Асабліва хочацца верыць у вылячэнне-ацаленне, праўда?! У складанай сітуацыі і няверуючы ў думках звяртаецца калі не да Бога, дык да вышэйшых сілаў. З такім спадзяваннем: «А раптам?!» І цуды сапраўды здараюцца. Не так шмат, вядома, як хацелася б… Але…
Ну, а сёння добрая нагода звярнуцца, хаця б у думках, да святога, чыю памяць царква ўшаноўвае 9 жніўня (27 ліпеня па старым стылі). Думаю, многія чулі гэтае імя: святы Панцеляймон.
Так, лекар Панцеляймон, які асабліва добра вылечваў ад галаўнога болю. Прычым самы сапраўдны ўрач, але пры гэтым дапамагаў людзям без аплаты. За што, уласна кажучы, і пацярпеў. А яшчэ ён лічыцца нябесным абаронцам воінаў. Так што калі прасіць аб фізічным і духоўным вылячэнні, дык гэта яго.
Але традыцыйна народнае і царкоўнае пераплятаюцца яшчэ са старажытнасці даволі моцна: адно можа накладацца на другое і наадварот. Так, лекар Панцеляймон дэманстраваў цуды вылячэння зёлкамі, але пры гэтым звяртаючыся да Бога. І нават адлюстроўваўся ён на выявах ды абразах з куфэркам, у які тыя самыя зёлкі і складзеныя (праўда, па іншым меркаванні туды змяшчаліся лекі).
Таму і лічылася ў народзе, што сабраныя ў гэты дзень, 9 жніўня, травы маюць вялікую ацаляючую сілу. Праўда, паглядзеўшы на спіс раслін, што раяць назапашваць менавіта ў гэты дзень, трохі здзівілася: плакун-трава (святаяннік), адалень-трава (гарлачык белы), прастрэл-трава (казялец з'едлівы), цар-трава (купальніца)…
Бо святаяннік жа, напрыклад, ужо даўно адкрасаваў. Таму яго так і называюць, што цвіце на святога Яна (Купалле, 7 ліпеня). Але ў народзе лічаць, што травы, сабраныя на Панцеляймона, засцерагаюць ад нячыстай сілы і ўсіх хвароб.
А яшчэ калі іх асвяціць у царкве, затым высушыць і зберагаць усю зіму, беручы па патрэбе… Панцеляймону прыпісваюць і адкрыццё валяр’яну лекавага. Ён вяртаў людзям жыццёвыя сілы і душэўны супакой.
Калі зірнуць на гэты дзень больш пільна, дык убачым, што нашы продкі шанавалі яшчэ і Міколу Качанскага, капусніка. Лічылася, што капуста з 9 жніўня пачынае ў качаны завязвацца. Больш за тое! Каб дзіця добра вучылася, яму трэба з’есці сёння хаця б крыху капусты. Думаю, і астатнім тое не зашкодзіць. І не толькі 9 жніўня.
Бо капусту ўпадабалі яшчэ рымскія легіянеры: лічылася, што яна робіць людзей моцнымі і цягавітымі. Белакачанная капуста – гэта вітаміны В і С, РР, фоліевая кіслата (звяртаем увагу, дзяўчаты!), калій, цынк, жалеза, марганец ды іншае. Яна стымулюе абмен рэчываў, можа быць абязбольвальным і супрацьзапаленчым сродкам. Здаўна шырока прымяняецца ў народнай медыцыне.
Магу сказаць з уласнага вопыту, што ліст капусты, пакладзены на лоб, сапраўды здольны «забраць» галаўны боль. Так што ў гэтым і Панцеляймон, і Мікола-капуснік дапаўняюць адзін аднаго.
Пра паказанні і супрацьпаказанні больш падрабязна шукаем у сеціве, бо інфармацыі вельмі шмат. Праўда, дзесьці супярэчлівай. Таму ўсё ж трэба меркаваць найперш па ўласным самаадчуванні, ідзе вам капуста ці не. А ў народзе прынята сёння пячы пірагі з капустай!
Што датычыцца народных прыкмет у гэты дзень… Здаўна лічылася, што дзіця, якое нарадзілася 9 жніўня, будзе добрым урачом. Цікава, а ці ёсць сярод вас, сябры, такія?!
Таксама лічылася, што сёння нельга працаваць на полі: навальніца ўвесь хлеб спаліць. Бо ў гэты дзень яшчэ і Палей-палі копы. У царкве асвячалі хлебныя каласы, якія пасля захоўвалі дома.
Між іншым, безадносна да гэтага дзейства ў нас адным з галоўных упрыгажэнняў кухні ўжо не першы год з’яўляецца букет з каласкоў розных зерневых культур (штогод замяняецца) і падораных калісьці саламяных кветак. Чымсьці прыветным, вяскова-сялянскім патыхае ад яго. І так хораша робіцца на душы…
Так што сёння прыгадваем святога Панцеляймона, просім пра вылячэнне, дбаем пра ўласнае самаадчуванне і… Будзьце здаровымі!
