Сёння ў нас – Матрона зімовая. Іншыя назвы – Матронін дзень, Матрона Лістападаўская (а мне адразу ж прыгадваецца «Зіма Лістападаўна»), Матрона-настаўніца, Матрона трэцяя.
І вось па многіх прыкметах мы нарэшце сёлета патрапілі! І павінны ўбачыць прыкладна тое ж, што і нашы продкі. З папраўкай на наша шалёнае ў сваім тэмпе і развіцці стагоддзе.
А лічылі яны, што з Матроны (ці Матруны) «становіцца зіма». Ну што тут скажаш?! На некалькі бліжэйшых сутак і нам абяцаюць маразы. Дзе – невялікія, а дзе і да мінус 13 уночы. Уяўляеце?! Зноў маразы на зямлю без снегу. І ты турбуешся: як жа там вытрымаюць дрэвы, кусты ды іншыя расліны на ўчастку?
Зноў наша юка можа падмерзнуць… І не парадуе нас тады ўлетку стрэлкай з дзівоснымі кветкамі… Хаця часцей за ўсё яна падмярзае якраз-такі ўвесну. Калі здаецца, што маразоў ужо не будзе, здымаеш укрыццё. А тут – раз! І юка вымушана наноў адрошчваць свае лісты, вострыя з двух бакоў. І тут ужо не да кветак ёй, так бы выжыць…
Нягледзячы на тое, што даўней лічылі: на Фядота лёд усталёўваецца да 5 см, пра Матрону казалі: «Калі гусак выйдзе на лёд, то будзе яшчэ плаваць па вадзе».
Назіраем за сённяшнім надвор’ем далей. «На Матрону шэрань на дрэвах – да маразоў», «Калі на Матрону туман – да адлігі». Палюбавацца на чароўную шэрань, я думаю, ніхто не супраць, бо гэта сапраўды зімовая казка атрымліваецца.
А вось туманоў ужо досыць, досыць. І так на іх сёлетні лістапад быў надзвычай багатым… Але ж надвор’ю не загадаеш. Магчыма, сёння не ўбачым ні таго, ні другога. Што само па сабе таксама нядрэнна.
Калі выдасца вольная хвілінка (а можна і ўвечары пасля працы), дык добра ў гэты дзень заварыць гаючыя траўкі ды лекавыя карэньчыкі. І не толькі выпіць карыснай гарбаты, але і папарыцца ў лазні, пасядзець у кадцы з настоем з траў. Ванна на замену?! Хм… Мусіць, усё ж няўлоўна не тое… Гэта вам не дубовая кадка.
Нашы продкі верылі, што і на Матрону травы, сабраныя ўвосень, найбольш моцныя, у сіле, і трэба гэтым абавязкова скарыстацца. Казалі даўней нават пра цудоўныя выпадкі вылячэння ад хваробаў пасля такіх лазнева-гарбатНых (не гарбатых, не, не блытаць!!! :)) працэдур.
Ну, а наколькі гэта праўда, кожны можа праверыць. У любым выпадку, травы не нашкодзяць. Асабліва калі ў іх верыць.
Яшчэ адзін цікавы звычай на Матрону зімовую дайшоў да нашых дзён. Напярэдадні альбо непасрэдна 22 лістапада гаспадыні перабіралі вопратку і непатрэбную аддавалі. Але (ўвага!) рэчы абавязкова павінны быць памытымі. Інакш, лічылася, вы ўласную ўдачу сваімі ж рукамі аддаяце чужому чалавеку.
Зрэшты, калі прыгадаць пра энергетыку, якую захоўвае і вопратка, дык не ўсялякі захоча сваю аддаваць. Толькі тут упор рабілі менавіта на тое, што даўней аддавалі таму, хто меў у ёй патрэбу… Яшчэ адна нагода для роздуму.
Але пачысціць шафы – усё роўна справа добрая. Эх, ну чаму б Матруне не ссунуцца на адзін дзень? Каб гэта быў выхадны?! Тады можна было б і ў шафах з вопраткай пакорпацца… А так – не ва ўсіх ёсць такая магчымасць сёння.
У гэты дзень моляцца аб вяртанні зроку, пазбаўленні ад кульгавасці, за дзяцей, выказваецца жаданне нарадзіць здаровае немаўля, просяць пра выратаванне з палону.
Ну, а мы выбіраем, што рабіць сёння будзем, ды апранаемся цяплей. Усё ж мароз(ік) + вецер – спалучэнне не надта камфортнае. А дзе там наш кіпрэй (іван-чай), уласнаручна зроблены, сферментаваны захоўваецца?! Пайду запару сабе гарбаты. І вам смачна піць!