Пляма перад вачыма і скрыўленне выявы? Магчыма, гэта ўзроставая макуладыстрафія

Людзі з дыягназам «узроставая макуладыстрафія» не бачаць прадметы перад сабой. Гэта значна пагаршае іх паўсядзённае жыццё. Яны не могуць глядзець тэлевізар, вадзіць машыну, маюць цяжкасці з пазнаваннем твараў. Сумна тое, што калі ў чалавека ўпершыню з'яўляецца плямка перад вачыма, захворванне сятчаткі ўжо ў разгары. І нічога нельга выправіць – можна толькі паспрабаваць запаволіць працэс страты зроку.

Чаму знікае зрок пры ўзроставай макуладыстрафіі? Як жыць і што прадпрымаць для таго, каб захаваць свой зрок і паўнавартасна бачыць свет пасля 50 гадоў? На гэтыя ды іншыя пытанні журналісту інфармацыйнага партала Здаровыя людзі адказала афтальмахірург Алена Ліхарад.

Што павінна насцярожыць

На жаль, вельмі часта людзі доўгі час не заўважаюць ніякіх пагаршэнняў зроку, пакуль хвароба не закране другое вока (яна заўсёды рана ці позна пашкоджвае іх абодва). Гэта звязана з феноменам «вядучага вока», калі да пары да часу вока з захаваным зрокам кампенсуе паталогію іншага. З-за гэтага нярэдка ўзроставая макуладыстрафія робіцца выпадковай знаходкай на аглядзе ў афтальмолага.

Ёсць дзве формы ўзроставай макуладыстрафіі – сухая і вільготная.

Сухая форма ўзроставай макуладыстрафіі

Пры сухой форме ўзроставай макуладыстрафіі можа зніжацца каляровы зрок, з'яўляцца каламутная шэрая пляма перад вачыма. Прычына гэтага – разбурэнне святлоадчувальных клетак у макуле. Чалавеку робіцца складаней пазнаваць твары (яны быццам расплываюцца), патрабуецца больш асвятлення для выканання паўсядзённых задачаў. З часам пляма можа павялічвацца ў памерах і цямнець.

Сухая форма ўзроставай макуладыстрафіі ў большасці людзей можа працякаць стабільна доўгія гады. Аднак у кожнага 10-га пацыента яна можа пераходзіць у больш цяжкую, так званую вільготную форму.

Вільготная форма ўзроставай макуладыстрафіі

Пры вільготнай форме макуладыстрафіі сасуды ў сілу розных прычынаў пачынаюць прапускаць вадкую частку крыві. Гэта спрыяе развіццю ацёку сятчаткі, які прыводзіць да гібелі фотарэцэптараў (асноўны ўчастак сятчаткі, які ўспрымае інфармацыю).

Гэта найбольш агрэсіўная і сур'ёзная форма. Калі своечасова не пачаць лячэнне вільготнай формы макуладыстрафіі, могуць адбыцца кровазліцці ў воку, якія стануцца прычынай утварэння рубцовай тканкі ў цэнтральнай зоне сятчаткі, што вядзе да незваротнай страты зроку.

Суб'ектыўна вільготная форма часцей пачынаецца са скрыўлення прамых ліній. Да такога эфекту прыводзіць вадкасць, якая працякае з сасудаў і прыўздымае макулу (яна размешчаная ў цэнтральнай частцы святлоадчувальнага слоя сятчаткі), тым самым скажаючы малюнак.

Абедзве формы ўзроставай макуладыстрафіі не выклікаюць ніякіх болевых адчуванняў.

Хто больш схільны да захворвання

Захварэць могуць і мужчыны, і жанчыны. Асабліва пагаршаюць сітуацыю шкодныя звычкі, а таксама паталогіі, якія спрыяюць пашкоджанню сасудаў (напрыклад, артэрыяльная гіпертэнзія і цукровы дыябет, атэрасклероз).

Як не прапусціць хваробу

Знешніх сімптомаў ва ўзроставай макуладыстрафіі няма. Менавіта таму заўважыць, што хвароба развіваецца, асабліва на пачатковым этапе, можа толькі афтальмолаг. Бываюць выпадкі, калі ў чалавека выдатны зрок, няма скаргаў, а змены ўжо закранулі сятчатку. Без адэкватнай тэрапіі плошча пашкоджання з цягам часу робіцца ўсё больш значнай.

Часам пацыенты, якія пакутуюць ад артэрыяльнай гіпертэнзіі, асабліва людзі ва ўзросце, першыя прыкметы ўзроставай макуладыстрафіі спісваюць на ўскладненне павышэння артэрыяльнага ціску.