А што ў нас заўтра?! Правільна, панядзелак! Але ж не толькі «цяжкі дзень». Гэты – асаблівы. Бо пачынае такі любімы ў народзе Масленічны (Сырны) тыдзень, які папярэднічае Вялікаму посту.
Нашы продкі даўней лічылі: колькі бліноў у гэты тыдзень з’ясі, столькі шчаслівых дзён у цябе сёлета будзе. Але ж не спяшаемся ставіць рэкорды!
Тыдзень, вядома ж, вясёлы. Штодня – пэўныя традыцыі ды завядзёнкі.
Масленічны (Сырны) тыдзень
Панядзелак – «сустрэча», сваты ідуць адзін да аднаго ў госці.
Аўторак – «зайгрыш». У сям’і ёсць дзяўчаты на выданне? Тады яны ўдзельнічаюць у своеасаблівым аглядзе нявест.
Серада – «лакамка». Вы – зяць і ў вас ёсць цёшча? Выпраўляйцеся ў госці на бліны! Гэта – ваш дзень!
Чацвер – «разгул». Красамоўная назва, праўда? Менавіта з чацвярга пачыналіся святкаванні шырокай Масленіцы. Пятніца – «цёшчын вечар». Вы – зяць і да цёшчы на бліны ў сераду хадзілі?! Зараз ваша чарга ў сябе цёшчу прымаць ды блінамі частаваць!
Субота – «залоўчыны вячоркі». Нявесткі запрашаюць на бліны заловак ды іншых родных мужа.
Нядзеля – «даравальная». Дзень асаблівы і самы галоўны ў Масленічным тыдні, калі спальваюць пудзіла Зімы і просяць адзін у аднаго прабачэння.
Цікавыя традыцыі, праўда?! Штодня – гулянні, частаванні... І – бліны, бліны, бліны! Тоўстыя і тонкія, на вадзе і кефіры, з розным начыннем... Смачна, але... Не так ужо і карысна. Таму, як кажуць, блінамі частуйся, ды меру ведай!
Вось што пра бліны кажуць дыетолагі?
Высокакаларыйныя, шмат тлушчаў і вугляводаў. Аматарам здаровага харчавання іх можна есці ўсяго пару разоў на тыдзень, 2-3 штучкі і лепей – на сняданак.
Але што ж рабіць, калі і традыцыі парушаць не хочацца, і пакаштаваць розныя блінцы ну так і цягне?! Бо памятаеце?! У Якуба Коласа ў «Новай зямлі»?!
Дзень быў святы. Яшчэ ад рання
Блінцы пякліся на сняданне,
І ўжо пры печы з чапялою
Стаяла маці...
Ёсць, ёсць пэўныя прыёмы, якія і бліны могуць зрабіць хаця б крыху карыснымі!
- Спецыялісты раяць, па-першае, не дадаваць цукар у цеста. Альбо зусім крыху.
- Па-другое, рабіць яго не на малацэ, а на кефіры, прычым нізкай тлустасці. Можна выкарыстоўваць для асновы і мінеральную ваду, тады бліны атрымаюцца, як карункі.
- Па-трэцяе (і, як мне падаецца, самае галоўнае), трэба муку ўзяць не пшанічную, а іншую – карысную. Іржаную, напрыклад, аўсяную, ячменную ці грэцкую. Да таго ж, і самі бліны набудуць зусім іншы – арыгінальны –смак.
- Па-чацвёртае, пячы іх лепей з мінімумам масла альбо алею, гэта ж датычыць і подмазкі кавалкам сала.
Не забываемся пра начынне, калі такое плануецца. Лепей узяць нятлусты тварог, несалёную рыбу, гародніну... Добра было б у цеста дадаць дробна парэзанай свежай зеляніны.
Здаецца, няхітрыя парады ад дыетолагаў. І выканаць іх нескладана. Але калі так хочацца бліноў традыцыйных і з чымсьці тлусценькім... Можна, калі асцярожна: не штодня і не шмат.
Асабіста мяне так і цягне скарыстацца менавіта гэтым варыянтам. Бо, напрыклад, у нашай сям’і ёсць рэцэпты такіх бліноў з начыннем, якія сапраўды гатуюцца традыцыйна толькі раз у год – на Масленіцу. Гэтак жа, як велікодныя булкі – толькі на Вялікдзень, а жаўрукі з цеста – на Саракі...
Але які б варыянт вы ні абралі, смачнага і вясёлага Масленічнага тыдня – шчыра, ад душы!
