Фрыгіднасць – паняцце, якое не мае канкрэтнай гендарнай прыналежнасці. Але ў грамадстве яго стэрэатыпна прынята асацыіраваць з жанчынамі. Кляймо «бервяна ў ложку» для дам усіх узростаў і сацыяльнай прыналежнасці амаль гэтак жа абразліва і невыносна, як для мужчын абвінавачанне ў палавым бяссіллі.
Што хавае пад сабой жаночая халоднасць, у чым яе прычыны і ці можна падпаліць «вечную мерзлату» сэксуальных адносін, «Слушна» высвятлял ў урача-псіхатэрапеўта, сэксолага Рэспубліканскага сэксалагічнага цэнтра Васілія Шаўлякова.
Калі «не» – крыху «так»
У перакладзе з лацінскай фрыгіднасць даслоўна абазначае «халодны» (ад слова frigidus). У шырокім побытавым разуменні пад фрыгіднасцю часта маюць на ўвазе самыя розныя варыянты сэксуальнай «ненормы»: ад абыякавага стаўлення да інтыму да агіды і немагчымасці атрымаць аргазм.
Васілій Шаўлякоў:
Адсюль блытаніна і мноства памылак. Таму што пад агульны назоўнік падведзены розныя аспекты: медыцынскія, псіхалагічныя, сацыяльныя ... Але, умоўна кажучы, калі жанчына халодная да канкрэтна ўзятага партнёра, гэта не значыць, што яна халодная ў прынцыпе, г.зн. фрыгідная. З медыцынскага пункту гледжання да паняцця фрыгіднасць адносіцца алібідамія.
Алібідамія – татальная адсутнасць сэксуальнай цягі і ўзбуджэння пры захаванні платанічных пачуццяў: блізкасці, пяшчоты, душэўных перажыванняў.
Па статыстыцы, «татальнікаў» – ад 5% да 15% ад агульнай колькасці людзей, якім гэтая тэма можа быць актуальная. Яны ніколі, з часу пубертату і на працягу ўсяго часу сталых адносін, не адчувалі палавой цягі і ўзбуджэння. А вось ад розных сэксуальных адхіленняў (у тым ліку алібідаміі, гіпалібідаміі, анаргазміі і г.д.) пакутуе кожная 4-я жанчына на планеце.
Гіпалібідамія – зніжэнне палавой цягі і сэксуальнай актыўнасці. У адрозненне ад алібідаміі пры гэтай форме сэксуальнага расстройства цяга можа прысутнічаць, але быць недастаткова яркай і выяўленай. Магчымы і такі варыянт: жаданне ёсць, узбуджэння няма.
Анаргазмія – немагчымасць дасягнуць аргазму. Адсутнасць у жанчыны палавога задавальнення пры палавым акце.
Пры гэтым ні фрыгіднасць як такая, ні любая іншая форма расстройства палавой цягі і ўзбуджэння не пазбаўляе жанчын магчымасці мець сэксуальныя адносіны і нават атрымліваць ад іх задавальненне. Але яно будзе насіць псіхалагічны характар. У першую чаргу гэта асалода ад блізкасці з каханым чалавекам, ад цеплыні, пяшчоты, сэксуальнага задавальнення партнёра, і яшчэ мноства іншых прыемных перажыванняў, якія непасрэдна да палавога акту дачынення не маюць.
Адпаведна, толькі па прычыне адсутнасці сэксуальнага жадання жанчыны не звяртаюцца па дапамогу да спецыялістаў. Для іх гэта не з'яўляецца праблемай: калі, умоўна кажучы, не ведаць, што такое лобстар і які ён на смак, то яго і не хочацца. Можа прысутнічаць цікаўнасць, цікавасць, але не жаданне. Акрамя таго, фрыгіднасць «не баліць».
Васілій Шаўлякоў:
У большасці выпадкаў на прыём да сэксолага жанчын прыводзяць іншыя прычыны, з-за якіх з'яўляюцца праблемы ў адносінах: адсутнасць аргазму, напрыклад. «У мяне яго няма, а для мужа гэта праблема. Што рабіць?». Або калі новыя адносіны, а партнёр пастаянна параўноўвае цяперашнюю пасію з папярэдняй: тая і больш гарачая, і больш актыўная, і ярчэй у сваіх жарсных выразах. Жанчына ў слёзы: штосьці з ёй не так... Каб дакапацца да ісціны, важны якасны збор анамнезу.
Фрыгідная альбо ёсць надзея?
Ніякіх спецыяльных тэстаў на наяўнасць/адсутнасць фрыгіднасці праходзіць не трэба. Пры пэўнай сумленнасці, перакананы Васілій Шаўлякоў, усё досыць празрыста і зразумела. Але мае значэнне літаральна ўсё: фізіялогія, псіхасэксуальнае развіццё, наяўнасць закаханасці, пачуцці, якія выклікае блізкасць з партнёрам, фізічныя адчуванні…
Васілій Шаўлякоў:
Адзіная прычына, з-за якой жанчыны не звяртаюцца па дапамогу – банальная палавая непісьменнасць. Да гэтага часу многія губляюцца ў пытаннях: патрэбен аргазм ці не? Які ён павінен быць? Адчуваць толькі пяшчоту падчас сэксу і нічога больш – гэта нармальна ці не? А нармальна ці не не адчуваць узбуджэння, думаючы пра сэкс?.. Нейкія банальныя рэчы, якія тычацца палавой пісьменнасці, па-добраму павінны перадавацца з пакалення ў пакаленне, як мастацтва кулінарыі альбо шыцця. Але не перадаюцца. Мы выхадцы з постсавецкай прасторы. Каб нешта перадаць, трэба гэтым валодаць. А мы і не валодалі, і самі шмат чаго не ведалі, каб кагосьці адукоўваць.
Не паляпшаюць сітуацыю і існуючыя дагэтуль рыгідныя ўстаноўкі, што жаночыя праблемы – не праблемы. Калі ў мужчыны эрэкцыі няма, то гэта відавочна і трэба з гэтым нешта рабіць. А вось калі ў жанчыны праблемы ў сэксуальным плане, непрыемныя фізічныя альбо эмацыйныя адчуванні пры палавым кантакце, то можна ж і пацярпець. Чалавек жа побач добры.
Тым не менш у большасці выпадкаў (да 70%) расстройствы сэксуальнай цягі і ўзбуджэння вырашальныя, калі не цалкам, то часткова. А гэта ўжо можа значна павысіць якасць інтымных адносін. І чым раней жанчына звяртаецца да спецыяліста з праблемай, тым лягчэй яна паддаецца карэкцыі.
Прычыны фрыгіднасці
Знайсці прычыну жаночай халоднасці – ужо палова поспеху. Даволі часта за кляймом «фрыгідная» можа хавацца немагчымасць атрымаць задавальненне ад палавога акту альбо псіхалагічныя складанасці ў адносінах з партнёрам. Роўна як і наадварот.
Прычыны, якія могуць прывесці да фрыгіднасці, – алібідаміі – умоўна можна падзяліць на дзве групы: фізіялагічныя і псіхагенныя.
- Адсутнасць узбуджэння і палавой цягі можа быць следствам якіх-небудзь захворванняў: анкалагічных, эндакрынных, уралагічных, гінекалагічных.
Пры звароце да сэксолага пацыенту ў першую чаргу прызначаць абследаванні, каб выключыць арганічную паталогію, якая можа выклікаць расстройствы палавой цягі.
- Да эпізадычнага зніжэння альбо страты лібіда прыводзіць моцнае эмацыйнае альбо фізічнае ператамленне, стрэс, парушэнне нутрыентнага балансу ў арганізме.
Неабходна рэгулярна (хаця б раз на год) правяраць свой гарманальны фон і здаваць разгорнуты біяхімічны аналіз крыві, тым больш, калі ёсць складанасці ў сэксуальным плане.
- Недаразвіццё палавых органаў, эрагенных зон таксама можа з'яўляцца прычынай абыякавага стаўлення да сэксу.
- Так званыя ретардацыйныя прычыны. Здольнасць адчуваць задавальненне ад сэксуальных адносін фарміруецца ў жанчыны толькі па заканчэнні нейкага часу (часам даволі працяглага) пасля пачатку палавога жыцця. Як правіла, гэта выклікана парушэннямі псіхісэксуальнага развіцця: дзяўчынка выхоўвалася ў пурытанскай сям'і, дзе тэмы сэксу былі строга табуіраваныя.
Псіхагенныя:
- Ілжывыя сямейныя, сацыяльныя і рэлігійныя ўстаноўкі: сэкс – гэта сорамна, брыдка, непрыстойна.
- Псіхатраўмы, у тым ліку перажыты сэксуальны гвалт.
- Складанасці ўзаемаадносін з бацькамі (першымі і, мабыць, самымі важнымі мужчынам і жанчынай у жыцці кожнага чалавека) і аднагодкамі супрацьлеглага полу.
- Канфлікт міжасобасных адносін у пары, недавер, няўпэўненасць у партнёры.
- Няўдалы вопыт сэксуальных адносін у мінулым. Асабліва багаты правал першых палавых адносін, звязаны з псіхалагічнай, псіхаэмацыйнай негатоўнасцю да такога кшталту сувязей; недахопам ведаў; перабольшанымі чаканнямі ад сэксу.
Васілій Шаўлякоў:
Псіхіка чалавека працуе такім чынам, што ўласны набыты вопыт з'яўляецца нейкім шаблонам у далейшым. Калі гэты вопыт не вельмі добры, то чалавек несвядома да яго вяртаецца і па сутнасці настроены на няўдачу, на тое, што адназначна яму не спадабаецца і добра ў прынцыпе быць не можа.
Калі адштурхоўвацца ад медыцынскіх даных, татальная агіда да сэксу, як працэсу, сустракаецца вельмі рэдка. Але ўсе функцыянальныя расстройствы так ці інакш нясуць адценне псіхалагічнай незадаволенасці ў адносінах.
Нехачуха, вялікі і прывабны
Фрыгіднасць – гэта не хвароба. А значыць і лячыць, у прамым разуменні гэтага слова, яе не трэба. Іншая справа, што любыя адхіленні і расстройствы ў сэксуальнай сферы трэба карэктаваць.
Паколькі алібідамія – шматфактарнае парушэнне, то карэкцыя патрабуе ўдзелу спецыялістаў розных кірункаў: псіхолагаў, псіхатэрапеўтаў, сэксолагаў, урачоў-клініцыстаў. Яна можа ўключаць медыкаментозную тэрапію, сеансы псіхакарэкцыі, фізіятэрапеўтычныя метады.
Васілій Шаўлякоў:
Але ў сэксе, як на вайне, – добрая разведка боем. Тэорыя тут бяссільная. Мала атрымліваць дапамогу спецыяліста, трэба яшчэ працаваць над сабой.
Таблеткі шчасця не існуе. Да 80% усе цяжкасці ў сэксуальным жыцці ідуць ад няведання ці няўмення веданнем распарадзіцца. Таблетка тут адна – самаадукоўвацца. Людзі, якія імкнуцца пазнаваць новае, надаюць увагу асобаснаму росту і практыкам, якія дазваляюць лепш сябе даследаваць, нашмат хутчэй дасягаюць станоўчых вынікаў.
Такім чынам, каб падсаладзіць пілюлю. Фрыгідныя жанчыны могуць быць выдатнымі актрысамі. Больш за тое менавіта яны часта вельмі прывабныя для мужчын з-за сваёй халоднасці і недасягальнасці. Таму што ўсім хочацца растапіць лёд, але не ва ўсіх атрымліваецца.
