Архив постов: Ліпеня 2018

Існуе пэўная схема ацэнкі якасці цацак, якая ўключае 6 груп даследаванняў.

1. Даследаванні па арганалептычных паказчыках. Прасцей кажучы, урачы-гігіеністы даследуюць тавар у літаральным сэнсе на пах і смак. І робяць гэта выключна дзеля бяспекі будучага ўладальніка цацкі.

Большасць дзіцячых тавараў прадаюць ва ўпакоўках, адпаведна, у краме іх нельга ні панюхаць, ні паспрабаваць на зуб (а малыя да 3-х гадоў менавіта так і паступаюць).

Урачы-гігіеністы даследуюць цацкі ў натуральных умовах і ў мадэльным асяроддзі (г.зн. ствараюць такія ўмовы, якім цацка падвяргаецца пры актыўнай эксплуатацыі). Умоўна кажучы, сам па сабе гумовы мяч можа не мець паху, а вось пры трэнні або награванні пачаць пахнуць.

У цацках, прызначаных для дзяцей да 3-х гадоў, а таксама ў цацках для дзяцей любога ўзросту, да якіх у працэсе гульні дакранаюцца ротам (дудачкі, надзіманыя шары і інш.), даследуецца яшчэ і прысмак. Для гэтага падрыхтоўваюць выцяжку (цацку рэжуць і замочваюць у вадзе), якую на наяўнасць прысмаку ацэньваюць прафесійныя эксперты.

У норме якасная цацка не павінна мець яўнага паху і/або прысмаку, здольных выклікаць непрыемныя адчуванні.

2. Санітарна-хімічныя даследаванні. Яны ўключаюць аналіз вялізнага спектру хімічных паказчыкаў матэрыялаў, з якіх выраблена цацка.

Часцей за ўсё «экзамен» па санітарна-хімічным выпрабаванні «правальваюць» цацкі з ПВХ-пластызолю, паколькі ў іх нярэдка выяўляецца павышанае ўтрыманне фенолу і палімерныя пасты для лепкі, у якіх сустракаецца перавышэнне дапушчальнага ўзроўню ўтрымання фармальдэгіду.

3. Таксікалагічныя даследаванні накіраваны на тое, каб высветліць, ці можа цацка аказваць мясцовае раздражняльнае дзеянне на скуру, а таксама на слізістыя (калі гаворка ідзе пра цацкі для дзяцей да 3-х гадоў). Такому даследаванню ў абавязковым парадку падвяргаюцца тавары, якія абавязкова «пацягнуць у рот» і дзеці, і дарослыя - паветраныя шарыкі, калі на этыкетцы не пазначана, што яны прызначаны для надзіманне помпай.

4. Даследаванні параметраў фізічных фактараў (напружанасць электрастатычнага і электрамагнітнага палёў, узровень гуку, узровень лакальнай вібрацыі, інфрачырвонае выпраменьванне).

У першую чаргу вымяраецца напружанасць электрастатычнага поля (здольнасць ствараць статыку). Яно даследуецца практычна ва ўсіх цацках, акрамя папяровых і драўляных. Парушэнні па гэтых паказчыках вельмі рэдкія. Перад першым выкарыстаннем цацка абавязкова павінна быць працёртая (пра гэта пішуць на этыкетках) - калі гэтую меру выконваць, уся статыка прыбіраецца.

Таксама правяраецца ўзровень гуку. Ён нарміруецца ў залежнасці ад узросту дзіцяці (для дзяцей да 3-х гадоў, ад 3 да 6 гадоў, ад 6 гадоў і старэйшых). А ёсць цацкі, якія прызначаны толькі для гульні на адкрытым паветры і часта менавіта з-за высокага ўзроўню гуку.

Яшчэ адзін важны паказчык - узровень напружанасці электрамагнітнага поля. Электрамагнітнае выпраменьванне зараз акружае нас паўсюль: ад мабільных тэлефонаў, камп'ютараў, тэлевізараў да хатняга Wi-fi... А тут яшчэ і машынка з радыёкіравальным пультам. Так што любое перавышэнне, нават мінімальнае, спрыяе галаўным болям і фізічнаму нядужанню.

Раней парушэнні па гэтым параметры, прызнаецца Наталля Грэкава, былі частымі: чым далей едзе цацка, тым вышэй узровень электрамагнітнага выпраменьвання. Цяпер трэба аддаць належнае вытворцам: перавышэнне параметраў напружанасці электрамагнітнага поля хутчэй выключэнне. Папулярнымі становяцца цацкі з пультамі кіравання, якія працуюць на інфрачырвоным выпраменьванні, перавышэнні ўзроўняў якога ў практыцы эксперта не сустракаліся.

5. Мікрабіялагічным даследаванням падвяргаюцца ўсе тыя гульнявыя тавары, якія маюць працяглы кантакт з рукамі і скурай дзяцей: пасты для лепкі, пластылін, пальчыкавыя фарбы, кінетычны пясок... Гэта фактычна даследаванні на мікрабіялагічную чысціню цацкі, якія пацвярджаюць адсутнасць патагенных мікраарганізмаў, плесневых і дражджападобных грыбоў і г.д.

Асобнай увагі тут заслугоўваюць папулярныя сёння ў дзяцей так званыя «лізуны» і жуйкі для рук... Па вялікім рахунку, гэтыя субстанцыі і цацкамі назваць нельга. Зрэшты, яны прама так і не называюцца і часта выпадаюць з поля зроку экспертаў. Так што спадзявацца на санітарна-гігіенічныя даследаванні не варта. Перш за ўсё тут павінен уступаць у сілу галоўны «даследчы інструмент» – бацькоўскі кантроль.

Мерапрыемствы, якія прымеркаваны да Сусветнага дня барацьбы з гепатытам, закліканы прыцягнуць увагу грамадства да гэтай актуальнай праблемы, павысіць дасведчанасць людзей наконт спосабаў перадачы віруса, метадах лячэння і прафілактыцы захворванняў печані і, тым самым, прадухіліць распаўсюджанне інфекцыі. Менавіта пра гэта ішла гаворка на сустрэчы з журналістамі вядучых спецыялістаў Беларусі ў галіне інфекцыйных захворванняў.

У ёй прынялі ўдзел намеснік галоўнага ўрача Гарадской клінічнай інфекцыйнай бальніцы г. Мінска, галоўны пазаштатны спецыяліст па аказанні медыцынскай дапамогі пацыентам з ВІЧ-інфекцыяй Міністэрства аховы здароўя Алег Скрыпко і дацэнт кафедры інфекцыйных хвароб БДМУ Святлана Лукашык.

Прафілактыка гепатыту ў Беларусі

Цяпер у Беларусі ад гепатыту С, найбольш агрэсіўнага захворвання з групы вірусных гепатытаў, пакутуюць каля 30-33 тысяч чалавек. На працягу многіх гадоў гэтая лічба застаецца стабільнай, што кажа пра магчымасці трымаць распаўсюджванне інфекцыі пад кантролем. У той жа час штогод дыягнастуецца прыкладна 3 тысячы новых выпадкаў захворвання за кошт адладжанага механізму скрынінга.

У 2015 годзе СААЗ аб'явіла пра пачатак праграмы па ліквідацыі віруснага гепатыту як такога да 2030 года. Да гэтай праграмы далучылася і Беларусь. Улічваючы той факт, што вірусныя гепатыты - гэта прагрэсуючыя захворванні, якія на пэўных этапах прыводзяць да фарміравання цырозу печані і рака печані, асноўная задача заключаецца ў ранняй дыягностыцы хваробы і прафілактыцы развіцця ўскладненняў

У першую чаргу важна згадаць пра вакцынацыю ад віруснага гепатыту В, якая праводзіцца нованароджаным у радзільным доме ў першыя гадзіны жыцця. Дзякуючы гэтаму колькасць пацыентаў з вострым гепатытам В вельмі нізкая і ёсць усе падставы меркаваць, што хвароба будзе цалкам узятая пад кантроль.

Што тычыцца віруснага гепатыту С, вакцыны супраць яго не існуе. Але тут на першы план выходзяць скрынінгавыя абследаванні і тая тэрапеўтычная дапамога, якая на сёння прадастаўляецца пацыентам нашай дзяржавай і якая ў перспектыве будзе пашырана.

Па словах Святланы Лукашык, абавязковаму тэсціраванню на парэнтэральныя вірусныя гепатыты падлягаюць, незалежна ад наяўнасці або адсутнасці клінічных праяў:

• цяжарныя жанчыны;
• прызыўнікі для службы ў войску;
• пацыенты, якія маюць хаця б найменшыя змены ў печані, выяўленыя пры абследаваннях (павелічэнне печані пры ўгд, змены ў біяхімічным аналізе крыві, якія характарызуюць запаленчы працэс у печані і г.д.);
• пацыенты, якія ўжываюць наркотыкі;
• пацыенты, якія маюць так званую каінфекцыю, у першую чаргу гаворка пра ВІЧ-інфіцыраваных.

Што да лячэння, як адзначылі спецыялісты, у Беларусі дзейнічае праграма па аказанні бясплатнай тэрапеўтычнай дапамогі тым пацыентам, якія маюць патрэбу ў ёй у першую чаргу і ў якіх развіццё захворвання мае высокую рызыку пераходу ў дэкампенсаваную форму. Да іх адносяцца людзі:

• з прасунутай стадыяй фіброзу печані;
• з пачатковай або прасунутай стадыяй цырозу печані;
• якія падлягаюць трансплантацыі солідных органаў альбо перанеслі падобную аперацыю, але вірус у арганізме па-ранейшаму прысутнічае;
• у якіх вірус размножваецца не толькі ў тканках печані, але і ў клетках крыві;
• з ВІЧ-інфекцыяй і гепатытам В;
• лячэнне якіх заяўлена, як прафілактыка.

Улічваючы высокія станоўчыя вынікі, Міністэрства аховы здароўя прыняло рашэнне пра набыццё прэпаратаў для лячэння яшчэ 6 тысяч чалавек. У перспектыве разглядаецца забеспячэнне бясплатнымі лекавымі сродкамі ўсіх, хто мае патрэбу, з хранічнай формай віруснага гепатыту С.

Першыя прыкметы шызафрэніі:     

• парушэнне камунікацыі;
• сыход у сябе, замкнёнасць, імкненне да адзіноты;
• дзіўныя або незвычайныя інтарэсы, хобі;
• праблемы з навучаннем ці працай;
• дзівацтвы ў паводзінах;
• неадэкватная эмацыйная рэакцыя ў той ці іншай сітуацыі (смех у трагічнай і сумнай сітуацыі);
• яшчэ не галюцынацыі, але перыядычна пачынае здавацца, што нехта «кліча»;
• змена мыслення, становіцца складана засяродзіцца, адлучыць адну думку з плыні;
• «Філасофская інтаксікацыя» (разважанні на адцягненыя тэмы, даволі прымітыўныя, адарваныя ад рэальнасці і няма крытыкі);
• містычнае мысленне;
• падазронасць, насцярожанасць, незразумелая трывога;
• дакучлівыя страхі і думкі;
• бессонне.

Паводле дадзеных замежных спецыялістаў, 25% хворых на шызафрэнію цалкам вылечваюцца. Прычым, чым пазней пачынаецца захворванне, тым лепш яго вынік.

Звярнуцца па дапамогу можна ў кансультатыўна-паліклінічнае аддзяленне РНПЦ псіхічнага здароўя. Тэлефоны для даведкі: +375 (17) 289 80 34, +375 (17) 385 90 27. 

Фактары рызыкі

Навуковых дадзеных пра тое, што захворванне на шызафрэнію сярод насельніцтва залежыць ад месца жыхарства або клімату, няма.

Разам з тым, у гарадах такіх людзей больш, чым у сельскай мясцовасці. І прычына гэтага – хуткі рытм жыцця гарадскіх жыхароў, урбанізацыя і, як вынік, хранічны сацыяльны стрэс

Фактарам рызыкі можа таксама стаць жорсткае абыходжанне ў дзіцячым узросце, гвалт.

А вось пару года да фактараў рызыкі аднесці нельга. Частае меркаванне, што вясной і восенню абвастраюцца ўсе захворванні, не зусім дакладна адносна шызафрэніі. У той жа час, ёсць статыстычныя дадзеныя, што людзі, якія пакутуюць ад шызафрэніі, у нашым паўшар'і часцей нараджаюцца ў зімовыя месяцы або ў пачатку вясны. Хоць выразнага тлумачэння гэтага феномена няма.

Пацыентам з шызафрэніяй вельмі складана разумець эмоцыі іншых людзей, а гэта, у сваю чаргу, прыводзіць да таго, што яны і самі не могуць іх праявіць: церпіць камунікацыя, узнікаюць цяжкасці ў разуменні гумару ці жартаў, няма здольнасці адчуваць інтанацыі суразмоўцы.

Людзі са здаровай псіхікай лёгка адрозніваюць смутак, злосць ці радасць. Пацыенты з шызафрэніяй іх адрозніць не могуць і вельмі часта расцэньваюць такія праявы эмоцый, як нешта негатыўнае і злое.

Пры вывучэнні дакументаў будзьце вельмі ўважлівыя. У іх абавязкова павінна быць пазначана:

1) у сертыфікаце адпаведнасці Мытнага саюза:

• найменне органа па сертыфікацыі, які выдаў дакумент;
• найменне фірмы-вытворцы. У дакуменце і на цэтліку цацкі яны павінны супадаць;
• найменне прадукцыі. Дарэчы, гэты дакумент, як правіла, выдаецца на групу тавараў. Напрыклад, калі гаворка ідзе пра плюшавага мядзведзя, у сертыфікаце павінна быць пазначана: «цацка мягканабіўная». Калі у сертыфікаце значыцца «цацка з паперы і кардону» або «з палімерных матэрыялаў», такі дакумент да вашага мядзведзя дачынення не мае. Патрабуйце адпаведны;
• тэрмін дзеяння сертыфіката;

2) у санітарна-гігіенічным заключэнні:

• найменне органа, які выдаў дакумент (орган дзяржаўнага санітарнага нагляду); падрабязныя характарыстыкі тавару: назва канкрэтнай цацкі (напрыклад, «Мядзведзь Рома»), яе артыкул;
• фірма-вытворца;
• тэрмін дзеяння дакумента.

Навошта чытаць этыкеткі?

Затым, што пасля дакументаў, якія пацвярджаюць бяспеку цацкі, на этыкетцы змяшчаецца другая па значнасці інфармацыя, якую абавязкова варта вывучыць, перш чым набыць тавар.

Ці ведаеце вы, што не лічыцца цацкай тое, што прызначана для дзяцей, старэйшых за 14 гадоў? Напрыклад, верталёты на радыёкіраванні, дроны часта з'яўляюцца таварамі для дзяцей, старэйшых за 14 гадоў. Яны не з'яўляюцца цацкай як такой, адпаведна, не праходзяць выпрабаванні, што праводзяцца на адпаведнасць тэхнічным рэгламентам! Тое ж самае тычыцца сувенірнай прадукцыі, хоць выглядаць яна можа як цацка.

Даволі часта бацькі грэбуюць узроставай адрасаванасцю, купляючы малому цацку, на якой стаіць папераджальны надпіс або знак «для дзяцей, старэйшых за 3-ы гады». А між тым указанне на ўзрост кажа пра тое, што цацка можа ўтрымліваць дробныя дэталі, мець павышаны ўзровень гуку альбо проста не адпавядаць узроставым псіхалагічным і разумовым здольнасцям дзіцяці.

Асаблівае значэнне гэтая інфармацыя мае ў адносінах да тавараў, ад якіх наўпрост залежыць жыццё і бяспека малога. Да такіх адносяцца надзіманыя матрацы, плавальныя колы, нарукаўнікі ... Добрасумленны вытворца пакажа не толькі ўзрост, але і максімальна дапушчальную масу цела дзіцяці.

На этыкетцы цацкі абавязкова павінна быць пазначана:

• найменне цацкі;
• найменне і рэквізіты вытворцы;
• спасылка на імпарцёра тавару ў Рэспубліку Беларусь з усімі рэквізітамі;
• найменне гандлёвай маркі (пры наяўнасці);
• узроставая адрасаванасць (размешчаны характэрны знак або прапісаны словамі папераджальны надпіс);
• дата вырабу (месяц, год);
• тэрмін службы або прыдатнасці (пры іх устанаўленні);
• спосабы догляду цацкі і правілы эксплуатацыі тавару (напрыклад, ці варта выкарыстоўваць яго толькі пад наглядам дарослых і г. д.). На этыкетцы цацкі абавязкова павінна быць пазначана:

У залежнасці ад выгляду цацкі ў змест маркіроўкі таксама ўключаюць камплектнасць (для набораў), спосабы гігіенічнай апрацоўкі, меры бяспекі пры абыходжанні з цацкай, папераджальныя надпісы, інструкцыю па зборцы.

Цацкі нон-грата

Наш эксперт раіць катэгарычна адмовіцца ад набыцця цацкі:

• у месцах неарганізаванага гандлю (у падземных пераходах, на стыхійных кірмашах ля прыпынкаў грамадскага транспарту, «з зямлі»);
• калі прадавец не можа ці адмаўляецца прадаставіць дакументы, якія пацвярджаюць якасць і бяспеку;
• з рэзкім пахам, калі ёсць магчымасць панюхаць тавар (асабліва калі пах прабіваецца нават праз упакоўку);
• з неахайным знешнім выглядам: сцёртыя дэкаратыўна-ахоўныя пакрыцці (ёсць цацкі, афарбаваныя ў масе, а ёсць пакрытыя фарбай зверху – на такіх фарба часта аблазіць і папросту можа апынуцца ў роце дзіцяці), тэкстыльныя кампаненты цацкі брудныя, ёсць відавочныя сколы, зломы, іншыя дэфекты;
• адсутнічае этыкетка або інфармацыя на ёй няпоўная.

А вось «атрутны» колер, дарэчы, зусім не абазначае, што цацка таксама «атрутная». Зрэшты, як і ўказанне на тое, што тавар выраблены ў Кітаі. Даўно прайшлі тыя часы, калі «кітайскім» называлі якасць ніжэй за сярэднюю. Многія вытворцы з сусветным імем маюць філіялы сваіх прадпрыемстваў у Паднябеснай. Адпаведна, цацкі там вырабляюцца па ліцэнзіі і пад кантролем галаўнога прадпрыемства, а значыць, маюць якасць высокага ўзроўню.

Асаблівую насцярожанасць варта праявіць пры выбары наступных тавараў:

• Наборы для творчасці, вырабу дзіцячай касметыкі, вырошчвання крышталяў, правядзення хатніх доследаў, якія пазапаўнялі крамы дзіцячых цацак. Асабліва тыя, што ўключаюць у сябе хімічныя рэчывы, парашкі, фарбавальнікі. Папрасіць дакумент, які пацвярджае іх бяспеку, – справа прынцыпу адказных бацькоў.

• Магнітныя цацкі, якія ўтрымліваюць вялікую колькасць дробных дэталяў.