Зіма – не падстава адмаўляцца ад фізічнай актыўнасці і сядзець дома пад коўдрай. Акрамя паходаў у трэнажорныя залы ва ўсе сезоны можна заняцца чымсьці больш цікавым, напрыклад, пакатацца на лыжах.
Каб працэс прынёс задавальненне, важна правільна падабраць экіпіроўку і, уласна, самі лыжы.
Віды і класіфікацыя лыжаў
Перад тым, як здзейсніць куплю, неабходна вызначыцца, з якой мэтай вы набываеце лыжы і якім узроўнем падрыхтаванасці валодаеце. Так, напрыклад, у залежнасці ад кваліфікацыі лыжніка вылучаюць наступныя класы лыжаў:
- А – прафесійны ўзровень для прафесійных спартсменаў, у краме іх не купіць;
- В – лыжнікі экспертнага ўзроўню;
- С – прасунутыя карыстальнікі;
- D – пачаткоўцы.
Чым вышэйшы клас лыжаў, тым вышэйшы іх кошт і лепшая якасць.
У залежнасці ад мэты куплі лыжаў і трасы, на якой вы збіраецеся катацца, вылучаюць горныя і бегавыя лыжы.
Бегавыя лыжы
Гэты від лыжаў прызначаны для перамяшчэння па адносна роўнай паверхні. У залежнасці ад стылю катання падзяляюцца на лыжы для каньковага, класічнага ходу, камбінаваныя і турыстычныя.
У залежнасці ад матэрыялу бегавыя лыжы дзеляцца на пластыкавыя і драўляныя.
Пластыкавыя, у сваю чаргу, дзеляцца на бегавыя лыжы з засечкамі ці гладкай паверхняй. Адпаведна назве іх асноўнае адрозненне складаецца ў наяўнасці альбо адсутнасці спецыяльнай зазубрынкі. З аднаго боку, дзякуючы яе наяўнасці адпадае неабходнасць у рэгулярнай апрацоўцы лыж з дапамогай спецыяльных сродкаў, з іншага – яна не дазваляе развіваць высокую хуткасць. Адсюль следства: бегавыя лыжы з гладкай калодкай адпавядаюць людзям, якія ўпэўнена стаяць на іх, для якіх важная хуткасць і якія гатовыя ўвесь час іх даглядаць, змазваючы адмысловымі эмульсіямі, пастамі і змазкамі. Лыжы з зазубрынкай, наадварот, варта выбраць людзям, якія толькі ўстаюць на лыжы і для якіх хуткасць – не галоўнае.
Пры выбары матэрыялу лыжаў варта ўлічваць, што з-за большай цвёрдасці пластыкавыя лыжы больш складаныя ў кіраванні і даюць аддачу, чаго няма ў драўляных лыжах. Але толькі пластыкавыя можна выкарыстоўваць пры станоўчых значэннях тэмпературы паветра навакольнага асяроддзя. Акрамя таго, аддаючы перавагу лыжам з дрэва, трэба быць гатовымі да таго, што яны не такія даўгавечныя, патрабуюць пастаяннага догляду (іх неабходна рэгулярна змазваць адмысловымі сродкамі, а таксама прасмальваць не радзей за 1 раз у сезон), не развіваюць вялікай хуткасці, што добра для пачаткоўцаў.
Прызначаныя для экстрэмальнай язды ў гарах. Вылучаюць некалькі падвідаў, канструкцыя кожнага з якіх прыстасаваная для катання ў пэўных умовах: на падрыхтаваных схілах або цаліне, для выканання трукаў або паркавага катання.
Carving (карвінгавыя або трасавыя лыжы) – падыходзяць для катання на падрыхтаваных схілах па мяккім або жорсткім снезе, але зусім не падыходзяць для глыбокага снегу і непадрыхтаванай трасы. Падыдуць для людзей, якія толькі становяцца на лыжы і хочуць асвоіць карвінгавую тэхніку спуску з гары (тэхніка рэзанага павароту), альбо ўжо дастаткова ўпэўнена стаяць на лыжах. Анатомія карвінгавых лыжаў прыстасавана пад выкананне дуг і паваротаў, пры гэтым нагрузка раўнамерна размяркоўваецца на абедзве нагі, што робіць спуск больш камфортным.
All-mountain/ Allround skis (універсальныя лыжы) – выдатна сябе паводзяць як на падрыхтаваных трасах, так і на неглыбокай цаліне, разбітых схілах і мяккіх пагорках. Вядома, па ўзроўні камфорту язды на непадрыхтаваным схіле яны саступаюць фрырайдным лыжам, але, тым не менш, з'яўляюцца выдатным варыянтам для лыжнікаў, якія хочуць выпрабаваць на сабе ўсе прывабнасці катання ў гарах. Дазваляюць лыжніку выкарыстоўваць не толькі карвінгавую тэхніку, але і класічную. У адрозненне ад трасавых лыжаў менш жорсткія, больш шырокія ў таліі і маюць рокер для палягчэння праходжання цалінных, разбітых трас.
Racing (спартыўныя) – па форме лыжы падобныя да трасавых, але значна больш жорсткія ў параўнанні з імі, што дазваляе дасведчаным спартсменам развіваць значныя хуткасці і манеўраваць пры спуску. Падыходзяць для тэхнічных (слалам, слалам-гігант) і хуткасных дысцыплін (супергігант, хуткасны спуск, скі-крос).
Big-mountain / Freeskiing / Fat (лыжы для вялікіх гор) – разнавіднасць фрырайдавых лыжаў, якія даюць магчымасць не толькі развіваць шалёную хуткасць на непадрыхтаванай трасе, друзлым і не ўтрамбаваным снезе, але і выконваць скачкі. Ідэальныя для аматараў вар'яцкага адрэналіну, які вельмі ўпэўнена стаяць на лыжах.
Freeride (фрырайд) – катанне на непадрыхтаваных, цалінных горных трасах, якое могуць сабе дазволіць толькі вельмі дасведчаныя райдэры. Іх канструкцыя адрозніваецца больш шырокай таліяй, наяўнасцю рокера, які пачынаецца ад сярэдзіны лыжы, і больш шырокім мысам.
Freestyle (фрыстайл, паркавыя горныя лыжы) – як правіла, такія лыжы выбіраюць маладыя людзі для катання ў спецыяльна абсталяваных парках і на трасах, дзе ёсць трампліны ці іншыя будынкі, якія дазваляюць выконваць трукі і скачкі. Адметнай асаблівасцю паркавых лыжаў з'яўляюцца загнутыя ўверх заднікі, якія дазваляюць райдэру прызямляцца спіной уперад. Яны больш лёгкія ў параўнанні з астатнімі і больш кароткія. У залежнасці ад трасы вылучаюць могул (спуск па пагоркаваму схілу), скі-крос (гарналыжная траса са снежнымі перашкодамі ў выглядзе трамплінаў, віражоў і хваляў), ньюскул скіінг (катанне па парэнчах, рэйлах, боксах), сюды ж уваходзіць лыжная акрабатыка.
Як выбраць палкі, лыжы і чаравікі ў залежнасці ад тэхнікі язды?
У залежнасці ад таго, аддаяце вы перавагу яздзе па прамой або спуску з гор, жаданай хуткасці і мэты куплі лыжаў, неабходна правільна падабраць не толькі іх, але і «аксэсуары».
| Тэхніка язды на лыжах | Лыжы | Чаравікі | Палкі | Цвёрдасць |
|
Горныя лыжы |
||||
| Карвінг | Даўжыня на 5-10 см менш за рост лыжніка. Шырыня таліі лыжаў 63-68 мм, радыус бакавога выразу 10-17 м | Для пачаткоўцаў цвёрдасць чаравікаў павінна складаць 60-100, для больш вопытных лыжнікаў – 100-130. Подэшва з набойкамі з мяккага матерыялу, халява з нахілам у 13 градусаў. Дадатковая фіксацыя забяспечваецца чатырма кліпсамі і стрэп-рэменем | Локцевы сустаў павінен утвараць вугал 90 градусаў, калі палка ўзятая пад кольцам, а дзяржанне ўпертае ў падлогу. Матэрыял – алюміній або вугляпластык. Кольцы маленькага дыяметра | Вялікая падоўжная і тарсіённая цвёрдасць |
| Фрыстайл | Даўжыня на 5-10 см меншая за рост для лыжнікаў і на 10-15 см для лыжніц. Шырыня лыжаў у таліі 80-90 мм | Халява кароткая, падэшва тоўстая, амартызуе, ёсць тры кліпсы-зашпількі | Палкі ўкарочаныя, палегчаныя | Для пачаткоўцаў падыдуць мяккія лыжы, для больш вопытных райдэраў больш цвёрдыя |
| Фрырайд | Даўжыня лыжаў на 5-10 см больш за рост райдэра. Шырыня таліі лыжаў 90-135 мм, радыус бакавога выразу 18-25 м | Цвёрдыя, лёгкія, добра ўцепленыя, вільгаць не прапускаюць, падэшва гладкая. Маюць тры кліпсы, апошняя з якіх перавернутая. Стрэп-рэмень больш шырокі | Лепш за ўсё ўзяць тэлескапічныя, прамыя, з вялікім кольцам | |
| Універсальныя горныя | Пры даўжыні таліі лыжаў меей за 85 мм даўжыня іх павінна быць на 10 см меней за рост лыжніка; калі талія больш за 85 мм – даўжыня лыжаў ± 5 см ад росту. Шырыня таліі лыжаў 80-90 мм, радыус бакавога выразу 20 м | Ёсць магчымасць змяняць вугал нахілу халявы, на падэшве ёсць спецыяльныя гумовыя накладкі. Больш цёплыя ў параўнанні з папярэднімі відамі чаравікаў | Локцевы сустаў павінен ўтвараць вугал 90 градусаў, калі палка ўзятая пад кольцам, а дзяржанне ўпертае ў падлогу, прамыя | Мяккія |
|
Бегавыя лыжы |
||||
| Класічны ход | Доўгія, мысок востры, калодка мяккая, могуць мець насяканні або быць гладкімі. Даўжыня лыжаў павінна быць на 20 см большая за рост лыжніка | Мяккія, невысокія, не маюць дадатковых уставак, якія фіксуюць нагу. Нага не павінна ўпірацца ў чаравік, лепш на паўпамеру больш | Месца, дзе раменьчык мацуецца да палкі (цямляк), павінна знаходзіцца на ўзроўні вашага пляча. З матэрыялаў лепш выбраць шкло- або вуглевалакно | Адлегласць паміж прыціснутымі лыжамі 1-1,5 мм |
| Каньковы ход | Калодка гладкая, без засечак. Даўжыня лыжаў на 5-10 см большая за рост лыжніка | Высокія, цвёрдыя, шчыльна фіксуюць нагу, маюць спецыяльную пластыкавую манжэту | Цямляк павінен быць на ўзроўні падбародка ці вуснаў лыжніка | Адлегласць паміж прыціснутымі лыжамі 1,5-2 мм |
| Універсальныя бегавыя | Універсальныя лыжы могуць мець сярэдзіну, што замяняецца (пры класічным стылі насяканні ўстаўляюцца, пры каньковым прыбіраюцца). Даўжыня павінна быць на 15 см большая за рост лыжніка | Мяккія, гнуткія, як для класічнага ходу, але з пластыкавай манжэтай | Палкі можна выбраць як для класічнага, так і для каньковага ходу | |
Перад тым, як абраць мацаванне для лыжаў, набудзьце чаравікі і ўжо пад іх падбірайце мацаванне.
Як выбраць лыжы дзіцяці?
Прынцыпы выбару лыжаў для дзяцей шмат у чым падобныя з такімі ж для дарослых. Вызначальным тут з'яўляецца абраны стыль.
Бегавыя лыжы для класічнага стылю доўгія (на 20 см вышэй за рост дзіцяці) з вострымі насамі.
Для каньковага стылю лыжы паменш (на 10 см вышэй за рост вашага дзіцяці), з акругленымі насамі, гладкай калодкай і адмысловымі бартамі, якія ўтрымаюць нагу на павароце. Хаця можна ні ў чым сабе не адмаўляць і выбраць універсальныя лыжы. Яны крыху шырэйшыя і закругленыя на носе.
Пры выбары горных лыжаў трэба ўлічваць вагу і рост дзіцяці (калі вага больш за 40 кг). Калі ж вага менш за 40 кг – рост не такі важны. Так, дзецям з вагой 10-20 кг досыць лыжаў даўжынёй 80 см, пры 21-30 кг – 90 см, а пры 31-40 кг можна браць метровыя лыжы.
Калі дзіця важыць больш за 40 кг, трэба ўлічваць і рост. Калі ён толькі становіцца на лыжы, перавагу варта аддаць менш жорсткім, больш манеўраным лыжам, якімі можна кіраваць, даўжынёй да падбародка. Калі дзіця ўжо не пачатковец у гэтай справе, можна выбраць больш жорсткія лыжы, якія дасягаюць яго носа.
Як правіла, маленькім лыжнікам, якія пачынаюць, можна абысціся без палак, бо асноўная задача першага этапу навучання – навучыцца трымаць раўнавагу. Далей выбар палак адбываецца па правілах, аналагічных для дарослых.
На канцы палак абавязкова павінны быць кольцы, якія перашкаджаюць іх глыбокаму пранікненню ў снег.
Акрамя лыжных чаравікаў не лішнім будзе паклапаціцца і пра бяспеку дзіцяці, дадаткова абараніўшы яго ахоўным шлемам. Дарэчы, чаравікі для дзіцяці да 14 гадоў павінны шчыльна аблягаць нагу, на 1,5-2 см больш за даўжыню ступні.
Выконвайце нашы парады, выбірайце правільныя лыжы і амуніцыю – і наперад, пакуль снег не растаў.
https://bel.24health.by/vybiraem-idealnuyu-paru-begovyx-krossovok-k-sezonu-vesna-leto/
