Здаў тлушчавую тканку – атрымаў лекі: вучоныя пра лячэнне ствалавымі клеткамі

— Выкарыстанне біямедыцынскіх клеткавых прадуктаў (БМКП) на аснове ствалавых клетак дазволена беларускім заканадаўствам. Акрамя нашага Інстытута іх вытворчасцю займаюцца ў Мінскім навукова-практычным цэнтры хірургіі, транспланталогіі і гематалогіі, РНПЦ трансфузіялогіі і РНПЦ дзіцячай анкалогіі, гематалогіі і імуналогіі. Зараз у нашай краіне зацверджаныя каля 40 інструкцый, якія рэгламентуюць выкарыстанне мезенхімальных ствалавых клетак для лячэння розных захворванняў.

Што тычыцца ствалавых клетак з эмбрыёнаў, дык у Беларусі іх медыцынскае прымяненне забароненае, як і ў многіх краінах, бо яны здольныя выклікаць рост злаякасных пухлінаў.

Дзе знаходзяцца ствалавыя клеткі?

Як адбываецца забор матэрыялу?

Што лечаць ствалавымі клеткамі?

У спецыяльным медыцынскім падраздзяленні Інстытута мезенхімальныя ствалавыя клеткі паспяхова прымяняюць па чатырох накірунках.

• Першы накірунак – лячэнне трафічных язваў.

• Другі накірунак – лячэнне дэгенератыўных захворванняў суставаў, распрацаванае сумесна з РНПЦ траўматалогіі і артапедыі.

Гэтая методыка была ўхваленая Міністэрствам аховы здароўя Беларусі як эфектыўная і бяспечная ў 2018 годзе.

• Трэці накірунак – стаматалогія.

У Інстытуце адкрыты стаматалагічны кабінет, дзе лечаць захворванні перыядонту. Распрацоўкі вяліся сумесна з кафедрай артапедычнай стаматалогіі БелМАПА.

• Чацвёрты накірунак – афтальмалогія.

Сёння ў Інстытуце завяршаецца цікавы праект з афтальмолагамі па аднаўленні пашкоджання рагавіцы вока пасля хімічнага апёку або траўмаў.

Ствалавыя клеткі – не цуд, які можа дапамагчы ад усяго. Але гэта дадатковая магчымасць пераламаць сітуацыю ў хваробе, падкрэсліваюць вучоныя.

Чаму клеткавыя тэхналогіі дарагія?

Названыя методыкі лячэння ў медыцынскім падраздзяленні Інстытута – платныя. Напрыклад, курс лячэння артрозу каштуе 4 тысячы рублёў. У параўнанні з коштам лячэння ў іншых краінах гэта нядорага. Напрыклад, па словах Андрэя Ганчарова, у Польшчы і Чэхіі гэта каштуе 5-6 тысяч еўра, у Германіі – больш за 10 тысяч, а ў ЗША і Ізраілі – некалькі дзесяткаў тысяч еўра. Аднак для беларусаў і такія расцэнкі – немалыя грошы. Чаму пакуль гэта столькі каштуе і ці будзе танней?

— Сёлета пачаўся праект па лячэнні чырвонай ваўчанкі, сур'ёзнага аўтаімуннага захворвання, якое дае ўскладненні на ўсе органы і прыводзіць да інваліднасці за кароткі перыяд. Плануецца асвоіць метад лячэння донарскімі ствалавымі клеткамі і пуліраванымі культурамі. Клеткі будуць забірацца ад некалькіх донараў, і на аснове самых жыццяздольных фармавацца БМКП, які можна выпускаць партыямі. Такія донарскія пуліраваныя культуры знізяць сабекошт БМКП у 3 разы як мінімум. Калі цяпер адна доза БМКП для лячэння чырвонай ваўчанкі каштуе каля 4 тысяч рублёў, дык будзе каля 1,3 тысячы рублёў.

Навошта трэба замарожваць свае ствалавыя клеткі?

Інстытут біяфізікі і клетачнай інжынерыі прапануе сёння паслугу крыябанкінга – замарозку і шматгадовае захоўванне ўласных ствалавых клетак у спецыяльнай крыяячейцы. Навошта гэта трэба?