15.05.2017
15.05.2017

Марудзіць нельга! Як не прапусціць востры інфаркт міякарда

logo
Хваробы ад А да Я
0 1762
Памер шрыфта:
  • A
  • A
  • A

Востры і рэзкі боль у грудзях, цяжка дыхаць, слабасць і сэрца быццам гатова выскачыць... Інфаркт? Што рабіць? Як дапамагчы? Давайце прадухілім інфаркт міякарда. У гэтым Здаровым людзям дапамагаў Валерый Стальмашок.

 
Валерый Стальмашок
Загадчык лабараторыі неадкладнай і інтэрвенцыйнай кардыялогіі РНПЦ «Кардыялогія», кандыдат медыцынскіх навук, дацэнт

Востры інфаркт міякарда. Што гэта такое?

Само паняцце «інфаркт» азначае некроз (адміранне тканак і клетак) розных органаў. У нашым артыкуле гаворка пойдзе пра востры інфаркт міякарда. Ён узнікае, калі перарываецца дастаўка крыві да якога-небудзь аддзелу сардэчнай мышцы. Калі кровазабеспячэнне парушана, дык такі «галадаючы» ўчастак сэрца гіне. І прычыны гэтаму могуць быць розныя.

 
Валерый Стальмашок
Загадчык лабараторыі неадкладнай і інтэрвенцыйнай кардыялогіі РНПЦ «Кардыялогія», кандыдат медыцынскіх навук, дацэнт
У пераважнай большасці востры інфаркт міякарда абумоўлены развіццём так званай сасудзістай катастрофы. У арганізме чалавека ёсць сістэма артэрый, якая сілкуе сардэчную мышцу. Гэта каранарныя артэрыі. Калі ўзнікае вострая неадпаведнасць паміж патрэбай міякарда ў кіслародзе і працай «сістэмы дастаўкі» (артэрый), дык такі збой можа прывесці да гібелі клетак сэрца. Гэта і ёсць востры інфаркт міякарда.

Дык па якой прычыне ўзнікае інфаркт міякарда? У сасудах, якія сілкуюць сардэчную мышцу, адбываецца разрыў нестабільнай атэрасклератычнай бляшкі (адклад халестэрыну ў тоўшчы сценкі артэрыі, можа расці як з аднаго боку, так і з усіх адначасова). З прычыны гэтага працэсу на паверхні бляшкі, якая разарвалася, фарміруецца тромб, які ў сваю чаргу закаркоўвае буйную артэрыю, што сілкуе сэрца. Адпаведна крывацёк да дадзенага сасуда цалкам спыняецца. Як вынік – клеткі, якія «сілкаваліся» за кошт гэтай артэрыі, гінуць. Інфаркт міякарда можа здарыцца ў лічаныя хвіліны. Разам з тым, інфаркт мае розныя механізмы развіцця.

 
Валерый Стальмашок
Загадчык лабараторыі неадкладнай і інтэрвенцыйнай кардыялогіі РНПЦ «Кардыялогія», кандыдат медыцынскіх навук, дацэнт
Спецыялісты адрозніваюць інфаркт з зубцом Q і без яго. Адрозненне ў тым, што ў першым выпадку паражаецца вялікая зона сардэчнай мышцы. Інфаркт без зубца Q прыводзіць да гібелі толькі невялікай часткі клетак сардэчнай мышцы.

Інфаркт з зубцом Q.

Ён абумоўлены поўным закаркаваннем вялікай магістральнай каранарнай артэрыі. Гэта адбываецца з-за дэстабілізацыі існуючай у ёй атэрасклератычнай бляшкі і, як следства, фарміравання тромба, які і «закрывае» артэрыю.

Штогод у Беларусі рэгіструецца да 15 тысяч выпадкаў вострага інфаркту міякарда з зубцом Q.

Інфаркт без зубца Q.

Напрыклад, у буйной каранарнай артэрыі з-за дэстабілізацыі атэрасклератычнай бляшкі і фарміравання прысценкавага тромба адбываецца частковае звужэнне прасвету, але няма поўнай закаркаванасці каранарнай артэрыі. Крывацёк захаваны, але ён слабы. З прычыны гэтага дрэнна сілкуюцца толькі аддаленыя ўчасткі артэрыі, і менавіта ў гэтай зоне гіне малая колькасць клетак сардэчнай мышцы.

Інфаркт міякарда без зубца Q можа развіцца і па іншай прычыне. На месцы прыстенкавага тромба, які фарміруецца, адбываецца адрыў яго частак, яны «ляцяць» з крывацёкам у найбольш аддаленыя ўчасткі артэрыі, закаркоўваючы дробныя сасуды, што таксама прыводзіць да гібелі невялікай групы клетак.

Як распазнаць інфаркт міякарда?

Як правіла, інфаркт пачынаецца з вострага і моцнага болю за грудзінай у вобласці сэрца. Пераблытаць яго практычна ні з чым немагчыма. Боль можа аддаваць у левую руку, плячо або сківіцу.

 
Валерый Стальмашок
Загадчык лабараторыі неадкладнай і інтэрвенцыйнай кардыялогіі РНПЦ «Кардыялогія», кандыдат медыцынскіх навук, дацэнт
Боль узнікае раптам, востра, рэзка. Чалавек жыў і адчуваў сябе добра, альбо былі якія-небудзь непрыемныя адчуванні, напрыклад, стэнакардыя (боль у цэнтры грудной клеткі, яго яшчэ называюць грудная жаба), але ён не быў моцным, выразна выяўленым, не мацнеў пры мінімальных фізічных нагрузках. І раптам боль стаў невыносным. Гэта відавочная прыкмета інфаркту міякарда.

Бываюць і нетыповыя выпадкі. Напрыклад, боль адчуваецца ў галіне эпігастрыя (у верхняй частцы жывата, прама ў трохкутніку пад рэбрамі), аддае ў правую руку. Акрамя таго, болевы сіндром можа быць не такім ярка выяўленым. Такі варыянт развіцця падзей аказвае «мядзведжую» паслугу пацыенту. Ён звяртаецца да розных спецыялістаў, каб зразумець, у чым прычына болю, і час часцяком сыходзіць.

У некаторых выпадках інфаркт міякарда можа падаваць своеасаблівыя сігналы аб сваім пачатку. Моцны боль з'яўляецца не адразу, але паступова острый инфаркт миокардаузмацняецца, з цягам часам дасягаючы свайго апагею. Любы болевы прыступ, які чалавек адчувае ў вобласці сэрца, павінен быць прааналізаваны ўрачом і вынесены адпаведны «вердыкт».

Нягледзячы на тое, што асноўнай прыкметай інфаркту міякарда з'яўляецца боль у вобласці грудзіны, часам напачатку прыступу магчыма з'яўленне дыхавіцы, выразнае пачашчэнне сэрцабіцця, потлівасць без прычыны, слабасць. Усе гэтыя станы не павінны заставацца па-за ўвагай пацыента і ўрача.

У самых цяжкіх выпадках востры інфаркт міякарда можа справакаваць развіццё кардыягеннага шоку. Чалавек губляе прытомнасць, у яго рэзка зніжаецца ціск. У дадзенай сітуацыі рэанімацыйныя мерапрыемствы павінны праводзіцца неадкладна.

З чым можна пераблытаць сімптомы інфаркту міякарда

Існуе шмат станаў, якія суправаджаюцца болямі ў вобласці грудной клеткі. Гэта так званая кардыялгія – боль у левай палове грудной клеткі, не звязаная з паражэннем уласных артэрый сэрца. Напрыклад, болевыя адчуванні могуць быць справакаваныя астэахандрозам груднога аддзела пазваночніка. У дадзеным выпадку адбываецца ўшчамленне нервовых карэньчыкаў. Боль пры гэтым працяглы і ныючы, а не востры і рэзкі. Можа змяняць сваю інтэнсіўнасць пры змене становішча цела.

Акрамя гэтага, калі ў чалавека ёсць такое захворванне, як гастраэзафагеяльная рефлюксная хвароба, калі адбываецца выкід змесціва страўніка ў стрававод, непрыемныя адчуванні будуць аддаваць у ніжнюю траціну грудзіны. Астэапароз (разбурэнне касцяной тканкі) у галіне рэбраў таксама спрыяе болям у галіне груднога аддзела.

 
Валерый Стальмашок
Загадчык лабараторыі неадкладнай і інтэрвенцыйнай кардыялогіі РНПЦ «Кардыялогія», кандыдат медыцынскіх навук, дацэнт
Трэба разумець, што ў вобласці грудной клеткі знаходзіцца не толькі сэрца, але і іншыя органы. Усяго апісана каля 40 варыянтаў кардыялгіі. Гэта захворванні, якія могуць выклікаць боль, што адчуваецца ў грудзях, але не звязаны з праблемамі з сэрцам. Варыянтаў шмат, у такіх выпадках неабходна звярнуцца да ўрача, каб выключыць інфаркт міякарда.

Першая дапамога

Такім чынам, боль у вобласці сэрца пачаўся рэзка, востра і не праходзіць на працягу максімум пяці хвілін. У такім выпадку трэба выпіць таблетку нітрагліцырыну або выкарыстоўваць спрэй. Калі боль не заціх на працягу пяці хвілін, можна выпіць нітрагліцырын яшчэ раз, праз наступныя пяць хвілін – яшчэ адну таблетку. Разам з тым, да такой дапамогі звяртацца больш за тры разы не варта. Прымаць гэты лекавы прэпарат трэба лежачы, каб пазбегнуць рэзкага паніжэння ціску. І самае галоўнае правіла:

Марудзіць у падобных выпадках катэгарычна нельга. Абавязкова трэба выклікаць хуткую медыцынскую дапамогу, калі пасля прыёму першай таблеткі нітрагліцырыну (ці спрэю) боль не прайшоў!

Калі чалавек ніколі не прымаў нітрагліцэрын ці ў яго няма, дык у такім выпадку неабходна без прамаруджвання выклікаць хуткую. Ні ў якім разе нельга піць алкаголь, паліць, прымаць абязбольвальныя прэпараты, гарачую ванну або душ.

 
Валерый Стальмашок
Загадчык лабараторыі неадкладнай і інтэрвенцыйнай кардыялогіі РНПЦ «Кардыялогія», кандыдат медыцынскіх навук, дацэнт
У любым з варыянтаў нельга зацягваць час. Абавязкова трэба звярнуцца да ўрача. Кожны са станаў павінен знайсці сваё пацверджанне альбо абвяржэнне.

Калі пацыенту была аказана дапамога своечасова, востры інфаркт міякарда можа і не развіцца. У такім выпадку чалавеку атрымліваецца выратаваць максімальную колькасць клетак сардэчнай мышцы.

Фактар часу пры інфаркце міякарда адыгрывае ключавую ролю ў аказанні дапамогі чалавеку!   

Прафілактыка

Выпадкі вострага інфаркту міякарда фіксуюцца часцей у мужчын, чым у жанчын ва ўзросце да 50 гадоў. Пасля наступлення менапаўзы ў жанчын, рызыка развіцця такога захворвання ў абодвух палоў выраўноўваецца.

 
Валерый Стальмашок
Загадчык лабараторыі неадкладнай і інтэрвенцыйнай кардыялогіі РНПЦ «Кардыялогія», кандыдат медыцынскіх навук, дацэнт
Існуюць так званыя фактары рызыкі. Менавіта яны і «ўзгадоўваюць» атэрасклератычныя бляшкі, якія потым і правакуюць інфаркт міякарда. Курэнне, высокі халестэрын і артэрыяльны ціск. Але самы люты вораг сэрца – курэнне. Не важна, чаго: цыгарэт, кальяна або люлькі. У любым выпадку тытунь – асноўны віноўнік інфарктаў міякарда.

Разам з тым, прафілактыка такой сур'ёзнай хваробы простая і не патрабуе асаблівых высілкаў. Гэта:

  • адмова ад шкодных звычак;
  • умераная фізічная актыўнасць, прыкладна 60 хвілін у дзень;
  • рацыянальнае харчаванне;
  • кантроль узроўню артэрыяльнага ціску;
  • кантроль узроўню халестэрыну ў крыві.

І галоўная ўмова – рэгулярна і ўвесь час, з маладога ўзросту і да старэчых гадоў. 

Матэрыялы на сайце slushna.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце slushna.by

0 1762

Нарадзілася і жыву ў Мінску. У 1995 годзе скончыла сталічную сярэднюю школу №168, затым паступіла ў Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт на факультэт журналістыкі. Пасля заканчэння вучобы ў 2000 годзе была размеркаваная ў Беларускае тэлеграфнае агенцтва (БелТА), дзе 8 гадоў прапрацавала спецыяльным карэспандэнтам аддзела палітычнай і сацыяльнай інфармацыі. У розныя гады асвятляла падзеі ў сферы навукі, культуры, адукацыі і аховы здароўя. У 2011 годзе перайшла ў прэс-службу Міністэрства аховы здароўя. Кола маіх абавязкаў уключала, у тым ліку арганізацыю сустрэчаў спецыялістаў са СМІ, складанне прэс-рэлізаў, забеспячэнне журналістаў інфармацыяй пра дзейнасць сферы аховы здароўя, а таксама падрыхтоўку аператыўных каментароў экспертаў і фарміраванне стужкі навінаў афіцыйнага сайта міністэрства. З 2017 года працую ўласным карэспандэнтам аддзела інтэрнэт-праектаў рэдакцыі газеты «Медыцынскі веснік». З'яўляюся аўтарам публікацый на інфармацыйным партале «Здаровыя людзі» і сайце для падлеткаў «Teenage.by».
Глядзіце таксама