Урачыстае адкрыццё выстаўкі «Партрэт народа. Рамяство і мастацтва Кітая» прайшло ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь. Выстаўка заклікана адлюстраваць бытавыя аспекты жыцця традыцыйнага Кітая, яго разнастайнасць і сутнасць.
Рамяство і мастацтва з'яўляюцца часткай культуры, адлюстраваннем жыццёвага ўкладу. Гэта справядліва і для шэдэўраў, натхнёных рэлігійна-філасофскімі ўстоянымі канструкцыямі, і для твораў, створаных у першую чаргу для бытавых мэт. Паколькі і ў простых рэчах праяўляецца пэўная тэхналогія і майстэрства выканання, уласцівыя дадзенаму этапу культуры, і канстанты яе (культуры) светапогляду.
Выстаўка размясцілася ў новым корпусе НММ на вул. Карла Маркса. У экспазіцыю ўключана больш за 80 твораў з калекцыі дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва Усходу Нацыянальнага мастацкага музея Рэспублікі Беларусь, выкананых у розных тэхніках — тут і разьба па дрэве і косці, эмаль, лакавы роспіс, фарфор, традыцыйная вышыўка тунхуа, выкананая найтанчэйшымі шаўковымі ніткамі. Многія экспанаты ўпершыню прадстаўляюць увазе гледачоў, сярод іх — новыя папаўненні ў калекцыі НММ.
— Выстаўка выклікае непадробную цікавасць, гэта радуе, — адзначыла першы намеснік генеральнага дырэктара Нацыянальнага мастацкага музея па навуковай, міжнароднай і асветніцкай дзейнасці Вікторыя Кузьміна. — Супрацоўніцтва з Кітайскай Народнай Рэспублікай мае глыбокія карані ў нашай краіне, і калі расказваць пра дзейнасць нашага музея, то выставы мастацтва Кітая сталі традыцыйнымі на нашых пляцоўках. У мінулым годзе ў рамках святкавання Новага года па кітайскім календары ў нас прайшло ўрачыстае адкрыццё выставы «Ачышчаецца сэрца маё, ідучы па хуткай рацэ». Сёння мы сталі сведкамі адкрыцця новага выставачнага праекта, за які мне хацелася б падзякаваць куратару Багдану Тупчыенку, якая прарабіла вельмі вялікую працу.
Гісторыя калекцыі прадметаў мастацтва краін Усходу ў НММ налічвае больш за 60 гадоў, яе асновы закладваліся ў 1960-я гады. Новы выставачны праект расказвае, як праз прадметы дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва раскрываецца партрэт народа, яго штодзённы побыт, сутнасць і светапогляд.
— Кітайскі народ сапраўды блізкі нам у вельмі многіх светапоглядных аспектах, гэта мы бачым як раз у сферы мастацтва, — лічыць Вікторыя Кузьміна. — Таксама хачу адзначыць, што ў мінулым годзе намі падпісана пагадненне з Нацыянальным мастацкім музеем Кітая, і мы спадзяемся на рэалізацыю сумесных выставачных праектаў.
Традыцыі Паднябеснай фарміраваліся на працягу шматлікіх тысяч гадоў. Сярод іх асаблівы стыль візуальнага выражэння эмоцый, каліграфія, унікальны погляд на арганізацыю прасторы, тэхніка разьбы па дрэве.
Сярод экспанатаў можна вылучыць вырабы для мужчын і жанчын. Да першых адносяцца каліграфіі і прылады для пісьма, настольныя ўпрыгожанні, касцюм і партабак. Да другой групы — жаночыя нашыўкі "туаньхуа", вееры, шырмы і многае іншае.
Нягледзячы на тое, што рэчы ў экспазіцыі былі створаны ў першую чаргу для бытавых мэт, яны дэманструюць высокае майстэрства і карпатлівую, тонкую працу рамеснікаў.
— Возьмем, да прыкладу, шкатулкі, якіх у нас прадстаўлена тры. Першая з іх — са слановай косткі, з матывамі пор года. Яшчэ дзве - лакавыя: адна пакрыта чорным лакам і інкруставана перламутрам і каралам, а іншая выканана ў тэхніцы паліхромнага разнога лаку. Для выраба апошняй майстар на драўляную аснову ў вызначаным парадку наносіў пласты лаку, змяшаныя з рознымі пігментамі. Пасля застывання з іх выразаліся рознакаляровыя ўзоры. Тут важна адзначыць, што сок лакавага дрэва вельмі таксічны - ён становіцца бясшкодным толькі пасля поўнага высыхання. Выраб такой шкатулкі прычыняла вялікую шкоду здароўю майстра, — тлумачыць куратар праекта Багдана Тупчыенка.
Адным з ключавых экспанатаў выстаўкі з'яўляецца драўляная лакавая шырма, інкруставаная перламутрам і косткай. Прадмет датуецца канцом XIX — пачаткам XX стагоддзя. На вітрыне з разьбянымі вырабамі з косткі звяртае на сябе ўвагу партабак - дзіўная па тонкасці выканання работа. Не менш захапляе і касцяны шар, які складаецца з некалькіх сфер, якія круцяцца адна ўсярэдзіне іншай.
Асаблівую ролю ў рабоце выстаўкі адыграў Кітайска-еўрапейскі культурна-адукацыйны цэнтр «Дуноў». У 2019 годзе ён быў афіцыйна зарэгістраваны ў Рэспубліцы Беларусь. А ў 2023-м Нацыянальнаму мастацкаму музею цэнтрам было перададзена шэсць прадметаў кітайскага мастацтва — гэта быў не проста падарунак, а сімвал надзеі на далейшае культурнае ўзаемадзеянне. Дырэктар цэнтра Цуй Вэньцзэ таксама расказала аб накіраванні праекта і ўдзеле "Дуноў".
— Выстаўка расказвае кранальныя гісторыі пра жыццё простых кітайцаў. Кожны экспанат прасякнуты любоўю майстра да свайго рамяства і адлюстроўвае ідэю «народ у цэнтры ўсяго». Мы заўсёды верылі, што жыццёвая сіла культуры заключаецца ў яе цыркуляцыі, і сёння садзейнічаць яе развіццю можа кожная арганізацыя — няважна, дзяржаўная або, прыватная".
Экспазіцыю можна будзе паглядзець да 1 чэрвеня. Да гэтага часу пройдуць тэматычныя лекцыі і майстар-класы.
У Нацыянальным мастацкім адкрылась беларуска-кітайская выстаўка
