29.04.2017
29.04.2017

5 самых распаўсюджаных памылковых поглядаў на алкаголь

logo
Хваробы ад А да Я
0 582
Памер шрыфта:
  • A
  • A
  • A

На самай справе міфаў і здагадак пра алкаголь ледзь не больш, чым яго разнавіднасцяў. І што дзіўна, з'яўленню большасці небыліц папярэднічалі цалкам рэальныя, часам нават навукова абгрунтаваныя факты. Але міфы на тое і міфы, што ў іх змяшалася ўсё: і праўда, і выдумка. Прыйшоў час аддзяліць збожжа ад пустазелля.

Міф 1. У малых дозах алкаголь карысны для здароўя

М.Жванецкі
«Алкаголь у малых дозах бясшкодны ў любой колькасці»

Пальцаў абедзвюх рук не хопіць, каб пералічыць усе цудадзейныя ўласцівасці, якія прыпісваюць штодзённаму ўжыванню алкаголю ў малых дозах. І ціск ён паніжае, і выдатна чысціць посуд... Ад піва валасы блішчаць, і скура чыстая, як у немаўля. Гарэлка – надзейны сродак ад прастуды. А выпрацоўку груднога малака ў кормячых мамаў, як ні дзіўна гучыць, стымулюе шампанскае…

малая доза

Паняцце «малых доз» пры гэтым не канкрэтызуецца. А мерка, як вядома, у кожнага свая.

Рэальнасць: Як ні парадаксальна гучыць, але лыжку карысці ў бочцы спірту знайсці ўсё-такі можна. Яшчэ ў бытнасць СССР праводзіліся даследаванні з удзелам людзей, дзе было даказана, што сутачная доза алкаголю аб'ёмам да 15 мл у пераразліку на 40-градусны спірт дабратворна ўплывае на дзейнасць сардэчна-сасудзістай сістэмы. Інакш кажучы, рэгулярнае ўжыванне адной сталовай лыжкі гарэлкі ў суткі карысна для работы сэрца.

Сапраўды, лічыцца, што ў малых дозах алкаголь выступае як вазадылататар – пашырае сасуды і здымае павышаны крывяны ціск, стымулюе працу СКТ і паляпшае апетыт. А па некаторых дадзеных нават актывізуе разумовыя працэсы. Але навуковых доказаў, чым менавіта абумоўлены стымулюючы эфект – кропляй алкаголю або, скажам, індывідуальнай рэакцыяй на яго канкрэтнага чалавека, – няма.

Ды і ці шмат вы ведаеце людзей, якія п'юць алкаголь сталовымі лыжкамі?

Акрамя таго, нават гэтыя 15 мл алкаголю не безумоўна карысныя і могуць аказаць адмоўны ўплыў на арганізм чалавека. Любая колькасць спірту наносіць шкоду галаўному мозгу, забіваючы яго нейроны. Розніца толькі ў тым, што, выпіваючы на ноч спіртавыя кроплі сардэчніку або валяр'яны, чалавек развітваецца з сотняй-другой нейронаў. Гэтую страту арганізм нават не заўважыць і лёгка кампенсуе. Але калі нейроны знішчаюцца рэгулярна і вялікімі дозамі алкаголю, кожная выпітая чарка робіць чалавека на крок бліжэй да прыдуркаватасці.

Міф 2. Алкагалізм – не хвароба, а шкодная звычка, слабасць і распушчанасць

алкоголизм не болезнь

Штосьці падказвае, што гэты міф будзе жыць да таго часу, пакуль будуць алкаголь і тыя, хто яго п'е. Спрыяльную глебу для існавання гэтай памылкі забяспечылі ў большай ступені самі хворыя. Праславутае «Захачу – кіну» толькі падсілкоўвае перакананасць іншых назіральнікаў, што алкагалізм – не хвароба, а апраўданне бесхарактарнасці і слабасці. Інакш чаго ж не кідаюць?

Адказ на гэтае пытанне якраз і заключаецца ў сутнасці захворвання, пры якім развіваюцца хімічная і псіхалагічная залежнасць ад алкаголю, якія не маюць нічога агульнага са шкоднымі звычкамі.

Міф 3. Алкагалізм перадаецца ў спадчыну

алкоголизм наследственность

Рэальнасць такая, што да 87% дзяцей алкаголікаў самі становяцца алкаголікамі. Як тут не паверыць, што алкагалізм можна «займець» у спадчыну?

Сапраўды, у 9 выпадках з 10 алкагалізм бацькоў адбіваецца на здароўе дзяцей. Двое з трох малых нараджаюцца раней за тэрмін. Да 90% нованароджаных адстаюць у фізічным развіцці і маюць неўралагічныя парушэнні. У 84-88 выпадках са 100 у дзяцей пітушчых бацькоў фіксуецца мікрацэфалія, практычна ў кожнага другога – прыроджаны парок сэрца… Але сам па сабе алкагалізм з генамі не перадаецца. У спадчыну перадаецца схільнасць да алкагалізму, як да хваробы. Гэта значыць, у дзіцяці з нараджэння зменена рэакцыя на алкаголь. Алкагольдэгідрагеназа (фермент, які расшчапляе спірт да ацэтальдэгіду) у людзей з генетычнай схільнасцю да алкагалізму першапачаткова больш актыўная. Адпаведна, калі яны пачынаюць ужываць алкаголь, яго разбуральны эфект выяўляецца паскоранымі тэмпамі, залежнасць надыходзіць у разы хутчэй, і хвароба, як правіла, працякае больш злаякасна.

Ёсць яшчэ адно тлумачэнне, чаму большасць дзяцей алкаголікаў, вырастаючы, самі трапляюць у залежнасць. П'янства – адзіная мадэль жыццёвага ўладкавання, якую яны назіралі з нараджэння. Якія б брыдкія формы не прымала алкагольная залежнасць у асобна ўзятай сям'і, колькі б абяцанняў ні давала сабе дзіця ніколі і ні за што не паўтарыць жыццёвы сцэнар сваіх бацькоў, у большасці выпадкаў абставіны аднойчы штурхаюць яго да бутэлькі. У ёй ён бачыць рашэнне ўсіх праблем, магчымасць самавыявіцца і самасцвердзіцца, перамагчы страх і няўпэўненасць. Альтэрнатыўных прыкладаў «іншага жыцця» ў дзіцяці з пітушчай сям'і проста не было.

Міф 4. Мужчынскі, жаночы, падлеткавы, піўны алкагалізм – гэта розныя хваробы

Абсалютная няпраўда. Алкагалізм – гэта фізічная і псіхічная залежнасць ад этылавага спірту. Таму зусім няважна, хто хворы: мужчына, жанчына ці падлетак. Як усё роўна, на фоне ўжывання якога алкагольнага напою развілася хвароба: піва, гарэлкі, віна ці каньяку... Для алкагалізму ў прынцыпе няма ніякіх рамак і межаў. Не маюць значэння ні пол, ні ўзрост, ні сацыяльнае становішча, ні ўзровень адукацыі і матэрыяльнага дастатку…

Затое абсалютная праўда, што залежнасць у жанчын і падлеткаў развіваецца значна хутчэй і яе складаней лячыць. Калі мужчыну ў сярэднім патрабуецца 10-15 гадоў, каб спіцца, дык шлях жанчыны і падлетка ад першай чаркі да канчатковай стадыі захворвання ўдвая карацей.

Што тычыцца алкагалізму, які развіўся на фоне ўжывання піва, дык яго адзінае прынцыповае адрозненне – у асаблівасцях развіцця і цячэння хваробы. У першую чаргу, з-за прадузятасці, што піва – слабаалкагольны напой, а значыць, спіцца нельга. Гэта і паслужыла глебай для ўзнікнення наступнага міфа.

Міф 5. Чым ніжэй градус алкагольнага напою, тым ён бяспечней

слабоалкогольные напитки

Уявіце на хвілінку сваю рэакцыю, калі калега па працы, сябар ці далёкі сваяк прызнаецца: «Я кожны дзень выпіваю шклянку гарэлкі». О, жах, ці не так?

А цяпер тая ж сітуацыя, але словы іншыя: «Я дазваляю сабе дзве-тры бутэлечкі піва ў дзень». Падумаеш, глупства якое. Здаровы мужчына вып'е і не заўважыць…

На жаль, да гэтага часу прынята лічыць, што алкаголь – гэта выключна моцныя спіртныя напоі, такія, як віно, гарэлка, каньяк, віскі... Пагроза алкагалізму зыходзіць толькі ад іх. Піва і іншыя слабаалкагольныя напоі ў гэты пералік не трапляюць. А дарэмна.

Калі ўдумацца, у бутэльцы напою з утрыманнем спірту 4,5-5% (самы хадавы, між іншым, градус сярод слабаалкагольных напояў) растворана прыкладна 50 грамаў гарэлкі. Вышэй градус – больш гарэлкі. А па факце «бяскрыўдныя» тры бутэлечкі піва – практычна тая ж шклянка 40-градуснай.

Небяспека слабаалкагольных напояў у тым і заключаецца, што выпіць іх можна больш, а ап'яненне надыходзіць павольней. Адсюль і адчуванне іх уяўнай бяспекі.

Матэрыялы на сайце slushna.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце slushna.by

0 582

Журналіст. Вышэйшая адукацыя. Сябра Беларускага саюза журналістаў. Стаж працы ў прафесіі – 20 гадоў. Беларуска. Нарадзілася ў г.Ганцавічы Брэсцкай вобласці. У 2001 годзе скончыла факультэт журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта па спецыяльнасці «Журналістыка». Працавала спецыяльным карэспандэнтам аддзела эканомікі газеты «Беларуская ніва», аглядальнікам аддзела пісьмаў, аглядальнікам аддзела сацыяльных праблемаў газеты «Савецкая Беларусь» (зараз – «Выдавецкі дом «Беларусь сёння»). З 2016 года – карэспандэнт уласны аддзела інтэрнэт-праектаў РУП «Рэдакцыя газеты «Медыцынскі веснік». З 2000 года з'яўляецца сябрам Беларускага саюза журналістаў (БСЖ). У 2002 годзе стала лаўрэатам прэміі БСЖ за лепшую журналісцкую працу. У 2017 годзе – лаўрэатам прэміі БСЖ «Залатое пяро».
Глядзіце таксама артыкулы раздзела "Хваробы ад А да Я"