць у прыдатныя для выкарыстання ёмістасці. СААЗ рэкамендуе пачынаць карыстацца антысептыкам, прыгатаваным у хатніх умовах, не раней чым праз 72 гадзіны. Гэты час неабходны, каб знішчыць споравыя формы мікраарганізмаў, якія могуць прысутнічаць у спірце або на ўнутраных сценках флаконаў, што выкарыстоўваюцца.
- Рэцэпт санітайзера на аснове хлоргексідыну
Хлоргексідын сам па сабе з'яўляецца антысептычным сродкам і можа выкарыстоўвацца як альтэрнатыўны варыянт іншым санітайзерам і антыбактэрыяльным сродкам. Дарэчы, хлоргексідынам пры неабходнасці можна апрацоўваць нават твар.
Але таксама на аснове хлоргексідыну атрымліваецца эфектыўны антысептычны спрэй. Для яго прыгатавання спатрэбяцца:
- Хлоргексідын 2% – 100 мл;
- Гарэлка – 250 мл;
- Гатаваная астуджаная вада – 50 мл.
Для надання водару ў атрыманы сродак можна дадаць некалькі кропель любога эфірнага алею. Напрыклад, алей лаванды аказвае заспакаяльнае дзеянне на нервовую сістэму, алей лімона спрыяе гаенню мікратрэшчынаў, алей чайнага дрэва валодае добрым антыбактэрыяльным эфектам, што ўзмоцніць уласцівасці антысептыку, і г.д.
- Рэцэпт антысептыку для людзей з адчувальнай і сухой скурай рук
Этылавы спірт, які ўваходзіць у склад антысептычных сродкаў, даволі агрэсіўна ўздзейнічае на скуру рук, высушваючы яе. Тым, у каго скура рук сухая сама па сабе, падыдзе санітайзер з вялікім аб'ёмам гліцэрыны ў складзе. Для гэтага трэба змяшаць:
- Этылавы спірт – 150 мл;
- Гліцэрына – 30 мл;
- Эфірны алей цытрусавых – 10 кропель.
5. Рэцэпт антысептыку на аснове спіртавога настою
Спрэй з антысептычным эфектам можна прыгатаваць і на аснове спіртавога настою. Спатрэбяцца:
- Спіртавая настойка календулы ці сардэчніку (утрыманне этанолу 70%) – 100 мл;
- Гель алоэ вера – 1 ст. л .;
- Эфірны алей (чайнага дрэва, цытрусавых, эўкаліпта і інш.) – 10-20 кропель.
- Рэцэпт антысептычнага спрэю на аснове гарэлкі
Калі няма ні спірту, ні спіртавога настою, і хлоргексідыну таксама няма, але ёсць гарэлка, дык прыгатаваць антысептык для рук у хатніх умовах усё ж такі атрымаецца. Апошнія даследаванні нямецкіх і швейцарскіх вучоных на прадмет эфектыўнасці алкагольных напояў знішчаць інфекцыйныя агенты новага каранавіруса паказалі, што этанол у канцэнтрацыі 30% здольны падаўляць і знішчаць вірусныя часціцы. А значыць, антысептык на аснове гарэлкі таксама можа стацца цалкам працоўным.
Для яго прыгатавання трэба:
- Гарэлка – 350 мл;
- Перакіс вадароду 3% – 15 мл;
- Гліцэрына (або гель алоэ вера) – 5 мл.
Інгрэдыенты старанна змяшаць, разліць у прыдатныя ёмістасці.
Правілы выкарыстання антысептыку
Нагадваем: антысептыкі прызначаныя выключна для вонкавага ўжывання! Ні ў якім разе іх нельга піць, гэта можа прывесці да вельмі негатыўных для здароўя наступстваў.
Любым антысептыкам – аптэчным альбо прыгатаваным самастойна – трэба карыстацца толькі ў тым выпадку, калі няма магчымасці вымыць рукі з мылам. Пры гэтым неабходна выкарыстоўваць мінімум 3 мл сродку за раз. На працягу 20-30 секунд старанна апрацоўвайце кісці рук, уключаючы тыльны бок далоняў, міжпальцавую прастору, участкі пад пазногцямі. Спірт, які змяшчаецца ў антысептыках, не толькі забівае патагенныя мікраарганізмы, але і моцна сушыць скуру. Таму пасля антысептычнай апрацоўкі рук выкарыстоўвайце ўвільгатняльны ці пажыўны крэм.