Надвячоркам знаёмства тое адбылося. Чорнай, як вугельчык, масці каток Барсік упершыню выйшаў на самастойнае паляванне.
А тое усё з мамкай ды з мамкай: ні кроку без яе. Яму, канечне ж, падабалася: ніхто не пакрыўдзіць, па-першае, а па-другое, ежу таксама няма патрэбы здабываць — малачко мамчына сма-а-чнае. А як паспрабаваў надоечы маладзенькіх мышак, якімі мамка частавала свайго гарэзу, не паверыце - спадабалася. Еў ён мышку, а мамка пазірала і цешылася сынком, а пасля і пытаецца:
– Барсік, а ці не пара табе ужо і самастойным быць, да волі прывыкаць? – мурлы-ы–мурлыы.
– Я гатовы! – мяў-ў—мяў-ў,- пацягнуўся, выпрастаў шыю і лапкамі сабе па траўцы як грабане-грабане, быццам сілу маці паказвае. Глядзі, мамка, які я насамрэч вялікі і смелы!
Барсік храбрыўся, хаця ведаў пра суперніка амаль усё. Пра тое, што верабейкі дружныя і бойкія, кемлівыя і з задзірыстым норавам.
А паглядзіце як вось той верабейка перамяшчаецца, не пераступае з нагі на нагу, а прыгае адначасова на двух нагах. Увесь дзень прыг-скок, прыг-скок па сцежках, прама ля ног чалавека.
– Я б так не змог, – казаў каток. – Калі толькі ля ног свайго гаспадара. І тое не заўсёды яму падабаўся б мой занятак. – Гэтыя малыя птушачкі-назолы ўсеядныя. Ласуюцца зусім іншым, чым я – насякомымі шкоднікамі, насеннем раслін, парэшткамі са стала чалавека (калі мяне апярэдзіць!) і, зразумела, розным зернем ды курынаю мешанкаю, якую штодня для сваіх чубатак рыхтуе гаспадыня.
Верабей па натуры аптыміст – заўсёды бодры, радуецца паветру, святлу. Аб гэтым і яго жыццесцвярджальная песенька: «жыў», «жыў».
Барсік у сваю чаргу выхваляўся сваім рознакаляровым кажушком, што нельга параўнаць з шэрым някідкім апярэннем.
Затое наконт ахайнасці супернік можа нават паспрачацца з кім заўгодна. Пасачыце за Верабейкам і ўбачыце, як старанна, нават з нейкай філіграннай дакладнасцю наводзіць ён сваю знешнасць, прыхарошваючыся – то перасыпае пёркі пяском, збаўляючыся ад насякомых-паразітаў, то купаецца ў вадзе, то дзюбкаю чысціцца вычышчае сябе.
Калі бацькі паведамілі Барсіку, што сусед Верабейка дужа вёрткі і ў палёце можа развіць хуткасць за пяцьдзясят кіламетраў, той сцішыўся. І не ў цяпле жыве як Барсік…
Начуе Верабейка на гарышчах, у выцяжных трубах, дуплах дрэў, пад стрэхамі хат, шпакоўні можа займаць. Дзе пападзецца, там і яго начны прыстанак.
І пра тое, што сям’я верабейкаў за лета выводзіць больш за дзесяць малых, ён ўжо ведаў. Аднаго разу, калі з-пад шыферыны, дзе зладжана гняздзечка, вывалілася голенькае і яшчэ сляпенькае малое, Барсік знаёміўся, забаўляўся з ім, пакуль не залашчыў…
Не паспела маці ўхваліць яго смеласць як Барсік ўміг скочыў на ганак, затым – на лаву пад акенцам, паказваючы сваю зухаватасць.
Раптам, дзе толькі браўся, над самай спінай яго віхрам праляцеў верабейка. Ды як зачырыкае – чык-чырык, чык-чырык, ажно конікаў разбудзіў, што сцішыліся перад адпачынкам.
– Хто гэта такі чорненькі і незнаёмы? – чык-чырык, чык-чырык.
– Ты што мяне не ведаеш? Я – Барсік і на падворку самы галоўны, – мяў-мяў.
Штосьці ўпершыню я цябе бачу,– схітрыў верабейка. Яшчэ чаго нейкі тут –Чык-чырык, Чык-чырык.
Ты мяне не ведаеш? Я –Барсік! І на падворку самы галоўны, – мяў-ў-мяў-ў-ў.
—Галоўны той, хто ў паветры, казаў Чык-чырык. А ты — задавака ты, а не галоўны. Я цябе не баюся, бо як распрамлю свае імклівыя крылы ды на ўсёй хуткасці зтараню на цябе дзюбкаю толькі поўсць паляціць, – Чык-чырык!
— Ну-у, поўсць паляціць! Глядзі, каб не так! Хутчэй з цябе пер’е паляціць, калі кіпцюрыкі хоць з адной лапкі выпушчу.
Ды як затупае, як закрычыць: мяў-ў-мяў-ў! Пасля як падскочыць у паветры, быццам на батуце ды з новай сілай закрычыць-залямантуе: мяў-ў-мяў-ў!
Затым, быццам самы страшны тыгр ці леапард, як выгне спіну дугою, як уздымецца поўсць яго, ды грэбне-грэбне пярэднімі лапкамі зямельку, ажно пясок як не за сто метраў ляціць.
Усё жывое сцішылася, насцярожылася. Спалохаўся і верабейка, але выгляду не падаў, а толькі яшчэ больш раззлаваўся:
— Чык-чырык! Я ўсядно падпільную як ты будзеш забаўляцца і ўдзяўбу цябе ў спіну. Сказаў гэтак пагрозліва і знік.
Не прайшло і паўдня як Барсік убачыў ля курынага карытца ладную чародку вераб’ёў, а сярод ўсіх асаблівым зухам ў шэранькай камізэльцы пахаджваў Чык-чырык.
Дзяўбуць сабе курыны ячмень і весела шчабечуць, пераскокваючы з месца на месца, быццам пасміхаюцца з гаспадара падворка. Барсік уміг хацеў накінуцца і расправіцца з тым героем, пакараць за непаслухмянасць, але стрымаў сябе. А як толькі Верабейка адвярнуўся, Барсік скок – і цап таго, спаймаў завадатара.
– Ах ты, нягоднік! – закрычаў каток – і як сцісне вострымі ды дужымі лапкамі, і раструшчыў крылцы.
– Павадзіўся, бач ты яго і сяброў панаводзіў, што галоднымі куркі застануцца і яечак для бабуліных унукаў не будуць несці. А ці сорамна, злодзей, у чужое лезці? Ці ж не хапае зярнятак на пожні ці ля току, альбо ўзбоч дарог? Канеше ж, гатовенькае ды чужое смачнейшае. Ці не так? І хто галоўны на падворку ты, відаць, так і не зразумеў?
– Ты! Канечне ж, ты! Толькі навошта крылца мне зламаў?
– Крылца зажыве, а гэта каб лепш запомнілася наша сустрэча.
– Ніколі не прылячу на твой падворак, - нямым голасам прамовіў Чык-чырык.
– Не хочацца верць, але ты павінен ведаць, што я адшукаў тваё гняздо ў дупле старой грушы. Так што далей ад мяне трымайся, - не мог дараваць яму крыўды Барсік.
Ды як затупае, ды грэбне-грэбне пярэднімі лапкамі.
— Не губі мяне, каток, — просіцца верабейка, — адпусці, дзеці ў мяне малыя.
— Добра, дарую табе жыццё. Але паабяцай, што больш ніколі не будзеш ласы на чужое – гэта раз. І па-другое, заўжды пры сустрэчы ты абавязаны вітаць мяне сваім чык-чырык тройчы.
На гэтым і пагадзіліся
З тае пары як убачыць верабейка катка абавязкова тройчы вітаецца сваім – чык-чырык. Нават узімку, калі пасля сцюжы выблісне сонейка і паклікае чародкі вераб’ёў да людскога жытла, а каток абыходзіць свае ўладанні.
Вось толькі асноўнага абяцанку так і не стрымаў Чык-чырык – як спажываў чужое, так і спраўляецца на чужым. І катка ён так ні разочку не пакрыўдзіў, бо і Барсік больш праворным стаў.
https://bel.24health.by/yak-snyazhynki-snegavichka-stvaryli-kazka/
