«Жыццё з F20». Фільм пра тое, як жывуць людзі з шызафрэніяй ў Мінску

Хваробы ад А да Я

0 53

Аўтар:

Святлана Стахоўская

Памер шрыфта:

Не дай вам Бог сойти с ума,

Чтобы узнать всю силу безразличья

И бездушья.

Мне кажется, что умереть гораздо лучше.

Не дай вам Бог сойти с ума».

Гэтыя радкі нарадзіліся ў Юрыя Васільевіча, калі ён упершыню трапіў на шпіталізацыю ў РНПЦ псіхічнага здароўя і даведаўся пра свой дыягназ – шызафрэнія. Хвароба развілася ў ветэрана вайны ў Афганістане ўжо ў сталым узросце. Прычынай ён лічыць перанесены моцны стрэс і асаблівую арганізацыю псіхікі.

«Цяпер пра нас кажуць «людзі з ментальнымі асаблівасцямі», а мне больш даспадобы, каб назвалі, як раней – псіхічнахворымі. Чаму? Бо гэта праўда. Хварэюць на шызафрэнію тыя, хто занадта тонка ўсё адчувае, хто душой хварэе».

Гісторыі жыцця Юрыя Васільевіча і яшчэ 5 добраахвотнікаў склалі сюжэт фільма «Жыццё з F20» (так зашыфраваны дыягназ «шызафрэнія»), які ўпершыню паказалі ў Мінску, прымеркаваўшы прэм'еру да Сусветнага дня псіхічнага здароўя.

Прэзентацыя фільма «Жыццё з F20» прайшла ў культцэнтры «Корпус». Карціна возьме ўдзел у конкурсных праграмах Канскага кінафестывалю, Берлінале ды іншых міжнародных форумах. Рэжысёр праводзіць паралелі з галівудскай стужкай «Пралятаючы над гняздом зязюлі» з Джэкам Нікалсанам.

Складанасці жыцця з дыягназам

Фота забяспечана арганізатарамі мерапрыемства

Калі па шчырасці, глядзець фільм вельмі... балюча. Ці ад таго, наколькі пранізліва агаляюць перад камерай душу героі. Ці таму, што сама гэтая тэма выклікае вялікую трывогу і страх.

Уладзімір, Вера, Андрэй, Юрый, Юлія, Аляксандр. Большасць герояў – маладыя людзі. Яны мараць пра каханне, хочуць сяброўства, стасункаў, мараць пра клапатлівы погляд. Стаміліся ад ізаляцыі і ў той жа час пакутліва падлічваюць, ці маюць яны права на простыя чалавечыя радасці.

Хвароба зрабілася іх турмой. І не столькі з-за праблем са здароўем. Велізарную частку пакутаў прыносіць стаўленне грамадства.

Канстанцін Рунец

Рэжысёр фільма «Жыццё з F20»

Я сам па адукацыі псіхіятр, 20 гадоў працую яшчэ і ў кіно, на тэлебачанні, пішу сцэнары для навукова-папулярных фільмаў. У гэтай рабоце мне хацелася паказаць звычайных людзей. Тых, якія жывуць побач з намі. Так, яны па-іншаму запамінаюць інфармацыю і маюць свае асаблівасці. Але пры гэтым не перастаюць думаць, кахаць, клапаціцца, хвалявацца. «F20» робіцца кляймом на ўсім іх жыцці: нельга працаваць, сябраваць, сустракацца.

— Так, на шызафрэнію па статыстыцы хварэе 1% насельніцтва. Але на кожнага такога чалавека ёсць яшчэ 20 навакольных: бацькі, дзеці, сваякі, суседзі. Гэта і іх боль. Часта яны адварочваюцца, баяцца. Наша грамадства не гатовае прымаць такіх людзей і нават зірнуць на праблему. Схадзіць у краму па хлеб для іх ужо праблема. Страшна, што не атрымаецца правільна палічыць грошы на касе, што своечасова не сцямяць, як адказаць, не так паглядзяць, звернуцца. Увогуле, зробяць штосьці такое, што выдасць іх дыягназ.

Яны баяцца не свайго расстройства: ім страшна жыць у соцыуме, які іх пазбягае і часам нават пагарджае. Але яны не вінаватыя – праблема ў самім грамадстве. Страх быць неадэкватным вельмі моцны ў нас. А людзі жывуць з гэтым пастаянна. На Захадзе ўсё інакш, там даўно працуюць над тым, каб зрабіць гэтых людзей часткай грамадства. У нас жа стараюцца не заўважаць, што яны існуюць. І так не толькі ў Беларусі – праблема актуальная для ўсёй постсавецкай прасторы. У ЗША ці Еўропе такія людзі не баяцца сказаць лішняе на вуліцы і не жывуць у замкнёным свеце.

«Адкрыты дом». Месца, дзе не асудзяць

Няхай невялікі, але вельмі значны крок для інтэграцыі ў грамадства людзей, якія пакутуюць ад шызафрэніі, зрабіў Чырвоны Крыж.

У Мінску для іх працуе «Адкрыты дом». У гэтым цэнтры няма псіхіятраў, але ёсць педагогі і псіхолагі. З раніцы да вечара тут бясплатна дапамагаюць вярнуцца да паўнавартаснага жыцця: стасункі, самыя разнастайныя заняткі. Гэта адно з нешматлікіх месцаў, дзе з такімі людзьмі працуюць не як з пацыентамі.

Раманія Скамарошка

Намеснік генеральнага сакратара Беларускага Таварыства Чырвонага Крыжа

У многіх партнёрскіх нацыянальных грамадствах Чырвонага Крыжа або Чырвонага Паўмесяца ўжо даўно дапамагаюць гэтай катэгорыі людзей. Напрыклад, у Ісландыі багаты вопыт сацыяльнай рэабілітацыі. Мы не аказваем медыцынскую дапамогу. Хутчэй за ўсё, дапамагаем адаптавацца ў грамадстве. Вельмі высокія словы і вельмі складаная праца. Прыемна, што творчыя людзі таксама звярнулі ўвагу на гэтую праблему і далучыліся да нас. Зараз у лячэнні маюць патрэбу не столькі людзі з дыягназам «F20», колькі грамадства. Бо ў іх сітуацыі можа апынуцца кожны: моцны стрэс на працы, праблемы ў сям'і ці хранічныя хваробы могуць прывесці да псіхічных расстройстваў. Дык вось лечацца яны значна хутчэй, чым сацыяльныя забабоны. Чалавек атрымлівае кляймо, якое змяняе яго жыццё: часам адварочваюцца нават блізкія сваякі. А гэта такое ж захворванне, як і любое іншае. І ў Беларусі толькі пачынаюць гэта разумець.

Алена Фадзеева

Старшыня Мінскай гарадской арганізацыі Беларускага Таварыства Чырвонага Крыжа

Мы бачым, як наша праца рэальна дапамагае. Безумоўна, наш заклік і надзея – развіваць такія цэнтры дзённага знаходжання. Можна шмат гаварыць пра методыкі, але варта паглядзець гэты фільм, каб зразумець, што нічога асаблівага не трэба. Часта дапамагае простая чалавечая спагада.

Аляксандр Старцаў

Дырэктар РНПЦ псіхічнага здароўя

Я ў псіхіятрыі з 1981 года. І мне заўсёды было непрыемна, што праблемамі псіхічнага здароўя займаюцца толькі ўрачы-псіхіятры. Бо гэта задача ўсяго грамадства. У прыватнасці, сумная пасіўнасць Мінпрацы і сацабароны. Нашы пацыенты якраз маюць патрэбу ў гэтай сацыяльнай абароне. Удзячны Чырвонаму Крыжу за іх ініцыятыву. Калі паўстала магчымасць паўдзельнічаць у арганізацыі чагосьці новага, я ахвотна пагадзіўся. У нас няма росту захворвання агульнага на псіхічныя расстройствы. Калісьці ў РНПЦ было 12 ложкаў на 100 тысяч насельніцтва, цяпер гэтая лічба складае 6. Мяняецца служба аказання дапамогі, з'яўляюцца новыя прэпараты, методыкі. Стараемся індывідуальна падыходзіць да кожнага пацыента з улікам яго запыту. На жаль, мы маем некаторы рост псіхічных расстройстваў, выкліканых уздзеяннем стрэсу. І, на жаль, часта назіраем негатыўнае стаўленне да нашай службы як з боку грамадства, так і з боку пацыентаў. Яны нас баяцца часам, лічаць, што мы ім нашкодзім, паставім на ўлік.

Акрамя фільма, у Чырвоным Крыжы выпусцілі кнігу праўдзівых аповедаў людзей з псіхічнымі расстройствамі. Да Сусветнага дня псіхічнага здароўя праходзяць круглыя сталы і семінары.

Паралельна запушчаны флэшмоб #всемыстранные, каб перамагчы страх перад незвычайнымі людзьмі. Для ўдзелу трэба размясціць у любой сацсетцы пост з апісаннем свайго дзівацтва з хэштэгам #всемыстранные.

Спецыялісты збяруць разам усе запісы, а самыя цікавыя – апублікуюць. Шчырыя аповеды падвядуць грамадства да простай ісціны: няма ідэальных людзей, але ёсць непрыманне тых, хто не ўпісваецца ў стэрэатыпы.

«Адкрыты дом» Чырвонага Крыжа працуе па буднях з 10 да 17 гадзін у Мінску на вуліцы Чырвонай, 3. Цэнтр адчынены для ўсіх, хто мае патрэбу ў псіхалагічнай і сацыяльнай падтрымцы, а наведваць яго можна бясплатна. Тэлефон 8 (017) 395-50-15.

https://bel.24health.by/parallelnaya-realnost-shizofreniya-vybor-professii/

псіхічнае здароўе59

Матэрыялы на сайце slushna.by носяць інфармацыйны характар і прызначаныя для адукацыйных мэтаў. Інфармацыя не павінна выкарыстоўвацца ў якасці медыцынскіх рэкамендацый. Ставіць дыягназ і прызначае лячэнне толькі ваш урач. Рэдакцыя сайта не нясе адказнасці за магчымыя негатыўныя наступствы, якія ўзніклі ў выніку выкарыстання інфармацыі, размешчанай на сайце slushna.by