Бурак — распаўсюджаны паўсюдна карняплод, які шырока ўжываецца ў кулінарыі. Гэта сапраўдная прыродная скарбніца карысных рэчываў.
У яго складзе ў вялікай колькасці прысутнічаюць бетаін, фалійная кіслата, вітаміны групы B, бэта-каратын, вітамін С. А таксама мікраэлементы — жалеза, калій, магній, фосфар, натрый, цынк, бор і нават ёд. Таму буракі карысна ёсць усім без выключэння, асабліва тым людзям, якія прытрымліваюцца дыеты па ЖКТ, пакутуюць хранічнымі захворваннямі, цяжарным і, вядома ж, дзецям.
У буракоў ядомыя ўсе часткі — ад кораня да лісця. Апошнія асабліва шанаваліся ў грэкаў, рымлян і егіпцян за свае лекавыя ўласцівасці. Карані буракоў ядуць варанымі, смажанымі ці сырымі, асобна ці ў спалучэнні з любой гароднінай і мясам. Яго таксама выкарыстоўваюць у якасці натуральнага фарбавальніка і для падрыхтоўкі сокаў.
Бурак — адзін з лідэраў па ўтрыманні ёду, што важна для людзей з яго дэфіцытам. Ён змяшчае лімонную, шчаўевую, яблычную, вінную і арганічныя кіслоты, а таксама багаты клятчаткай, у тым ліку і пекцінам, што ўплывае на мікрабіёту кішачніка.
Карысць буракоў для здароўя: 5 фактаў
- Зніжае крывяны ціск
Бурак змяшчае дыетычныя нітраты, якія ў арганізме ператвараюцца ў аксід азоту. Ён расслабляе і пашырае крывяносныя сасуды, змяншае ціск і рызыку развіцця сардэчна-сасудзістых захворванняў. Адно даследаванне паказала, што ўжыванне 250 мл бурачнага соку штодня на працягу чатырох тыдняў з’яўляецца дастатковым для зніжэння артэрыяльнага ціску ў пацыентаў з гіпертаніяй. Спецыялісты таксама звязваюць ужыванне буракоў са зніжэннем рызыкі інфаркту міякарда.
- Уплывае на работу кішачніка
Клятчатка і вялікая колькасць вады ў бураках дапамагаюць працы страўнікава-кішачнага тракту і прадухіляюць розныя засмучэнні, у тым ліку запоры. Дзякуючы харчовым валокнам і невялікай колькасці калорый бурак можна ўводзіць у збалансаваныя дыеты для зніжэння вагі. Ёсць даследаванні, што клятчатка не толькі спрыяе лягчэйшаму пераварванню ежы, але і памяншае выпрацоўку гармонаў, якія выклікаюць пачуццё голаду.
- Павялічвае вынослівасць
Ужыванне бурачнага соку павялічвае вынослівасць і паляпшае спартыўныя вынікі. Навукоўцы мяркуюць, што ключавую ролю ў гэтым адыгрываюць нітраты. Напрыклад, адзін з эксперыментаў паказаў, што мужчыны, якія рэгулярна выпівалі бурачны сок, змаглі палепшыць свае паказчыкі на велатрэнажоры, у параўнанні з другой групай.
- Змагаецца з запаленнем
Бурак — багатая крыніца антыаксідантных злучэнняў, якія абараняюць клеткі ад вольных радыкалаў. Галоўную ролю ў гэтым працэсе гуляе бетаін у яго складзе. Даказана, што ён прадухіляе або аслабляе пашкоджанне печані, захоўвае цэласнасць кішачніка і функцыю тлушчавай тканіны.
- Паляпшае працу мозгу
Палепшыць працу мозгу, павялічваючы прыток крыві, дапамагаюць нітраты ў бураках. Даследаванне сярод групы людзей з дыябетам 2-га тыпу паказала, што рэакцыя падчас тэсту кагнітыўных функцый у тых, хто спажываў 250 мл бурачнага соку штодня на працягу двух тыдняў, была на 4% хутчэй, у параўнанні з кантрольнай групай.
Супрацьпаказанні і шкода
Вядома, як і ў любога іншага прадукта, у вараных буракоў маюцца свае супрацьпаказанні да ўжывання. Шкода варанага бурака складаецца ў наступным.
Пры вострай стадыі гастрыту, а таксама пры падвышанай кіслотнасці страўніка, вараны бурак неабходна ўжываць з вялікай асцярожнасцю, бо гародніна з'яўляецца кіслай, што негатыўна адбіваецца на запалёнай слізістай. Карняплод супрацьстаіць засваенню кальцыя, таму не варта ўжываць гародніну людзям, якія пакутуюць дэфіцытам гэтага мінеральнага рэчыва. У харчаванні дыябетыкаў вараны бурак забаронены, бо гародніна ў сваім складзе ўтрымоўвае вялікую колькасць цукру, што недапушчальна ў сілкаванні хворых цукровым дыябетам.
Супрацьпаказаннем да ўжывання варанага бурака з'яўляецца наяўнасць мачакаменнай хваробы.
Вараны бурак мае слабільны эфект, не рэкамендуецца яго ўжываць пры дыярэі або хранічным паносе. Важна памятаць, што карысць і шкода варанага бурака абумоўлены індывідуальнымі асаблівасцямі кожнага арганізма.
Як правільна варыць бурак?
Бурак выкарыстоўваюць у кулінарыі ўжо не адно стагоддзе. Яго дадаюць у гарачыя і халодныя супы, салаты, выпечку, марынуюць або ядуць сырой як перакус. Аптымальная порцыя буракоў складае каля 50-70 г у сырым выглядзе або 100-150 г — запечанай або варанай.
Для пачатку бурак варта старанна прамыць ад зямлі пад праточнай вадой. Гародніну кладуць у ледзяную ваду ў рондаль так, каб яны цалкам былі пакрыты вадой.
Вараць буракі ў сярэднім ад 40 хвілін да гадзіны, у залежнасці ад памеру клубняў. Праверыць гатоўнасць можна, праткнуўшы бурак відэльцам або нажом. Буракі павінны быць мяккімі.
Зліўшы гарачую ваду, буракі астуджаюць. Для гэтага можна патрымаць клубні ў халоднай вадзе або, загарнуўшы ў фальгу, пакласці на 10 хвілін у маразілку. З астуджанай гародніны затым будзе прасцей зняць лупіну.
Бурак таксама можна:
- запекчы ў духоўцы
- пратушыць на патэльні
- прыгатаваць у мультыварцы або на пару
- зварыць у мікрахвалёўцы
5 простых салатаў з буракамі
- Выкарыстоўваем буракі адварныя, яйкі адварныя, кансерваваны зялёны гарошак, маянэз. Бурак і яйкі нарэзаць кубікамі, памерам з гарошак. Змяшаць.
- Выкарыстоўваем яйкі адварныя, буракі адварныя, крабавыя палачкі, сыр цвёрды, часнок, маянэз. Усе інгрэдыенты нарэзаць кубікамі, заправіць маянэзам.
- Выкарыстоўваем бурак адварны, селядзец маласалёны, цыбулю рэпчатую, агуркі марынаваныя, маянэз, зеляніну. Інгрэдыенты нарэзаць кубікамі, заправіць маянэзам, упрыгожыць зелянінай.
- Выкарыстоўваем бурак адварны, моркву адварную, бульбу адварную, капусту квашаную, соль, алей. Усё нарэзаць кубікамі, заправіць алеем.
- Выкарыстоўваем бурак адварны, марскую капусту, часнок, раслінны алей, соль. Усе інгрэдыенты перамешваем.
https://bel.24health.by/plyusy-minusy-yakuyu-garodninu-mozhna-esci-kozhny-dzen/
