27.04.2017
27.04.2017

6 крытэрыяў алкагольнай залежнасці: правер сябе

logo
Хваробы ад А да Я
0 689
Памер шрыфта:
  • A
  • A
  • A

Алкагалізм – хвароба, для дыягностыкі якой не патрэбны фанендаскоп, градуснік ці апарат МРТ. Патрэбны мяркуемы пацыент. І лепей не адзін, а ў кампаніі сваякоў і блізкіх людзей, якія ведаюць яго гэтак жа, як саміх сябе. Чым больш «група падтрымкі», тым праўдзівей дыягназ. І вось чаму.

Алкогольная зависимость

Для пастаноўкі дыягназу выкарыстоўваюцца так званыя анамнестычныя звесткі, або, кажучы простай мовай, метад апытання. Плюс гэтага метаду ў тым, што дастаткова пацвердзіць або абвергнуць наяўнасць у дачыненні да алкаголю 6 прынцыповых крытэрыяў. Мінус – ад пацыента патрабуецца гранічная сумленнасць. Здавалася б, што можа быць прасцей! Але ўласцівая алкагалізму аназагнозія – тэрмін, які прадугледжвае поўнае адмаўленне хваробы, – фактар, які не толькі ўскладняе пастаноўку дыягназу, але і пагаршае развіццё і цячэнне хваробы. Вось тут група падтрымкі аказваецца вельмі дарэчы.

Аб фарміраванні ўстойлівай залежнасці ад алкаголю сведчыць выкананне 3-х з 6 крытэрыяў на працягу апошніх 12 месяцаў. Сцвярджальны адказ хаця б па адным з крытэрыяў – сігнал аб тым, што хваробы няма, але вы ў групе рызыкі.

Дапамагчы правесці дыстанцыйную дыягностыку мы папрасілі Аляксандра Алішэвіча.

 
Аляксандр Алішэвіч
Псіхіятр-нарколаг, намеснік галоўнага ўрача Мінскага гарадскога наркалагічнага дыспансера

Такім чынам, паехалі!

Крытэрый №1. Наяўнасць цягі да алкаголю

Банальнае жаданне выпіць. У кожнага яно праяўляецца па-свойму. Цяга можа мець чыста фізічнае выяўленне: смактанне пад лыжачкай, прыемныя паколванні ў жываце і грудзях ад прадчування маючага адбыцца застолля. Падобныя, але больш інтэнсіўныя адчуванні закаханыя часта называюць «матылькамі ў жываце».

 
Аляксандр Алішэвіч
Псіхіятр-нарколаг, намеснік галоўнага ўрача Мінскага гарадскога наркалагічнага дыспансера
У людзей, неабыякавых да алкаголю, фізічныя праявы цягі выяўленыя не так ярка і могуць ледзь адчувацца. Але як бы там ні было, з'яўленне «матылькоў», хвалявання і трапятання выклікаюць думкі аб маючай адбыцца сустрэчы са сваім аб'ектам любові – бутэлькай з градусамі.

Пра наяўнасць цягі сведчаць і думкі пра спіртное. Быццам адчуванняў ніякіх, а думка пра выпіўку настойліва свідруе мозг. У канчатковым выніку яна можа стаць настолькі дакучлівай, што ні пра што іншае чалавек думаць ужо не ў стане. Каб прывесці сябе ў пачуццё, ён вымушаны ісці ў краму за жаданай бутэлькай.

Цяга праяўляецца таксама ў выглядзе кампульсіўных дзеянняў, абсалютна спантанных, не запланаваных загадзя:

 
Аляксандр Алішэвіч
Псіхіятр-нарколаг, намеснік галоўнага ўрача Мінскага гарадскога наркалагічнага дыспансера
Напрыклад, прыйшоўшы ў краму за хлебам-малаком, чалавек заадно кладзе ў харчовы кошык бутэльку піва або «кварту» беленькай толькі таму, што на яго шляху апынулася вітрына са спіртным. Пры гэтым гэтак жа спантанна купіць каробку пральнага парашку, напрыклад, або пакет солі ў галаву не прыходзіць... Гэта і ёсць кампульсіўная пакупка, якая можа сведчыць аб падсвядомай цязе да алкаголю.

Крытэрый №2. Павелічэнне талерантнасці да алкаголю на 50% і больш

Ацэньваць устойлівасць канкрэтнага чалавека трэба зыходзячы з таго, якую колькасць спіртнога на дадзены момант яму неабходна выпіць, каб дасягнуць той жа ступені ап'янення, што і пры першым ужыванні алкаголю.

 
Аляксандр Алішэвіч
Псіхіятр-нарколаг, намеснік галоўнага ўрача Мінскага гарадскога наркалагічнага дыспансера
Скажам, 20-гадовы хлопец на дні нараджэння сябра ўпершыню пакаштаваў алкаголь. Ад выпітых 50 грам ён адчуў галавакружэнне, з'явілася затуманенасць свядомасці. Праз паўгода/год/5 гадоў перыядычных ужыванняў алкаголю хлопцу трэба выпіць ужо 75 грам або больш, каб адчуць тое ж ап'яненне.

Крытэрый №3. Наяўнасць стану адмены пасля ўжывання спіртнога і купіраванне гэтага стану новай порцыяй алкаголю

Тут усё проста. Калі на наступную раніцу пасля застолля з выпіўкай вас мучыць пахмелле (расколваецца галава, або каламуціць, або ціск падскочыў, ці яшчэ шмат розных «ці», ці таго горш – усё навалілася разам), а новая доза алкаголю дапамагае купіраваць гэты стан, зняць непрыемныя сімптомы, можаце ставіць плюс па гэтым пункце.

Крытэрый №4. Страта колькаснага і сітуацыйнага кантролю

Фактычна кожны з нас штодня трапляе ў сітуацыі, якія патрабуюць абсалютнай цвярозасці. Напрыклад, паход на працу або неабходнасць сесці за руль, візіт да ўрача або бацькоўскі сход у школе.

 
Аляксандр Алішэвіч
Псіхіятр-нарколаг, намеснік галоўнага ўрача Мінскага гарадскога наркалагічнага дыспансера
Калі чалавек, насуперак здароваму сэнсу, грэбуе абставінамі і знаходзіць для сябе пераканаўчыя прычыны выпіць, нягледзячы ні на што, – у гэтым выпадку можна ўпэўнена канстатаваць страту кантролю над сітуацыяй.

Аб страце колькаснага кантролю таксама сведчыць няздольнасць чалавека свядома абмежаваць сябе ў аб'ёме алкаголю, што спажываецца. Пра такіх яшчэ кажуць: не можа своечасова спыніцца. Сядаючы за стол, збіраліся абмежавацца 50 грамамі, але пад сытную закуску і добрую кампанію спустошылі бутэльку? Тады давядзецца прызнаць, што колькасць выпітага алкаголю выйшла з-пад кантролю.

 
Аляксандр Алішэвіч
Псіхіятр-нарколаг, намеснік галоўнага ўрача Мінскага гарадскога наркалагічнага дыспансера
Падобнае можа адбывацца не штораз, калі вы сядаеце за стол, дзе ёсць алкаголь, але калі вам ўласціва парушаць па нейкіх прычынах уласныя абяцанні (напрыклад, не буду піць наогул ці 50 грам – не больш, а ў выніку «неўзаметку» напівацца ), дык, на жаль, факт страты колькаснага кантролю ў наяўнасці.

Крытэрый №5. Працяг ужывання алкаголю, нягледзячы на відавочныя шкодныя наступствы для здароўя

Выпіў – раніца сустрэла цяжкім пахмеллем... Выпіў – зваліўся – разбіў лоб... Выпіў – з прыступам вострага панкрэатыту трапіў у бальніцу... Выпіў – ваніты – аспірацыя – запаленне лёгкіх... І... усё роўна выпіў... Каментары, як кажуць, лішнія.

Крытэрый №6. Прагрэсіруючае забыццё альтэрнатыўных інтарэсаў

 
Аляксандр Алішэвіч
Псіхіятр-нарколаг, намеснік галоўнага ўрача Мінскага гарадскога наркалагічнага дыспансера
Чалавек усё больш часу траціць на пошук алкаголю, непасрэдна яго ўжыванне і выхад са стану пасля п'янкі. Астатнім інтарэсам – сям'і, працы, хобі, захапленням – час і ўвага надаюцца па рэшткавым прынцыпе, і паступова яны наогул выпадаюць са сферы яго інтарэсаў. Хадзіў у спартзалу – кінуў. Меў сям'ю – страціў. Ішоў уверх па кар'ернай лесвіцы – «дарабіўся» да звальнення.

0 сцвярджальных адказаў:

У вас цвярозы розум і светлая галава. Вы – шчаслівы чалавек, свабодны ад алкаголю. Заставайцеся такім і надалей!

1-2 сцвярджальныя адказы:

Адназначна, алкаголь не мае над вамі абсалютнай улады. Нават калі аднойчы вы напіліся так, што разам выканалі большасць крытэрыяў, вы ўсё яшчэ застаяцеся чалавекам у літаральным сэнсе не залежным. Але! Першы крок ужо зроблены. Адлік пачаўся. Вам вырашаць, у які бок рухацца.

3 і больш сцвярджальныя адказы:

Калі хаця б па трох пунктах на працягу апошняга года ў вас было два і больш паўтарэнні: двойчы не змаглі своечасова спыніцца пры ўжыванні спіртнога, двойчы здымалі пахмелле новай порцыяй алкаголю, двойчы прапусцілі трэніроўкі ў спартзале, бо выпівалі з сябрамі, – можаце сябе не віншаваць. Залежнасць ад алкаголю ўжо сфарміраваная. Але ў вас ёсць выбар: працягваць жыць у свеце ілюзій і пераконваць сябе, што тэст памыліўся на ваш рахунак. Альбо звярнуцца па дапамогу і пачаць лячэнне.

Матэрыялы на сайце slushna.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце slushna.by

0 689

Журналіст. Вышэйшая адукацыя. Сябра Беларускага саюза журналістаў. Стаж працы ў прафесіі – 20 гадоў. Беларуска. Нарадзілася ў г.Ганцавічы Брэсцкай вобласці. У 2001 годзе скончыла факультэт журналістыкі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта па спецыяльнасці «Журналістыка». Працавала спецыяльным карэспандэнтам аддзела эканомікі газеты «Беларуская ніва», аглядальнікам аддзела пісьмаў, аглядальнікам аддзела сацыяльных праблемаў газеты «Савецкая Беларусь» (зараз – «Выдавецкі дом «Беларусь сёння»). З 2016 года – карэспандэнт уласны аддзела інтэрнэт-праектаў РУП «Рэдакцыя газеты «Медыцынскі веснік». З 2000 года з'яўляецца сябрам Беларускага саюза журналістаў (БСЖ). У 2002 годзе стала лаўрэатам прэміі БСЖ за лепшую журналісцкую працу. У 2017 годзе – лаўрэатам прэміі БСЖ «Залатое пяро».