Японія – краіна-рэкардсменка па колькасці доўгажыхароў. Эскімосы радзей за іншых на планеце пакутуюць ад хваробаў сэрца. Азіяты практычна не ведаюць, што такое заўчаснае аблысенне.
Вучоныя ўсяго свету салідарныя: гэта заслуга рыбы, што з'яўляецца асновай іх меню. Яшчэ адзін навукова пацверджаны факт кажа пра тое, што ў гарачых прыхільнікаў рыбы ніколі не бывае дэпрэсій. Ці гэта не важныя аргументы на карысць таго, каб зрабіць прадукт частым і жаданым госцем на сваім абедзенным стале? Адказ, здавалася б, відавочны.
За што беларусы не любяць рыбу?
Паводле апошніх звестак Нацыянальнага статыстычнага камітэта, кожны беларус у сярэднім з'ядае крыху больш за 1 кілаграм рыбы ў месяц. За год гэтая лічба не дацягвае нават да 15 кілаграмаў. У той жа час урачы настойваюць: рыбы трэба есці ў два разы больш, каб атрымаць выключную карысць гэтага прадукту для здароўя. На жаль, з 1990 года, калі ў краіне быў зафіксаваны рэкорд ужывання рыбы (19,6 кіло на чалавека), запал беларусаў да яе толькі згасае.
Можа быць, у гэтым вінаватыя савецкія «рыбныя чацвяргі», якія з'явіліся рэальным прыкладам таго, што гвалтоўна мілы не будзеш? Або прадузятасць, што лепей за кавалак мяса ежы няма? Але ў рэальнасці мы маем не адно пакаленне людзей, у культуры харчавання якіх рыба як прадукт практычна адсутнічае. І з гэтым трэба штосьці рабіць.
Мяса рыбе не канкурэнт, а саюзнік
Падстаў есці рыбу найвялікшае мноства. Пачаць хаця б з таго, што арганізм чалавека здольны працаваць як гадзіннік толькі пры ўмове дастатковага спажывання бялковай ежы. Пры гэтым дзве траціны бялку ад фізіялагічнай патрэбы павінны быць жывёльнага паходжання.
Рыба, з'яўляючыся выдатнай крыніцай жывёльнага бялку, тут будзе вельмі дарэчы. Мяса, вядома, таксама. І грэбаваць ім нельга. Але гэта два прадукты, якія дапаўняюць адзін аднаго:
- у розных відах і гатунках мяса ўтрымліваецца да 18 г чыстага бялку на 100 г прадукту, а ў рыбе – ад 18 да 24 г;
- мяса – крыніца ўсіх незаменных амінакіслотаў, якія арганізм чалавека не сінтэзуе самастойна і можа атрымаць толькі з ежы. Але і ў рыбе ёсць усё тыя ж амінакіслоты. Плюс унікальная поліненасычаная тлустая амінакіслата амега-3, якая ў прыродзе сустракаецца хіба што ў алеі з ільнянога насення;
- бялок мяса засвойваецца арганізмам чалавека на 89%, а бялок рыбы практычна цалкам – на 98%;
- мяса і птушка, трапляючы ў страўнік чалавека, ператраўліваюцца на працягу 3-4 гадзін, а рыба – каля 2 гадзін;
- рыба – выдатны дыетычны прадукт. На яе фоне часта згасаюць нават посныя гатункі мяса і птушка. Нездарма нардычная дыета, меню якой заснаванае на ўключэнні страў з рыбы і морапрадуктаў, даказала сваю высокую эфектыўнасць і карыстаецца нязменнай папулярнасцю ў прыхільнікаў правільнага харчавання і здаровага ладу жыцця.
Карысць рыбы
Рыба – прадукт нумар адзін для бездакорнай працы сэрца, сасудаў і мозгу за кошт утрымання ў ёй поліненасычаных амега-3 тлустых кіслот. Яны «актывізуюць» клеткі чалавечага арганізма.
У выніку паляпшаецца дзейнасць сардэчна-сасудзістай сістэмы і, як вынік, зніжаецца рызыка развіцця захворванняў сэрца і сасудаў, нармалізуецца крывяны ціск. За кошт паляпшэння работы мозгу разумовыя працэсы робяцца больш эфектыўнымі, павышаецца здольнасць да навучання і засваення новай інфармацыі.
Заслугай амега-3 вучоныя прызнаюць таксама здольнасць дабратворна ўплываць на вастрыню зроку, стан скуры, валасоў і пазногцяў, а таксама настрой.
Акрамя гэтага, у рыбе ўтрымліваецца вялікая колькасць вітамінаў, макра- і мікраэлементаў. Асабліва каштоўнымі для беларусаў з'яўляюцца вітаміны А, D, групы В. Вітамін А – адзін з галоўных і незаменных удзельнікаў аднаўленчых, акісляльных, метабалічных працэсаў у арганізме чалавека.
Вітамін D незаменны для касцявой тканкі і эфектыўны для прафілактыкі рахіту ў дзяцей. Вітаміны групы В умацоўваюць імунітэт, дабратворна адбіваюцца на працы цэнтральнай нервовай сістэмы, неабходныя для разумовага і псіхічнага здароўя. А таксама рыба, пераважна марская, багатая на такія мікраэлементы, як ёд і фтор, дэфіцыт якіх актуальны для многіх жыхароў Беларусі.
Рыбная азбука. Выбіраем тавар з прыхільнасцю
Беларусь хаця і не мае выхаду да мора, марскімі і акіянічнымі далікатэсамі жыхары нашай краіны не абдзеленыя. Асартымент рачной, сажалкавай і марской рыбы ў гандлёвай сетцы налічвае каля 30 відаў. Гэта тое, што ў продажы ёсць пастаянна і круглы год.
Неспрактыкаванаму пакупніку лёгка разгубіцца ў такім багацці. У лепшым выпадку ён пойдзе па шляху найменшага супраціўлення, аддаючы перавагу ўжо гатоваму прадукту: рыбным разнасолам, кансервам і прэсервам, вэнджанай рыбе, ікры…
Для таго, каб прасцей было арыентавацца пры выбары рыбы, мы падрыхтавалі для нашых чытачоў «шпаргалку». У яе ўключаны найбольш папулярныя віды рыбы, якія прапануе наша гандлёвая сетка:
Назва |
Від |
Змяшчае ў найбольшай колькасці |
Харчовая каштоўнасць (на 100 г) |
Аргенціна | марская | вітаміны В2 і РР | 88 ккал |
Гарбуша |
марская | вітаміны D, РР, групы В, мікраэлементы Co, Se, Cr, I | 111 ккал |
Дарада | акіянічная | вітаміны А, D, Е, РР, групы В | 96 ккал |
Карп |
аквакультура* | вітаміны D, PP, В12, мікраэлементы Co, Cr, Zn, Se | 112 ккал |
Кіжуч | марская | вітаміны В1, РР, К,
мікраэлементы F, Cr |
140 ккал |
Камбала | марская | Амега-3, вітаміны А, D, Е, групы В | 84 ккал |
Ласось | аквакультура | вітаміны В1, РР, мікраэлементы Cr, P | 146 ккал |
Мінтай | марская | мінералы I, Co, Cr, F, Zn, вітаміны РР, К, групы В | 72 ккал |
Мойва | марская | вітаміны А, D | 157 ккал |
Марскі акунь | марская | Амега-3, вітаміны А, РР, групы В | 103 ккал |
Палтус | марская | Амега-3 | 103 ккал |
Пангасіус | аквакультура | вітаміны А, В, Е, С | 89 ккал |
Пікша | марская | вітаміны групы В, мікраэлемент Se | 73 ккал |
Путасу |
марская | вітаміны В1, РР, мікраэлементы Na, Fe, K | 82 ккал |
Сайда | марская | мінералы P, Cr, S, F, I | 81 ккал |
Сайра | марская | вітаміны А, С, Е, D, РР, групы В | 143 ккал |
Салака | марская | Амега-3, вітаміны А, D, В11 | 121 ккал |
Селядзец | марская | Амега-3, вітаміны А, D, В12 | 242 ккал |
Сібас |
акіянічная | вітаміны А, D, РР, групы В, мікраэлементы Fe, P, Ca | 82 ккал |
Скумбрыя | марская | Амега-3, вітаміны А, D, групы В, мікраэлементы P, Se | 190 ккал |
Стаўрыда | марская | Амега-3, вітаміны С, Е, А, РР, групы В | 119 ккал |
Траска | марская | Амега-3, мінералы Fe, Ca, P, Mg | 75 ккал |
Фарэль | аквакультура | вітаміны А, D, В, мікраэлементы I, Zn, Mg | 97 ккал |
Хек | марская | Амега-3, вітаміны А, В, С, Е, РР, мікраэлементы Fe, I, P | 86 ккал |
Таўсталобік | рачная | мікраэлементы K, Mg, I, Cu | 86 ккал |
Щчупак рачны | рачная | Вітаміны B, C, E, A, PP | 84 ккал |
*Аквакультура – рыба, вырашчаная на спецыяльных рыбных гаспадарках.
Выбірайце рыбу з розумам і атрымлівайце асалоду ад яе непаўторнага смаку з задавальненнем і карысцю для здароўя.
https://bel.24health.by/u-chym-karysc-ryby/
Матэрыялы на сайце slushna.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце slushna.by