Галоўнае, каб касцюмчык сядзеў. Выбіраем школьную форму з прадузятасцю

Ці настолькі страшная сінтэтыка як яе малююць і чым у першую чаргу трэба кіравацца пры выбары школьнага адзення, высвятляем разам з экспертам інфармацыйнага партала Здаровыя людзі, загадчыцай лабараторыі гігіены дзяцей і падлеткаў НПЦ гігіены Наталляй Грэкавай.

Няма вызначэння – няма патрабаванняў?

Разам з вызначэннем «школьная форма» з санітарных правілаў і нормаў зніклі і патрабаванні, што прад'яўляюцца менавіта да гэтага віду адзення. Зараз галоўным дакументам, які рэгламентуе патрабаванні да якасці і бяспекі адзення, у тым ліку таго, якое тэарэтычна можна выкарыстоўваць у якасці школьнага, выступае Тэхнічны рэгламент Мытнага саюза (Еўразійскага эканамічнага саюза) «Аб бяспецы прадукцыі, прызначанай для дзяцей і падлеткаў» (ТР МС 007/2011 ). Адным з ключавых момантаў гэтага дакумента, які ўступіў у сілу ў 2012 годзе, стала адсутнасць строгіх абмежаванняў па працэнтным змесце сінтэтыкі ў дзіцяча-падлеткавай вопратцы. За выключэннем вырабаў для нованароджаных і бялізны для дзяцей да года, якія павінны быць выраблены з 100-адсоткава натуральных тканін.

Сучасная сінтэтыка, у адрозненне ад сваёй папярэдніцы, не рыпіць, не іскрыць, не ліпне да ног. Наадварот, развіццё тэкстыльнай прамысловасці дазволіла выпускаць тканіны, якія не саступаюць па якасці натуральным, а па некаторых уласцівасцях нават пераўзыходзяць іх. Адзенне з сінтэтыкі практычна не камечыцца, лёгка мыецца, хутка сохне, вылучаецца павышанай зносаўстойлівасцю, а значыць, даўжэй захоўвае «таварны выгляд» і больш даўгавечная. Гэта значыць максімальна адпавядае тым крытэрыям, якія пры выбары школьнага адзення маюць першаснае значэнне.

Школьнае адзенне павінна дыхаць

Правільна, падкрэслівае Наталля Грэкава, уважліва чытаць этыкетку на ўпадабанай вопратцы. А менавіта: на ёй павінна быць паказана адпаведнасць вырабу ТР МС 007/2011 і/або размешчаны характэрны знак ЕАС (адзіны знак абарачэння). Гэта сведчыць пра тое, што выраб прайшоў неабходныя выпрабаванні для пацвярджэння патрабаванняў, што прад'яўляюцца да бяспекі прадукцыі для дзяцей і падлеткаў.

Да ліку такіх выпрабаванняў адносяцца:

• даследаванні па арганалептычных паказчыках. Адзенне для дзяцей і падлеткаў у літаральным сэнсе не павінна быць «з душком»;
• санітарна-хімічныя даследаванні. У залежнасці ад складу сыравіны самога матэрыялу, з якога выраблена адзенне, вызначаны спектр хімічных рэчываў, якія падлягаюць вызначэнню ў выцяжках з вырабаў. Акрамя таго, пры вытворчасці тканін (не толькі штучных і хімічных) выкарыстоўваюцца розныя кампаненты, якія надаюць тканінам пэўныя ўласцівасці (напрыклад, узмацняюць устойлівасць фарбавальніка або ўплываюць на шчыльнасць перапляцення нітак і г.д.). Гэта так званыя тэкстыльна-дапаможныя рэчывы (апрэты), да ліку якіх адносіцца ацэтальдэгід, фенол, вінілацэтат і г.д. Пры стварэнні пэўных умоў эксплуатацыі гэтыя рэчывы могуць вылучацца з тканіны. Калі яны толькі пачалі прымяняцца ў тэкстыльнай прамысловасці, алергічныя рэакцыі ў дзяцей былі даволі распаўсюджанай з'явай. Таму няякасная сінтэтычная вопратка доўга і ўпарта асацыявалася з высыпаннямі і нясцерпным свербам. Санітарна-хімічныя даследаванні, што праводзяцца ўрачамі-гігіеністамі, папярэджваюць падобныя рэакцыі. Адзенне, у якой вылучэнне апрэтаў перавышае дапушчальныя нормы, папросту не трапіць на прылаўкі крам;
• таксікалагічныя даследаванні. Выяўляецца здольнасць гатовага вырабу аказваць мясцовае раздражняльнае дзеянне на скуру;
• даследаванні параметраў фізічных фактараў. Даследуецца ўзровень напружання электрастатычнага поля (праславутае «іскрэнне» адзення з сінтэтыкі);
• даследаванні на фізіка-гігіенічныя паказчыкі: гіграскапічнасць і паветрапранікальнасць.

Тут важна запомніць, што нормы гіграскапічнасці і паветрапранікальнасці напрамую залежаць ад таго, да якога слою адзення і да якой узроставай групы адносіцца той ці іншы выраб.

Для адзення першага слою, якое мае непасрэдны кантакт са скурай (сподняя бялізна, панчошна-шкарпэткавыя вырабы і інш.) Гэтыя паказчыкі найбольш высокія, таму што асноўнае яе прызначэнне – здзяйсняць паветраабмен і ўбіраць непатрэбную вільгаць. Таму вы не знойдзеце ў продажы споднюю бялізну з 100-адсоткавага поліэстэру (не блытаць з футболкамі, купальнікамі і адзеннем для фітнесу!). Якога б высокага класа ні была сінтэтыка, у дадзеным выпадку яна не забяспечыць неабходную целу гіграскапічнасць для камфортнага нашэння.

А вось да адзення другога слою (якое мае абмежаваны кантакт са скурай – футболкі, блузкі, кашулі, спадніцы, штаны, сарафаны і г.д.) і трэцяга слою (вырабы на падкладцы, пінжакі, блэйзеры, курткі і г.д.) гэтыя паказчыкі больш лаяльныя.