Сёння (2 жніўня) хрысціяне адзначаюць царкоўнае свята ў гонар біблейскага прарока Іллі, якое стала вельмі папулярным на Русі пасля яе хрышчэння.
Народныя святы
Нашы продкі верылі, што прарок Ілля едзе па небе на нябеснай калясніцы, а таксама кіруе громам і дажджом. Часта ў гэтую дату бывае дрэннае надвор'е з навальніцай і маланкамі. Раней у гэты дзень нашыя продкі не працавалі ў полі, бо баяліся ўдару маланкі. Асцерагаліся дажджу і імкнуліся схаваць сабранае зерне, каб ураджай не сапсаваўся.
З гэтай даты ночы становяцца прыкметна даўжэй, а цямнее значна раней. З`яўляюцца першыя прыкметы восені: жоўкне лісце і дзьме халодны вецер. 2 жніўня лічыцца вельмі ўдалай датай для збору лясных грыбоў і лекавых раслін. Уладальнікі коней у гэты дзень падкоўваюць жывёл.
Ілля лічыцца самым першым святым, якога пачалі ўшаноўваюць на Русі, прычым робяць гэта з IX стагоддзя. У гонар прарока ў дзявятым стагоддзі пабудавалі храм. Ён быў узведзены ў Кіеве яшчэ да хрышчэння Русі. Славяне лічылі прарока Іллю уладаром маланак і дажджоў. Святому маліліся, прасілі аб ураджаі, здароўі і сямейным дабрабыце.
Радаўніца. Як прынята памінаць продкаў у розных рэгіёнах Беларусі?
Паводле традыцый, у гэты дзень нельга купацца ў адкрытых вадаёмах, бо вялікая рызыка патануць. Акрамя таго, рыбная лоўля ў гэты дзень таксама была забаронена.
Не рэкамендавалася доўга любавацца сабой у люстэрку і насіць дарагія ўпрыгожванні. Люстэрка, як лічылі продкі, забірае ў гэты дзень прыгажосць і здароўе.
Гаспадыні падавалі стравы з мяса, гародніны, выпякалі хлеб з новага ўраджаю, водар ад якога круціў галовы. У гарадах і паселішчах праходзілі кірмашы, якія суправаджаліся народнымі гуляннямі — з песнямі, скокамі, карагодамі, гульнямі і забавамі.
Што сёння нельга рабіць?
Нават няверуючыя ведаюць, што пасля «Іллі» нельга купацца ў адкрытых вадаёмах. Таксама забараняецца любая праца. Нельга брыдкасловіць і лаяцца, стаяць на скрыжаваннях і выганяць хатніх жывёл з жылля.
