ВІЧ / СНІД – веды могуць выратаваць!

Цяпер у Беларусі пражывае 18806 чалавек са станоўчым ВІЧ-статусам, з іх 323 дзіцяці да 14 гадоў. Па словах загадчыцы аддзела прафілактыкі ВІЧ / СНІД Рэспубліканскага цэнтра гігіены, эпідэміялогіі і грамадскага здароўя Ганны Русановіч, на працягу апошніх 5 гадоў (з 2011 па 2016 гады) у краіне адзначаўся некаторы рост ВІЧ-інфекцыі. Але колькасць зноў выяўленых выпадкаў інфіцыравання за 10 месяцаў 2017 года можна супаставіць з аналагічным леташнім паказчыкам, што дае надзею на стабілізацыю сітуацыі.

У Беларусі актыўна рэалізуецца стратэгія ЮНЭЙДС (аб'яднаная праграма ААН па ВІЧ / СНІД) 90-90-90. Задача яе ў тым, каб 90% людзей з ВІЧ ведалі аб сваім станоўчым статусе, 90% з іх маглі атрымаць антырэтравіруснае лячэнне, якое ў 90% выпадкаў павінна быць эфектыўным. Толькі такім чынам можна спыніць далейшае распаўсюджванне ВІЧ-інфекцыі.

«У краіне створаны ўсе ўмовы, каб чалавек мог прайсці тэсціраванне і даведацца пра свой ВІЧ-статус, – падкрэсліла Ганна Русановіч. – У любой арганізацыі аховы здароўя, якая мае працэдурны кабінет, можна здаць аналіз на ВІЧ. Паслуга аказваецца бясплатна, пры жаданні – ананімна. Інфармацыя пра вынік тэсту строга канфідэнцыйная і не паведамляецца нікому, акрамя самога пацыента.

У мэтах узмацнення прафілактычных мер Міністэрствам аховы здароўя перагледжаны алгарытм дыягностыкі ВІЧ-інфекцыі. Акрамя звычайнага аналізу крыві на ВІЧ, цяпер пацыент можа скарыстацца паслугай экспрэс-тэстаў ва ўстановах аховы здароўя (вынік гатовы на працягу 10-15 хвілін). Ці набыць набор для бяскроўнага саматэсціравання па сліне ва ўмовах хатняга выкарыстання. Такія тэсты ўжо ёсць у аптэчнай сетцы Мінска, Гомеля, Салігорска, паступова з'явяцца і ў іншых населеных пунктах Беларусі.

Гэтак жа ў краіне рэалізуюцца праграмы зніжэння шкоды для так званых груп рызыкі па інфіцыраванні ВІЧ (спажыўцоў ін'екцыйных наркотыкаў, работнікаў камерцыйнага сэксу, мужчын, якія маюць сэкс з мужчынамі). У прыватнасці, ва ўсіх рэгіёнах працуе 31 пункт ананімнага кансультавання для прадстаўнікоў груп рызыкі, дзе ім аказваюць прафілактычную, псіхалагічную дапамогу, праводзяць тэсціраванне.

«Своечасовае лячэнне зніжае антырэтравірусную нагрузку настолькі, што чалавек са станоўчым ВІЧ-статусам становіцца фактычна цалкам бяспечным, – нагадвае пра самае важнае галоўны пазаштатны спецыяліст Міністэрства аховы здароўя па аказанні медыцынскай дапамогі пацыентам з ВІЧ-інфекцыяй, урач-інфекцыяніст Алег Скрыпко. – 1 чэрвеня гэтага года ў Беларусі быў прыняты клінічны пратакол аб лячэнні ВІЧ-інфекцыі, што заснаваны на пратаколах Еўрапейскага рэгіёну СААЗ і прадугледжвае з 1 студзеня 2018 года ўніверсальны доступ да лячэння. Гэта значыць, што антырэтравірусная тэрапія паказана абсалютна ўсім пацыентам з ВІЧ-станоўчым статусам, якія знаходзяцца на дыспансерным уліку. Лячэнне прадастаўляецца бясплатна».

80% прэпаратаў для лячэння ВІЧ-інфекцыі вырабляюцца ў Беларусі. Схемы лячэння прагрэсіўныя і зводзяцца да прыёму 1-2 таблетак у суткі, што супастаўна, напрыклад, з лячэннем артэрыяльнай гіпертэнзіі. Пры ўмове своечасовай антырэтравіруснай тэрапіі і строгага яе выканання, у чалавека з ВІЧ-станоўчым статусам ёсць усе шанцы пражыць доўгае і паўнавартаснае жыццё.

Галоўныя факты пра ВІЧ / СНІД

ВІЧ-інфекцыя перадаецца:

• пры неабароненым палавым кантакце з ВІЧ-станоўчым партнёрам;
• ад ВІЧ-пазітыўнай маці дзіцяці падчас цяжарнасці, родаў, кармлення грудзьмі (пры адсутнасці прафілактычных мерапрыемстваў);
• праз кроў (агульнае альбо паўторнае выкарыстанне шпрыцаў і іголак пры ўжыванні наркотыкаў, пірсінг, нанясенні татуіровак)

ВІЧ-інфекцыя НЕ перадаецца:

• пры поціску рукі, абдымках, дотыку, пацалунках;
• пры кашлі альбо чханні;
• пры карыстанні агульным посудам;
• пры выкарыстанні агульных ваннаў і прыбіральняў;
• пры выкарыстанні прадметаў побыту;
• пры ўкусе насякомых.