«Уключыце тытры!» Як інклюзіўны інтэрнэт змяняе лёсы

Інтэрнэт здольны змяняць лёсы. Асабліва востра адчуваюць на сабе гэта тыя, чые магчымасці абмежаваныя з-за хваробы або няшчаснага выпадку. У Дзяніса Няверкі – поўная параплегія. Калісьці марай хлопца быў тэлевізар, якім можна кіраваць пры дапамозе голасу. Але з дапамогай актывістаў і развіцця інтэрнэт-тэхналогій ён атрымаў нашмат больш: магчымасць працаваць за камп'ютарам, мець стасункі, заводзіць сяброў. Нават з парашутам скокнуў.

Адзін няправільны крок...

Дзяніс Няверка заўсёды працаваў на вышыні: манціраваў сістэмы пажаратушэння. І на шчасце, нягледзячы на небяспечную працу, усё заўсёды праходзіла добра. А жыццё хлопца змяніў крыўдны і банальны выпадак. Улетку 2013 г. разам з сябрам падвозіў сястру, ехаў за горадам. Горача. Дзяніс вырашыў выкупацца ў незнаёмым вадаёме, якраз і дамба мелася. Залез на яе, сігануў у ваду... І «ўвайшоў» галавой у дно возера. Аказалася, што трапіў на мелкаводдзе. Што было далей, не памятае: страціў прытомнасць. Сябар убачыў ногі Дзяніса, якія тырчалі з вады, выцягнуў яго, выклікаў «хуткую».

Першыя дні ў рэанімацыі Дзянісу не казалі праўду пра яго стан, ды і ён асабліва не ўнікаў.

«Я лічыў, што зламаны пазваночнік – гэта штосьці тыпу зламанай нагі ці рукі. Зажыве – і ўсё будзе добра. Але аказалася, што пацярпеў спінны мозг. Наступіла поўная параплегія, – распавядае Дзяніс. – Пасля праходжання рэабілітацыі ўрачы распавялі, як рабіць мінімальную гімнастыку, навучылі бацькоў, як даглядаць мяне, мяняць памперс. І ўсё».

Пасля таго, як прайшоў шок, Дзяніс раптам усвядоміў, як рэзка змянілася яго жыццё. Для таго, каб патрапіць на вуліцу, трэба было заўсёды прасіць кагосьці дапамагчы. А ва ўсіх свае справы, сем'і. Адзіным «акном у свет» заставаўся тэлевізар. Дзяніс марыў толькі пра адно: купіць такі, які б рэагаваў на каманды голасу.

Але аднойчы Дзяніс па шчаслівай выпадковасці даведаўся аб працы Сашы Макарчука, кіраўніка Дабрачыннага фонду «У САВЫ». Сам цалкам паралізаваны, Саша займаецца тым, што дапамагае асвойваць інтэрнэт людзям, якія не могуць рухацца. Саша змог наладзіць Дзянісу праграмы падалена, навучыў, як працаваць на камп'ютары, выкарыстоўваючы праграмы, якія рэагуюць на голас або рухі галавы. І ў Дзяніса пачалося новае жыццё. Нягледзячы на інвалідную каляску, у жыцці цяпер шмат сяброў і руху.

Інтэрнэт-інклюзія існуе. Пра яе павінны ведаць

Інтэрнэту ў Беларусі ўжо 25 гадоў. І менавіта цяпер востра паўстала пытанне пра тое, што гэтая незаменная сёння тэхналогія павінна быць даступная для ўсіх без выключэння людзей. Гаворка тут і пра якасць жыцця, і аб правах.

Пра тое, якія меры і магчымасці забеспячэння роўнага доступу ўсіх людзей да лічбавай інфармацыі і тэхналогій існуюць, што такое даступны інтэрнэт для людзей з абмежаванымі магчымасцямі, якія ёсць праблемы і што можна зрабіць ужо зараз, паразмаўлялі ўдзельнікі круглага стала «Даступны інтэрнэт». Мерапрыемства арганізаваў ПРААН у Беларусі сумесна з Праграмай добраахвотнікаў ААН і ў партнёрстве з хостынг-правайдарам hoster.by.

Падыскутаваць на актуальную тэму змаглі не толькі прадстаўнікі распрацоўшчыкаў вэб-сайтаў, правайдараў анлайн-паслуг, грамадскіх арганізацый, Мінпрацы і сацабароны, Міністэрства аховы здароўя, СМІ, але і самі людзі з рознымі формамі інваліднасці (глухата, слепата, параплегія), якія актыўна карыстаюцца інтэрнэтам.